Fotoğraf: Edoğan, liderlerle Semerkant'ta/AA
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türk Devletleri Teşkilatı Liderler Zirvesi'ne katılmak üzere Özbekistan'ın başkenti Semerkant'a uçmadan önce havalimanında yaptığı konuşmada zirve gündemi, Ukrayna-Rusya savaşı ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'le ilişkileri üzerine açıklamalarda bulundu.
Semerkant ziyareti 21 Kasım'a kadar sürecek seyahatler dizisinin ilk adımı. Erdoğan Kabine toplantısı sonrasındaki basın açıklamasında "Perşembe günü 10 Kasım Anma Törenlerinin ardından başlayacak bir dizi yurt dışı program gerçekleştireceğiz" demişti. Gezi programı şöyle: "Tekrar Özbekistan, Semerkant'a" gidilecek. "Orada Türk devletleriyle birlikte zirve oluştur[ulacak]." Ardından "Endonezya'da G-20 Liderler Zirvesine", daha sonra "Bahreyn'de Manama Diyalog Forumu'na", son olarak da "Katar'da 2022 FIFA Dünya Kupası Açılış Programına." Erdoğan "bu programlarda [...] ülkemizin siyasi ve ekonomik vizyonuna uygun değerlendirmelerini muhataplar[ıyla] inşallah paylaşacak."
"Devir teslim için"
Erdoğan Semerkant'a, bu yıl "Türk Medeniyeti İçin Yeni Dönem: Ortak Kalkınma ve Refaha Doğru" temasıyla toplanacak zirvede dönem başkanlığını Özbekistan Başkanı Şevket Mirziyoyev'e devretmek üzere gittiğini söyledi.
Cumhurbaşkanı ziyareti kapsamında zirveye katılacak devlet ve hükümet başkanları ile temaslar gerçekleştirerek ikili ilişkilerin yanı sıra küresel meseleler hakkında fikir teatisinde bulunacaklarını belirtti. Semerkant Zirvesi'nin "ortak bir dili, tarihi ve kültürü paylaşan Türk devletleri arasındaki iş birliğini çok daha ileri taşıyacağına inandığını" vurguladı.
Zirveye üye devletler Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan ve Türkiye Devlet Başkanları katılıyor.
Yeni bir siyaset tipi: "Lider siyaseti"
Erdoğan basın toplantısında, kendisine yöneltilen soruları da yanıtladı. Rusya'nın müdahalesiyle Ukrayna'dan tahıl sevkiyatının duraksamasıyla doğan krizde Putin'in nasıl ikna ettiği sorusunu Erdoğan "Bu bir lider siyasetidir" diye yanıtladı ve bu siyasetten örnekler verdi.
"Birbirimize olan özgüven!"
Erdoğan "Tabii birbirimize olan özgüven olmamış olsa bu adımı atamayız ve bunu da gerçekleştiremeyiz." dedi. Birbirimize olan özgüven ve saygı bu tür adımları atmaya da bizi teşvik ediyor. Bunu gerçekleştirmeye de vesile oluyor. Şu an itibarıyla bugüne kadar böyle yürüdü, aramızdaki gerek nükleer enerji alanındaki dayanışma gerek bundan sonra Sinop ile ilgili de nükleer enerjide yeni bir adım, savunma sanayiine yönelik attığımız adımlar bunlar tabii birbirimize olan saygıyı da teşvik ediyor. Bundan dolayı da bu olayı başarıyla gerçekleştirmiş olduk. Şimdi de takipçisiyiz."
"Ermenistan'la normalleşmeyi diyasporalar engelliyor"
Ermenistan'la normalleşme sürecinin ne aşamada olduğu sorusunu Erdoğan Erivan ile en son Prag'da görüştüklerini hatırlatarak yanıtladı ancak " [...] Sürekli diasporalar, gerek Fransa'da, gerek Amerika'da aleyhte çalışıyorlar." dedi.
"Tabii bu aleyhte çalışmalar, bu süreci olumsuz etkiliyor," diyen Erdoğan sürecin dönüşmesinin Ermenistan'a bağlı olduğunu vurguladı: "Ermenistan "bu diasporaların olumsuz çalışmalarını olumlu istikamete dönüştür[meyi] başarabilirse [...] bizim atacağımız adımları olumlu istikamette etkiler."
"Rusya'nın Herson'dan çekilmesi iyi oldu"
Erdoğan Rusya'nın Herson'daki işgal güçlerini Dinyeper Irmağı'nın doğu yakasına çekme kararının yeni müzakerelere kapı açıp açmayacağı sorusunu da "arabuluculuk noktasındaki çalışmalar"ının aralıksız devam ettiğini vurgulayarak yanıtladı: "Ama buna bir tarih vermek, ne zaman bu iş biter ne zaman sona erer bunu söylemek bir akıl karı değil," dedi.
Bununla birlikte Erdoğan "Herson ile ilgili olarak Rusya'nın aldığı karar[ın], olumlu bir karar, önemli bir karar [...]" olduğunu söyledi. "Telefon diplomasisini Rusya'yla sürdürmeye devam edece[klerini]" ekledi. "temennimiz o ki arabuluculukta başarılı olalım ve savaşın egemen olduğu bir dünyadan barışın egemen olduğu bir dünyaya geçişi sağlayalım."
Zelenskiy: "Görünüşe aldanmayalım"
Ukrayna Devlet Başkanı Volodymyr Zelenskiy ise, Kremlin'in birliklerini Dinyeper Nehri'nin batı kıyısındaki işgal altındaki Herson kentinden geri çektiğini duyurması üzerine televizyonda yayınlanan kısa konuşmasında "Düşman bize hediye veriyor ya da iyi niyet jestleri yapıyor değil" dedi.
Zelenskiy, Ukraynalılar'ı Rusya'nın taktik kararının görünüşüne aldanmamak konusunda uyardı. Ancak, "Hiç kimse [rakibinin] gücüyle karşılaşmadıkça hiçbir yerden çekilmez," demeyi de ihmal etmedi.
Ukrayna kurmayları Rusya'nın çekilişini, orduyu çatışma alanından çıkararak Kerson'u güveni mesafeden top atışlarıyla yıpratma hazırlığı olarak yorumluyor.
(AEK)
