Engelliler torba yasa tasarısını Meclis önünde protesto etti

* Fotoğraflar: Engellilerin Ulaşımda Hakları Platformu

Engellilerin Ulaşımda Hakları Platformu, TBMM’nin Milli Hâkimiyet Parkında yaptıkları açıklama ile ulaşım araçlarının engelliler için erişilebilir hale getirilmesi zorunluluğunu 3 yıl daha erteleyen AKP’nin torba yasa tasarısını protesto etti.

Söz konusu tasarı onaylandığı takdirde, 9’dan fazla koltuğu olan minibüslerin, şehirlerarası otobüslerin, turizm amaçlı araçların ve gemilerin engelliler için erişilebilir hale getirilmesi zorunluluğunun 3 yıl daha ertelenecek. Bu, 2018’deki 3 yıllık ertelemenin ardından ikinci erteleme olacak.

Teklifin geri çekilmesi talebiyle bir araya gelen platform üyeleri, uluslararası sözleşmelerin çiğnendiğine dikkat çekti. 

Engellilerin Ulaşımda Hakları Platformu ve destekçisi 267 örgüt adına açıklamayı okuyan avukat Turhan İçli, “Herkes gibi engelli bireylerin yaşamın tüm alanlarına katılımı için toplu taşıma araçlarının erişilebilirliği şart” diye konuştu.

Platformun açıklaması şöyle:

“Toplumsal yaşama katılım engelleniyor”

“Minibüslerde, turizm taşımacılığında, şehirlerarası otobüslerde ve gemilerde 2018 yılında ertelenen erişilebilirlik düzenlemesi hakkının 3 yıl daha ertelenmesi için TBMM’ye Kanun değişikliği teklifi sunulmuştur. Bir torba kanun içerisine konulan bu düzenleme, engelli bireylerin herkes gibi toplumsal yaşamın tüm alanlarına katılımını engelleyeceği için kabul edilemez.

“Ülke olarak kabul ettiğimiz ve tarafı olduğumuz BM Engellilerin Haklarına İlişkin Sözleşmenin 9. Maddesinde belirtildiği gibi, ‘Taraf devletler engellilerin bağımsız yaşayabilmelerini ve yaşamın tüm alanlarına etkin katılımını sağlamak ve engellilerin diğer bireylerle eşit koşullarda fiziki çevreye, ulaşıma, bilgi ve iletişim teknolojileri ve sistemleri dahil olacak şekilde bilgi ve iletişim olanaklarına, hem kırsal hem de kentsel alanlarda halka açık diğer tesislere ve hizmetlere erişimini sağlamak için uygun tedbirleri alacaklardır’.

“Evrensel bir hak”

“Evrensel bir insan hakkı olan erişim hakkını ertelemekle, imzalamış olduğumuz BM Engellilerin Haklarına İlişkin Sözleşmenin 9. ve ‘Bağımsız Yaşama ve Topluma Dahil Olma’ başlıklı 19. Maddelerinin ihlal edilmesi göze alınmaktadır.

“Erişilebilirlik hakkı bütün hakların ön koşuludur ve erişim zincirinin ilk halkasını oluşturmaktadır. Söz konusu toplu taşıma araçlarının erişilebilirliği için gerekli önlemlerin alınmasının ertelenmesi; kamuya açık alanların, konutların ve diğer hakların kullanılmasının olanaksız hale getirilmesi demektir.

“Hakkımız ihlal ediliyor”

“Sözleşmenin 4. Maddesinin 3. bendinde belirtildiği üzere, ‘Taraf Devletler işbu Sözleşme'nin uygulanmasını sağlayacak yasalar ve politikaların geliştirilmesi ve yaşama geçirilmesi ile engellilere ilişkin diğer karar alma süreçlerinde engelli çocuklar da dahil olmak üzere engellilere onları temsil eden örgütler aracılığıyla sürekli danışacak ve etkin bir şekilde bu sürece dahil edeceklerdir’.

“Söz konusu toplu taşıma araçlarının erişilebilirliği 3 yıl daha ertelemek istenirken hakkın esas öznesi olan engelli bireylere ve örgütlerine danışılmamış, onayları alınmamıştır. Bu teklifin yasalaşması halinde, Sözleşme ve katılım hakkı bir kez daha ağır biçimde ihlal edilecektir.”

Torba yasa tasarısı

AKP milletvekillerinin hazırladığı ve Olağanüstü Hal (OHAL) düzenlemelerini de uzatan torba yasa tasarısı TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda kabul edilmişti. Tasarının engellilere ilişkin maddesinde şu ifadeler yer alıyor:

"Engelliler Hakkında Kanun'da yapılan değişiklikle erişilebilirliğin sağlanabilmesi için yapılacak yükümlülüklerin Covid-19 salgını sebebiyle yerine getirilememesi nedeniyle ilk kez denetlenerek eksikliği olduğu tespit edilenler ile daha önce süre verilenlere, yükümlülüklerinin maliyet ve niteliğine göre ilave süre verilebilecek. Buna göre; denetim sonucunda ilgili belediye ve kamu kurum ve kuruluşları ile umuma açık hizmet veren her türlü yapıların ve açık alanların malikleri ile toplu taşıma araçlarının sahiplerine eksikleri tamamlaması için kanunda belirtilen sürenin bitiminden itibaren üç yıl daha ek süre verilebilecek."

(TP)