Uluslararası bilimsel dergilerde yayımlanan yazıları her akademisyen için bir başarı anlamına geliyor. Bu aynı zamanda akademik kariyer için de bir gereklilik elbette. Dergilerde yayınlanacak yazılar için de çok sıkı kurallar var. Makalenin yayınlanması nasıl bir prestij kaynağı ise yazının yayından kaldırılması da akademisyenler açısından "kara bir leke" olarak kabul ediliyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ı ameliyat eden ekipten Prof. Dr. Dursun Buğra ve Prof. Dr. Emre Balık'ın da aralarında bulunduğu bir grup akademisyen tarafından hazırlanan "Comparison of Clinical Outcomes in Locally Advanced Distal Rectal Cancer Patients with Complete Clinical Response: Total Mesorectal Excision versus Nonoperative Management" (Tam Klinik Yanıtlı Lokal İleri Distal Rektal Kanserli Hastalarda Klinik Sonuçların Karşılaştırılması: Total Mezorektal Eksizyona Karşı Nonoperatif Tedavi) başlıklı yazı World Journey of Collectoral Surgery isimli derginin Nisan-Haziran 2024 tarihli sayısında yayımlandı.
Dergi, Uluslararası Üniversite Kolon ve Rektum Cerrahları Derneği (International Society of University Colon and Rectal Surgeons - ISUCRS) tarafından yayımlanıyor, Prof. Buğra da derneğin yönetim kurulunda yer alıyor.
Nisan-Haziran 2024 tarihinde yayımlanan yazı derginin son sayısında geri çekildi. Derginin yayın kurulu geri çekme kararını da dergiden duyurdu:
“Tam Klinik Yanıtlı Lokal İleri Distal Rektal Kanser Hastalarında Klinik Sonuçların Karşılaştırılması” başlıklı orijinal makale: Dünya Kolorektal Cerrahi Dergisi, Sayı 2, Cilt 13, 2024, sayfa 35-40'da[1] yayınlanan “Total Mezorektal Eksizyon ile Nonoperatif Tedavinin Karşılaştırılması” başlıklı makalenin içeriğinde, daha önce Türk Kolorektal Hastalıklar Dergisi, Sayı 1, Cilt 32, 2021, sayfa 16-22'de yayınlanan “Non-operatif Tedaviyi Takiben Lokal Yeniden Büyüme Gösteren Lokal İleri Distal Rektal Kanserli Hastalarda Kurtarma Cerrahisinin Klinik Sonuçları” başlıklı makale ile yüksek oranda benzerlik gösteren bir dizi atıfsız bölüm bulunmaktadır. [2] İçerikte önemli ölçüde örtüşme ve istatistiksel yanlış beyan/yanlışlık olduğu için, derginin editör ofisi makaleyi geri çekmeye karar vermiştir.
İntihal, yanlış beyan, etik olmayan veya gereksiz yayın, Uluslararası Tıp Dergisi Editörleri Komitesi (ICMJE) ve Yayın Etiği Komitesi (COPE) tarafından verilen en iyi uygulama kılavuzlarını takip eden World Journal of Colorectal Surgery'nin yayın politikasını ihlal etmektedir. Yazarlar için Bilgiler'de belirtilen ve yazarların çalışmalarının telif hakkı ile ilgili imzalı beyanlarında belirtildiği gibi.
Bu makale, derginin Baş Editörü ve Yayın Kurulu'nun talebi üzerine geri çekilmektedir.
Yazının geri çekilme nedeni olarak "Türk Kolorektal Hastalıklar Dergisi"nde yer alan yazı ile benzerlikler ve atıf yapılmaması gösteriliyor. Derginin yazılar ve yazarlar konusunda da ilkeleri çok net. Yazarların sorumluluğu kısmında 'yazının daha önce başka bir yerde yayımlanmamış olması', 'katkıda bulunanların çalışmaları ya da yararlanılan kaynaklar uygun biçimde kullanılmalı ve referanslarda belirtilmeli', 'yazar olarak gösterilen tüm bireyler sayılan tüm ölçütleri karşılamalıdır' şeklinde sıralanan ilkeler yazıda imzası olan herkes açısından bağlayıcı nitelik taşıyor.
Yazarların Sorumluluğu
Makalelerin bilimsel ve etik kurallara uygunluğu yazarların sorumluluğundadır. Yazar makalenin orijinal olduğu, daha önce başka bir yerde yayınlanmadığı ve başka bir yerde, başka bir dilde yayınlanmak üzere değerlendirmede olmadığı konusunda teminat sağlamalıdır. Uygulamadaki telif kanunları ve anlaşmaları gözetilmelidir. Telife bağlı materyaller (örneğin tablolar, şekiller veya büyük alıntılar) gerekli izin ve teşekkürle kullanılmalıdır. Başka yazarların, katkıda bulunanların çalışmaları ya da yararlanılan kaynaklar uygun biçimde kullanılmalı ve referanslarda belirtilmelidir.
Gönderilen makalede tüm yazarların akademik ve bilimsel olarak doğrudan katkısı olmalıdır, bu bağlamda “yazar” yayınlanan bir araştırmanın kavramsallaştırılmasına ve desenine, verilerin elde edilmesine, analizine ya da yorumlanmasına belirgin katkı yapan; yazının yazılması ya da bunun içerik açısından eleştirel biçimde gözden geçirilmesinde görev yapan; yazının yayınlanmak üzere nihai halini onaylayan ve çalışmanın herhangi bir bölümünün doğruluğuna ya da bütünlüğüne ilişkin soruların uygun şekilde soruşturulduğunun ve çözümlendiğinin garantisini vermek amacıyla çalışmanın her yönünden sorumlu olmayı kabul eden kişi olarak görülür. Fon sağlanması, ya da araştırma grubunun genel süpervizyonu tek başına yazarlık hakkı kazandırmaz. Yazar olarak gösterilen tüm bireyler sayılan tüm ölçütleri karşılamalıdır ve yukarıdaki ölçütleri karşılayan her birey yazar olarak gösterilebilir. Çok merkezli çalışmalarda grubun tüm üyelerinin yukarıda belirtilen şartları karşılaması gereklidir. Yazarların isim sıralaması ortak verilen bir karar olmalıdır. Tüm yazarlar yazar sıralamasını Telif Hakkı Sözleşme Formu’nda imzalı olarak belirtmek zorundadırlar. Yazarların tümünün ismi yazının başlığının altındaki bölümde yer almalıdır.
Yazarlık için yeterli ölçütleri karşılamayan ancak çalışmaya katkısı olan tüm bireyler Teşekkür (Acknowledgement) kısmında sıralanmalıdır. Bunlara örnek olarak ise sadece teknik destek sağlayan, yazıma yardımcı olan ya da sadece genel bir destek sağlayan kişiler verilebilir. Finansal ve materyal destekleri de belirtilmelidir.
Yazıya materyal olarak destek veren ancak yazarlık için gerekli ölçütleri karşılamayan kişiler ”klinik araştırıcılar“ ya da “yardımcı araştırıcılar” gibi başlıklar altında toplanmalı ve bunların işlevleri ya da katılımları ”bilimsel danışmanlık yaptı“, ”çalışma önerisini gözden geçirdi“, ”veri topladı“ ya da ”çalışma hastalarının bakımını üstlendi“ şeklinde belirtilmelidir. Teşekkür (Acknowledgement) kısmında belirtilen bu ifadeler için bu bireylerden de yazılı izin alınması gerekmektedir.
Bütün yazarlar, araştırmanın sonuçlarını ya da bilimsel değerlendirmeyi etkileyebilme potansiyeli olan finansal ilişkiler, çıkar çatışması ve çıkar rekabetini beyan etmelidirler. Bir yazar kendi yayınlanmış yazısında belirgin bir hata ya da yanlışlık tespit ederse, bu yanlışlıklara ilişkin düzeltme ya da geri çekme için yayın yönetmeni ile hemen temasa geçme ve işbirliği yapma sorumluluğunu taşır. Yazarların katkısını belirten Yazar Katkı Formu ve çıkar çatışması olup olmadığını belirten ICMJE Potansiyel Çıkar Çatışması Beyan Formu makale ile birlikte gönderilmelidir. Yazarların görevleri ve sorumlulukları ICMJE yönergelerine dayandırılmaktadır.
Prof. Dr. Buğra aynı zamanda Türk Kolon ve Rektum Cerrahisi Derneği Onur Kurulu'nda Genel Sekreter olarak görev yapıyor. Prof. Dr. Emre Balık da aynı Buğra gibi, Uluslararası Üniversite Kolon ve Rektum Cerrahları Derneği yönetiminde görev alıyor. Böylelikle her iki profesörün de yönetiminde yer aldığı derneğin yayın organında imzaları ile yayımladıkları makale "etik nedenler" ile yayımdan kaldırılmış oldu. Bu durum dergi tarafından da duyuruldu.
(Mİ)
