Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK) Irak ve Suriye’ye gönderilme süresinin 3 yıl, Lübnan’daki Birleşmiş Milletler Geçici Görev Gücü (UNIFIL) misyonunun 2 yıl uzatılmasına ilişkin tezkereler Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Başkanlığına sunuldu.
AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla gönderilen tezkereler, mevcut yetki süresi Irak ve Suriye için 30 Ekim 2025, Lübnan için 31 Ekim 2025'te sona eren önceki tezkerelerle sınır ötesine gönderilen TSK birliklerinin bulundukları yerde yasal olarak kalmaya devam etmelerini sağlamayı amaçlıyor.
Irak-Suriye tezkeresinin amacı
Erdoğan tezkerede, "Türkiye’nin güney sınırlarında terör tehdidinin sürdüğü" ve "Irak ve Suriye’nin toprak bütünlüğünün korunmasının ulusal güvenlik açısından kritik öneme sahip olduğunu" vurguluyor.
IRAK VE SURİYE TEZKERELERİ GEÇTİ
TSK, Irak ve Suriye topraklarında kalmaya devam edecek
"PKK ile silahlı mücadele sürüyor" mu?
Haberlere göre, Irak-Suriye tezkeresinde ayrıca, geçtiğimiz aylarda İmralı Adası'nda ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasıyla tutulan lideri Abdullah Öcalan tarafından devletle görüşmeler sonucunda feshe ve silahlı mücadeleye son vermeye çağrılan ve 12. Kongresini toplayarak dağılma kararı alan ve simgesel bir "silah yakma" töreniyle silahlı mücadeleye son verdiğini ilan eden PKK'ye karşı sınır ötesinde "hukuk çerçevesinde" mücadelenin sürdüğü de iddia ediliyor.
Tezkerede bunun yanı sıra, Kuzeydoğu Suriye'deki Kürt, Arap, Ermeni, Ezidi ve Süryaniler'in ortak siyasal örgütü Demokratik Toplum Partisi'nin (PYD) "terör örgütü" olduğuna ilişkin uluslararası hukuk normlarıyla bağdaştırılamayan iddia da tekrar ediliyor. Şam yönetimiyle "entegrasyon" müzakerelerini sürdüren Suriye Demokratik Güçleri'nin (SDG) en büyük bileşeni ve IŞİD ile mücadele uluslararası koalisyonuyla resmi ittifak içindeki Halk Savunma Birlikleri (YPG) de fesh olunan PKK'nin bağlı kuruluşu olarak tanımlanıyor.
Erdoğan "Irak'ta PKK ve DEAŞ unsurlarının varlığını sürdür[düğünü], etnik temelli ayrılıkçılığa yönelik girişimler[in] bölgesel barışa, istikrara ve ülkemizin güvenliğine doğrudan tehdit oluşturmakta" olduğunu; "Suriye'de PKK/PYD-YPG ve DEAŞ başta olmak üzere, terör örgütleri[nin] mevcudiyetini sürdürmekte ve ülkemize, ulusal güvenliğimize ve sivillere yönelik tehdit oluşturmaya devam et[tiğini]; PKK/PYD-YPG, Suriye merkezi yönetimine entegre olmaya yönelik adım atmayı ayrılıkçı ve ayrıştırıcı gündemi dolayısıyla reddetmekte, ülkede kalıcı istikrarın tesisine yönelik sürecin ilerletilmesini de engellemeye çalışmakta [olduğunu]" tezkereyi uzatma gerekçesi olarak ileri sürdü
Lübnan tezkeresi
Lübnan tezkeresinde ise Türkiye’nin UNIFIL misyonuna katkısının bölgesel barış ve istikrar açısından önemli olduğu, bu nedenle görev süresinin 31 Ekim 2025’ten itibaren iki yıl daha uzatılmasının gerekli görüldüğü ileri sürülüyor.
IRAK-SURİYE VE LÜBNAN'A ASKER GÖNDERME
Yurtdışına asker gönderme tezkereleri neleri kapsıyor?
UNIFIL misyonu nedir?
UNIFIL, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 1978’de kabul ettiği 425 ve 426 sayılı kararlarla kurulmuş bir geçici barışı koruma gücü.
Kurulmasının asıl amacı, BM Güvenlik Konseyince İsrail’in Beyrut katliamlarıyla bilinen Lübnan işgalini sonlandırarak ülkeden çekilmesini teyit etmek, bölgedeki güvenliği desteklemek ve Lübnan hükümetinin sınır bölgesinde etkin otorite kurmasına yardımcı olmak olarak belirlenmişti.
Zamanla, UNIFIL'ın görevi genişletildi. Özellikle 2006’daki savaş sonrası dönemde BM Güvenlik Konseyi 1701 sayılı kararıyla yeniden yapılandırıldı ve yeni görevler belirlendi.
Irak-Suriye tezkeresinden farklı olarak UNIFIL, silahlı güç kullanımı açısından çok sınırlı yetkiye sahip. Esas yetkisi gözetleme, devriyeye çıkma, çatışmaların arasına girme değil “raporlama” üzerine. Bu açıdan UNIFIL kapsamındaki görevlendirmeler Irak-Suriye'dekilerden mahiyetçe tamamen farklı.
Her iki tezkerenin de en geç iki hafta içinde görüşülüp, karara bağlanıp, Resmi Gazete'de yayımlanması gerekiyor.
(AEK)
