Yeniden Cumhurbaşkanı seçilen Tayyip Erdoğan'ın 28 Mayıs akşamı "zaferini" ilan ettiği balkon konuşmasında muhalefete yönelttiği ayrıştırıcı ve sövücü ifadeler, Cumhurbaşkanlığı internet sayfasında, uluslararası medyaya servis edilen İngilizce çeviride yayından çıkarıldı.
Ancak, aynı konuşmanın gene Cumhurbaşkanlığı internet sayfasında yer alan Türkçe özgün metninde Erdoğan'ın konuşmasındaki sövücü ve yerici ifadeler olduğu gibi korundu.
Türkçe resmi yayında
Erdoğan'ın özgün sövgü ve yergileri
Türkçe sayfada Erdoğan'ın Millet İttifakı adayı Kılıçdaroğlu'nu ve HDP'nin cezaevindeki eski Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş'ı hedef alarak sarf ettiği şu sözler yer alıyor:
"Şimdi burada ben hesap uzmanı değilim ama hesap uzmanının hesabında galiba bir yanlışlık var. 2018'de CHP'nin vekil sayısı 146 idi. Hesap yapıyoruz ya. 2023'te vekil sayısı 169. Gördüğünüz gibi bir artış var. Fakat burada kiralık vekiller var. 40 tane kiralık vekil. Yüzde 1 oy alan partilere, ne yaptı, 40 tane kiralık vekil verdi. Sayı nereye düştü, 129'a. 146'dan 129'a. Hangisi büyük. Herhâlde 129 büyüktür diyemezsiniz. 146'dan 129'a bu milletvekili sayısını düşürene de herhalde haydi diyemezsiniz. Şimdi, Kandil'dekilerle onları arkaya alıp bir video çekimiyle haydi diyebilirsiniz ama bu millet yutmuyor ve yutmadı. 17 vekil düşmüş durumda."
"Ne diyordu? 'Eğer Selo'yu dışarı çıkarmak istiyorsanız, oyu bana vereceksiniz' diyordu. Benim sevgili milletim ne dedi? Çünkü, milletim benim iyi biliyor. Diyarbakır'da 51 Kürt kardeşimizin ölümüne neden olan bu terörist Selo'dur" ifadelerini kullanan Cumhurbaşkanı Erdoğan, "adaletin, hak ve hukukun egemen olduğu Türkiye'de 51 Kürt'ün ölümüne neden olan kişinin, istenildiği gibi dışarı çıkarılamayacağını" söyledi.
Erdoğan, konuşmasında seçim sürecini kapsayan ABD ve Avrupa medyasını da hedef alarak şöyle demişti:
"Alman, Fransız, İngiliz dergileri, Erdoğan'ı yıkmak için kapaklar atmadılar mı? Bu kapakları yazmadılar mı? İşte onlar da kaybettiler" diyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, şöyle konuştu: "Aylardır karşımızda kurulan ittifakları gördünüz. Kimlerin kimlerle beraber olduğunu gördünüz. Terör örgütlerinden sapkın akımlara kimlerin karşımıza dikildiğini gördünüz. Oynanan kirli oyunları gördünüz. Buna rağmen ne oldu? Hamdolsun başaramadılar. İnşallah bundan sonra da başaramayacaklar. Çünkü bu millet, mayasının ne kadar sağlam, basiretinin, ferasetinin ne kadar güçlü olduğunu yaşadığı her badirede tekrar tekrar ispatlamıştır."
İngilizce çeviride bu bölümler de yer almadı.
The Times muhabiri yakaladı
Ancak Birleşik Krallık'ta yayımlanan The Times gazetesinin Türkiye muhabiri Hannah Lucinda Smith, İngilizce metinden "Batı karşıtı" ve içerideki rakiplere yönelik sövücü ve nefret körükleyen ifadelerin kırpıldığını Twitter hesabından yaptığı bir paylaşımla ortaya çıkardı:
Go to the Turkish version, and you get the full story. One message for his audience at home, another for the foreigners who, whatever he claims, he needs to keep onside https://t.co/SgxnXXyB8Q
— Hannah Lucinda Smith (@hannahluci) May 29, 2023
Smith bu paylaşımında "Türkiye Cumhurbaşkanlığı'nın resmi sitesinden Erdoğan'ın zafer konuşmasının İngilizce tercümesini okursanız, uzlaştırıcı bir ton kullandığını sanabilirsiniz. Muhalefete ve dış güçlerin alçaklığına ilişkin yakıcı sözlerinin önemli bölümü metinden çıkarılmıştı." diyordu.
Smith ikinci mesajında da: "Türkçe mesaja giderseniz öykünün tamamına ulaşıyorsunuz. İçerideki izleyicilere bir mesaj, haklarında ne derse desin yanında tutmak istediği yabancılara başka bir mesaj." diyordu.
Al Jazeera tam çeviriyi yayımladı
Kısa süre sonra İsveçli araştırmacı Aron Lund da Twitter hesabından "Al Jazeera İngilizce servisinin YouTube yayınında Erdoğan'ın Türkçe 'zafer konuşması'nın tam çevirisini yayınladığını duyurdu:
Erdogan’s full victory speech, translated by Aljazeera English. https://t.co/z98DS2Ig0Z
— Aron Lund (@aronlund) May 28, 2023
Uzlaşıcı mesajların kıymeti yok
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın kısa sürede gerçek içeriği bütün dünyada öğrenilen konuşmasını bir başka yabancı Twitter kullanıcısı da şu sözlerle yorumladı: "Hangi versiyonu esas alırsa alsın, herkes uzlaşmacı mesajların rüşveti kelamdan ibaret olduğunun ve bir kıymet ifade etmediğinin farkında. Genel olarak siyasal iklimin sertleşmesi ve muhalefetin bir erken seçimi zorlaması bekleniyor."
(AEK)
