*Görsel betimleme: Engelli bir kişi tekerlekli sandalyesinden arabanın sürücü koltuğuna biniyor. Kişinin sırtı kameraya dönük. Arabaya binmeye çalıştığı araç açık mavi renkte. Kişinin üzerinde beyaz ve koyu mavi çizgili bir tişört var.
Türkiye'nin, 2009 yılında bu yana tarafı olduğu Birleşmiş Milletler Engelli Haklarına İlişkin Sözleşmesi’ne göre engellilerle ilgili yasa süreçlerinde engellilere, onları temsil eden örgütler aracılığıyla sürekli danışılmalı.
Tasarruf önlemlerinin ardından devletin kaynak yaratmak için attığı ikinci adım vergi gelirlerini arttırmaya çalışmak oldu. Vergi düzenlemesi için oldupu söylenen alanlardan birisi de engellilere araç alımında tanının vergi muafiyeti.
Sözcü gazetesinde Erdoğan Süzer imzasıyla yayınlanan habere göre, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın getireceği yeni vergi paketi için hazırladığı torba yasada engelli bireylerin ÖTV'siz araç almasının önüne geçecek bir madde yer alıyor.
Habere göre, bakanlığın getireceği teklifte iki alternatif yer alıyor. Birinci alternatifte ÖTV’siz araç alma hakkının beş yıldan on yıla çıkartılması ve engellinin vefatı durumunda ÖTV’nin mirasçılar tarafından ödenmesi.
Engelli bireyler ÖTV muafiyetinden nasıl yararlanabilir?
İkinci alternatif ise ÖTV’siz araç alma hakkının tamamen kaldırılması ve Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın engellilere, gelir durumlarına göre yerli araç fiyatlarını da dikkate alarak bir miktar nakit destek vermesi.
bianet'in telefonla ulaştığı Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Rize Milletvekili ve Plan Bütçe Komisyonu üyesi Tahsin Ocaklı, konuyla ilgili herhangi bir teklifin daha gündeme gelmediğini, bu hafta içerisinde komisyona teklifin gelebileceğini söyledi.
ÖTV muafiyetinin kaldırılmasının engellilerin bağımsız yaşamını ortadan kaldıracak bir karar olduğunu belirten Sağlık Hizmetleri Sendikası Engelliler Komisyonu Başkanı ve Engelli Haklarına Erişim Platformu üyesi Ayşe Sarı, kararın olası etkilerini bianet’e anlattı.
"Engellileri eve kapatacak bir karar"
Cam kemik hastası kızı için ÖTV muafiyetli araç sahibi olduğunu söyleyen Sarı, “Söylentiler üzerinden konuşuyoruz ama karşımızda da bunu yalanlayan bir bakan yok. Bu karar Anayasa’ya da Engelli Haklarına İlişkin Sözleşmeye de aykırı” dedi.
Erişilebilir ulaşım nasıl olmalı?
Sarı, kızını işe getirip götürmek için kullandığı aracını tamire vermek zorunda kaldığı on günde yaşadıklarını şöyle anlattı:
“Bu araçla kızımı işe götürüyorum. On gün tamirde kalınca araç ne yapacağımı şaşırdım. Belediyeden on gün kızımı işe götürebilmek araç talep ettim ancak reddedildi. Erişilebilir otobüs yok. Otobüs varsa da kızımın işiyerinin önünden geçmiyor. Bu karar engellilerin seyahat hakkının elinden alınmasıdır. Engellileri eve kapatacak bir karardır.”
Araç almak için vergi muafiyeti süresinin beş yıldan on yıla çıkartılmasına değinen Sarı, “Daha farklı donanımlar, güvenli sürüş teknolojileri. Ben bunların hiçbirinden yararlanamayacağım. Çünkü aracı on yıl içinde satamayacağım. Beş yıl sonra arızalanmaya başlayan aracın tamir ettirmek için daha çok para harcayacağım” diye konuştu.
"Sosyal devlet ilkesinin ruhuna aykırı"
Sarı, ÖTV muafiyetinin suistimal edilebildiğini belirterek, “Hiçbir hak yok ki suistimal edilmesin. Bu durumda suistimal edilecek diye hakları kısıtlamak sosyal devlet ilkesinin ruhuna da aykırıdır” ifadelerini kullandı.
“Engellilerin haklarının masalarda konuşuluyor olması bile çok çirkin” diyen Sarı, sözlerini şu şekilde sonlandırdı:
“Bizim bunlarla ilgilenmemiz lazım. Bizim engellilik politikalarının peşinde koşmamız lazımken bizi var olan haklarımızı korumak için sokaklara dökmelerinin amacı nedir? Hem Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'e hem de Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş'a sormak lazım. Derdiniz nedir? Bizimle derdiniz nedir? Ekonomiyi biz çökertmedik. Çözümü de bizde değil. Benim kızımın hakkına dokunmak yerine suistimal edenleri tespit etsinler. Bizi alsınlar, bir komisyon kursunlar, nasıl çalışılacağını biz gösterelim gerekirse. Ama benim kızımın hakkına dokunmasınlar.”
(AD)
