Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre Türkiye'de 8.5 milyon engelli bulunuyor. Engellilerin en çok karşılaştığı sorunların başında, sosyal güvenceden yoksunluk, eğitim ve iş hayatı sırasında karşılaşılan güçlükler, yaşam alanlarının engellilere uygun düzenlenmemesi yer alıyor.
Türkiye Sakatlar Derneği, 1 Ocak'tan itibaren uygulanmaya başlanacak 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Yasası'nın engellilerin sahip olduğu hakları yitirmesine neden olacağını, istihdam kotasının kaldırılmasının gündeme gelmesiyle engellilerin iş bulmasının zorlaşacağı açıklıyor.
Hızla geriye gidiliyor
Dernek yaptığı açıklamada, dünyanın birçok yerinde engellilerin varlığının yeni fark edildiğine dikkat çekti.
Türkiye'de ise, engellilerin durumunun, Avrupa Birliği sürecinde dikkat çekmeye başladığını belirten Dernek, doğrudan engellilerin sorunlarını ilgilendiren ilk yasanın 2004 yılında çıktığını açıkladı.
2004'teki yasal düzenlemenin devam etmediğini vurgulayan dernek, "aksine önümüzdeki günlerde hızla bir geriye gidişin işaretleri görülüyor" dedi.
Şehirler engellilere uygun hale getirilsin
Türkiye Sakatlar Derneği ve Altı Nokta Körler Derneği 3 Aralık Engelliler Günü nedeniyle deklerasyon yayınlayarak sorunlarını özetledi.
Deklerasyonda yer alan talepler şunlar:
* Engelliler için tahsis edilen maaşlar insanca yaşamayı sağlayacak şekilde düzenlenmeli.
* Sosyal Sigorta ve Genel Sağlık Sigortası Yasası ile sağlık operasyonları, tedaviler, sağlık donanımları konusunda getirilen kısıtlamalar kaldırılmalı. Engellilerin tedavi, bakım ve rehabilitasyonu için ek önlemler alınmalı.
* İş yasasındaki 50 kişi ve üzerinde işçi çalıştıran işyerlerinde uygulanan engelli istihdamı kotasının kaldırılması yönündeki girişimler durdurulmalı.
* Eğitime erişim olanakları yaygınlaştırılmalı, yeterli uzman eğitimcinin istihdamı, engelli okulları ve rehabilitasyon merkezleri arttırılmalı.
* Sağlık, sosyal güvenlik, iş yaşamı olmak üzere engellilerin doğrudan ya da dolaylı ilgilendiren kurumlarda engellilerin temsiline imkan sağlanmalı.
* Siyasi partilerde temsilin sağlanması için ön açıcı uygulamalar yapılmalı.
* Doğuştan gebeliği önlemek için evde yetkin olmayan kişilerce yapılan doğumlar önlenmeli.
* Şehirlerin fiziki koşulları engellilere uygun hale getirilmeli.
* 2007 Bütçesinde ayrı kaynak konulmalı.
* Yol, kavşak ve trafik uyarı sistemleri engellilerin kullanabileceği şekilde düzenlenmeli.
* Engelliler için ulaşım ücretsiz ya da indirimli olmalı.(AÖ/KÖ)