Türkiye'nin ABD'den yeni nesil F-16 ve F-35 jet savaş uçakları alımının yakın gelecekte gerçekleşmesi olasılığının zayıflaması üzerine dört Avrupa ülkesinin oluşturdukları konsorsiyumun ürettiği Eurofighter Typhoon savaş uçakları alımına ilişkin görüşmeler sonuçlandı.
Türkiye, Birleşik Krallık'tan 20 adet yeni üretim, Katar ve Umman'dan 12'şer adet kullanılmış Eurofighter Typhoon almayı planlıyor. Karat ve Umman'dan alınacak uçakların kalibrasyonu da Birleşik Krallık'ta yapılacak
"İhracatı artırma arzusuyla insan hakları sicili göz ardı edildi"
Birleşik Krallık'ta yayımlanan The Guardian gazetesi "ülkenin ekonomik büyümeyi desteklemek için ihracat siparişlerini artırma arzusu[nun], bazı alıcılarının insan hakları sicillerine ilişkin kaygıları göz ardı etmesine yol açtı[ğını]" yazdı.
Gazete, "Erdoğan'ı eleştirenler[in], İmamoğlu'na yöneltilen yeni [casusluk] suçlamaları[nı], cumhurbaşkanının baş rakibini Türk siyasetinden uzak tutmaya yönelik açık bir girişim olarak kınadı[klarını]" ve "İstanbul Belediye Başkanı'nın, Marttan beri beri yolsuzluk suçlamalarıyla hapiste olduğunu" hatırlattı.
Toplam uçak maliyeti 3,5 milyar avro
Yeni üretim bir adet yüksek konfigürasyonlu Eurofighter'ın satış fiyatı tahminen 100 milyon avro, az kullanılmış, düşük uçuş saatli bir Eurofigher'ın yükseltme dahil maliyeti tahminen 50-80 milyon avro olarak öngörülüyor. Bu hesapla Türkiye Birleşik Krallık'a yaklaşık 2 milyar avro, ikinci el uçak aldığı iki ülkeye de her uçak için 65 milyon ve toplam yaklaşık 1,5 milyar avro olmak üzere yaklaşık 3,5 milyar avroluk bir yük altına giriyor.
Gerçi uluslararası haber ajansları imzalanan anlaşmayla 20 Eurofighter için Birleşik Krallık'la 8 milyar poundluk ödemeyi kapsayan bir anlaşmaya varıldığını belirtmekle birlikte, bu rakamın yalnızca uçakları değil, eğitim, donanım (simülatörler, silahlar, uzun vadeli bakım/güncelleme anlaşmaları) ve muhtemel sınai işbirliklerini de kapsadığı varsayılıyor.
Mevcut koşullarda konfigürasyonu ne kadar yüksek olursa olsun bir Eurofighter'ın 400 milyon avro olması astronomik bir fiyat olarak görülüyor.
Erdoğan: "İmzayı attık"
Anadolu Ajansı'nın haberine göre, Erdoğan bugün, daveti üzerine Ankara’ya resmî ziyaret gerçekleştiren Birleşik Krallık Başbakanı Keir Starmer ile görüşmelerin tamamlanmasından sonra yaptıkları ortak basın toplantısında "Eurofighter Typhoon savaş uçaklarının tedarikine dair uygulama düzenlemeleri[nin] heyetler arası görüşmelerde imzalandı[ğını]" söyledi.
Erdoğan, Beştepe'de Starmer'la baş başa görüşme ve heyetler arası çalışma yemeği sonrası düzenlenen basın toplantısında iki ülke arasındaki ticaret hacmini "ilk etapta 30 milyar dolar, ardından 40 milyar dolara çıkartmak kararlılığında [olduklarını]" dile getirdi:
"[...] az önce Sayın Starmer ile bu konudaki işbirliği beyanına huzurlarınızda imza attık. Bu mutabakatı iki yakın müttefik olarak aramızdaki stratejik ilişkilerin yeni bir nişanesi olarak görüyorum. Süreç boyunca Eurofighter Konsorsiyumu nezdinde Birleşik Krallık'ın yürüttüğü çalışmalardan ötürü Sayın Starmer ve ekibine teşekkür ediyorum. Konsorsiyum üyesi diğer müttefik ülkelerin liderlerine de yapıcı tutumlarından dolayı takdirlerimi bildiriyorum. Birleşik Krallık ile bu işbirliğimizin savunma sanayinde müşterek projelere de kapı aralayacağına inanıyorum."
Starmer: "Eurofighter satışı 20 bin kişiye istihdam sağlayacak"
Birleşik Krallık Başbakanı Starmer da, Eurofighter Typhoon savaş uçaklarının, NATO'nun güneydoğu kanadını koruyan Türk Hava Kuvvetlerini destekleyeceğini vurguladı.
Anlaşmaya varılmasını "Tarihi bir gün" olarak niteleyen Starmer, "Gelecekte bu ortak çıkarlarımız ve ortak niyetlerimizi yerine getirmek ve birlikte çalışmayı desteklemek konusunda çok büyük bir istek duyuyorum." diyerek, 7-8 Temmuz 2026'da Türkiye'de yapılması planlanan NATO Zirvesi için tekrar Ankara'ya gelmekten mutluluk duyacağını kaydetti.
Starmer, savaş uçağı satışının Türkiye ve Birleşik Krallık'ta ekonomik büyümeyi artıracağını dile getirerek, bu çerçevede ülkesinde çalışanlar için 20 bin istihdam imkanının sağlanacağını aktardı.
"Filistin'i tanıma kararı çözüm yolunda cesur bir adım"
Starmer ile ayrıca Gazze'deki gelişmeleri bir kez daha değerlendirme imkanı bulduklarını vurgulayan Erdoğan, Birleşik Krallık Başbakanı'nı Filistin devletini tanıma kararı almalarından ötürü tebrik etti:
"[...] Bu karara iki devletli çözüm yolunda cesur bir adım olarak bakıyoruz. Yaklaşan kış şartlarını dikkate alarak Gazze halkının ihtiyaç duyduğu insani yardımların ulaştırılması büyük önem arz ediyor. Bu konuda Birleşik Krallık ile de birlikte adımlar atacağımıza inanıyorum. Gazze'de sağlanan ateşkesin korunması ve ihlallerin önlenmesi noktasında da hepimize sorumluluklar düşüyor. Bunun için özellikle İsrail'deki mevcut hükümetin dizginlenmesi gerekiyor."
(AEK)
