Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’ndeki akademik yıl açılış töreninde rektör atamaları usulünün değişmesi gerektiğini düşündüğünü söyledi.
Mevcut Yükseköğretim Kanunu’na göre üniversite, öğretim üyeleri oylarıyla en yüksek oyu alan altı adayı Yükseköğretim Kurulu’na (YÖK) sunuyor. YÖK, bu altı adaydan üçünü Cumhurbaşkanına öneriyor. Cumhurbaşkanı istediği adayı rektör olarak atıyor.
Erdoğan, “Görünüşte demokratik” dediği seçim usulünün “üniversitelerde gruplaşmaları arttırdığını” söyledi. Bu sürecin “YÖK'ün ve cumhurbaşkanının takdiriyle daha da sıkıntılı bir boyut aldığını” ifade etti.
Peki Erdoğan, cumhurbaşkanı olmasından bu yana üniversitelerdeki rektörlük seçimlerine ne kadar uydu?
29 kez seçimleri yok saydı
Erdoğan, 10 Ağustos 2014’teki seçimlerin ardından 28 Ağustos 2014’te resmen cumhurbaşkanı oldu. O tarihten bu yana, 79 rektör atadı. 79 rektörün beşi yeni açılan üniversitelere atadığı rektörlerdi, dolayısıyla üniversitelerde seçim olmamıştı.
79 atamanın 74’ünde üniversitelerde rektörlük seçimleri yapılmıştı.
Erdoğan 74 atamanın en az* 29’unda üniversitelerdeki seçimleri dikkate almadı. Bir başka değişle üniversite seçimlerinde en yüksek oyu alan 29 aday, rektör olarak atanmadı.
15 Temmuz’dan beri YÖK’ten liste yok
Rektör atamalarının ikinci aşaması YÖK’ün Cumhurbaşkanlığı’na liste sunması. 15 Temmuz’a dek YÖK, bu listeleri internet sitesinden yayınlıyordu.
15 Temmuz darbe girişiminin ardından Erdoğan biri yeni kurulan üniversiteye olmak üzer 20 rektör atadı.
YÖK, rektör seçimlerinin yapıldığı 19 üniversitenin rektör aday sıralamasını sitesinde yayınlamadı.
Erdoğan 15 Temmuz’dan beri yaptığı bu 19 atamanın 10’unda rektörlük seçimlerini dikkate almadı.
Erdoğan ne dedi?
Rektör atamalarına dair değişiklik Ağustos ayında da gündeme gelmişti. Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) milletvekilleri Cumhurbaşkanına doğrudan rektör atama yetkisi veren önergesi, 18 Ağustos’ta Meclis’teki diğer partilerin vekillerinin itirazı üzerine geri çekilmişti.
Erdoğan, rektör atamalarına dair bugün şöyle konuştu:
"Üniversitelerimiz halen var olan, rektör adaylarının öğretim elemanlarının oylarıyla tespit edildiği sistemin kendisi bir sorun haline dönüşmüştür. Görünüşte demokratik olan rektörlük seçimleri üniversitelerde gruplaşmaları, hizipleşmeleri, kırgınlıkları artıran bir işleve bürünmüştür. Üniversite içinde zaten çok yıkıcı bir şekilde yaşanan bu süreç YÖK'ün ve cumhurbaşkanının takdiriyle daha da sıkıntılı bir boyut almaktadır. Bunun için rektör atamalarındaki mevcut usulden vazgeçilmesi, üniversitelerimizin de ülkemizin de yararına olacaktır diye düşünüyorum. Aynı şekilde genel olarak yüseköğretim sisteminin ciddi bir yeniden yapılandırılmaya tabi tutulması gerekiyor." (BK)
* Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi'nde Prof. Dr. Mehmet Barca'nın atandığı rektörlük seçimi sonuçlarına ulaşamadık.