Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Barack Obama Beyaz Saray'da bir araya geldi. Toplantıda Suriye, Suriye’deki kimyasal silah iddiaları, bölgedeki nükleer silahlanma ile Erdoğan’ın Gazze ziyareti konuşuldu.
Yaklaşık üç saat süren toplantının ardından Beyaz Saray'ın "Gül Bahçesi"nde (Rose Garden) bir basın toplantısında Erdoğan Suriye konusunda ABD ile tam mutabakat içinde olduklarını söyledi. Obama ise kimyasal silah iddialarını araştırdıklarını ancak Esad'dan bağımsız bir Suriye için çalışacaklarını söyledi.
Erdoğan: Suriye konusunda tam mutabakat içindeyiz
“Türkiye ile ABD terörle mücadeleden enerji arz güvenliğine kadar güçlü bir işbirliği sergilemektedir. Suriye ile ilgili yapılması gerekenlere yönelik düşüncelerimizin örtüştüğünü gördük. Suriye'de kanlı sürecin sonlandırılması için ABD ile tam bir mutabakat içerisindeyiz. Suriye'nin terör örgütlerinin faaliyet sahasının olmasının engellenmesi ve kimyasal silah kullanımının engellenmesi önceliklerimiz arasındadır. Irak'ta ise seçimlerin şeffaf bir şekilde yapılması önem taşımaktadır. Ülkede barışın sağlanması ABD ile ortak arzumuzdur."
“Gerek kimyasal silahlar konusu gerek atılan füzeler konusu, bunları ilgili birimlerimiz paylaşıyor. ABD ve İngiltere de bu konuda bilgilere sahipler ve bu bilgileri aramızda paylaşıyoruz. Süreci bu şekilde ilgili birimlerimizle sürdüreceğiz.”
"Rusya da katılmalı"
“Rusya'nın bu işin içinde olması çok önemli. Bunu Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi Daimi üyeleri açısından önemsiyoruz. Bizim şu ana kadar olayı değerlendirdiğimizde yaptığımız insani yardımlar 1.5 milyar dolara ulaşmış durumda. Yardımlarımıza devam edeceğiz. Çünkü Suriye akrabalık ilişkilerimizin olduğu bir ülke. Bölge barışı için atacağımız adımlar umarım sonuç verir."
"Bildiğiniz gibi yanımda 100'e yakın iş adamlarımızla geldik. İş adamlarımız temaslarına devam edecek. Türkiye ve ABD arasındaki ticari ilişkileri daha ileri düzeye taşıma konusunda kararlıyız. Ekonomik ve ticari ilişkileri daha ileri düzeye taşırken karşılıklı anlaşmalarla bunu güçlendireceğiz."
Erdoğan ABD'li bir gazetecinin Gazze ziyareti ile ilgili sorusunu cevaplayarak Haziran’da Batı Şeria’ya gideceğini ve bu şekilde Filistin uzlaşı sürecine katkıda bulunacağını düşündüğünü söyledi.
Obama: Esad'ın gitmesinde hemfikiriz
"Bir çok önemli konu ele alındı. Görüşmede nükleer silah konusundan bahsettik. Bölgedeki nükleer silahlanma tehlikesinden bahsettik. Bugün, 3 noktaya değinmek istiyorum. Yatırım ve ticareti geliştirmeye karar verdik. Türk ekonomisinin kaydettiği gelişme son birkaç yılda göze çarptı. İkincisi müttefikler olarak karşılıklı güvenliği geliştirme kararı aldık. Reyhanlı saldırısı nedeniyle başsağlığı diliyorum."
“ABD bölgedeki ülkelerin Suriye nedeniyle üstlendiği yükü taşımasına yardım etmeye devam edecektir. Özellikle Türkiye'deki sığınmacılarla ilgili yardımlarımız devam edecek. Beşar Esad'ın olmadığı bir Suriye için çabalarımıza devam edeceğiz, gitmesi konusunda hemfikiriz. Esad'dan bağımsız bir Suriye için uğraşacağız. Bu bütün ulusların çıkarınadır"
"Esad'ın gitmesi için sihirli formül yok"
“Kimyasal silahlarla ilgili daha detaylı ve kesin bilgiler edinmeliyiz. İstihbaratımız bize gerekli bilgileri vermeye devam ediyor. Orada bir katliamın yaşandığını görüyoruz. İnsani yardım çabaları oluşturmamız gerektiğınden bahsediyoruz. Suriye muhalefeti atacağımız adımlarla birlikte güçlenebilir ve Esad'a karşı kendilerini savunabilirler. O da gitmesi gerektiğini anlar. Çok uluslu ve çok dinli bir kurulun oluşturulması gerekiyor. Onlar Suriye'ye demokrasiyi getirebilirler. Kimyasal silahlar medeni dünyanın istemediği silahlardır. ABD geçiş sürecini destekliyor. Ek adımlar atma hakkını saklı tutuyorum, hem diplomatik hem askeri. Benim umudum Türkiye'nin de içinde olduğu gruplarla çalışmak. Bu ABD'nin kendi başına yapabileceği bir şey değil. ABD'nin Suriye ile ilgili tek başına adım atması düşünülmüyor.
“Biz Esad'ın iki sene önce gitmiş olmasını tercih ederdik. Esad'ın meşruluğunu kaybettiği, kendi halkını öldürdüğü doğru. Esad'ın gitmesi için sihirli bir formül yok ama ne kadar erken giderse o kadar iyi bizim için. Devamlı bir uluslararası baskı sürdüreceğiz. Muhalefete yardımcı olmaya devam edeceğiz."
Hakan Fidan da toplantıda
Toplantıya Erdoğan dışında Türkiye heyetinden altı bakan, üç genel başkan yardımcısı ve grup başkan vekili ile üç müsteşar da katıldı. Ayrıca Beyaz Saray’daki görüşmelerde ilk defa bir MİT müsteşarı, Hakan Fidan da yer aldı.
* Fotoğraf: Kayhan Özer, AA
* Bu haberda ntvmsnbc, Milliyet ve Radikal’den yararlanılmıştır. (EA)