Mahkeme, kararın gerekçesini şöyle açıkladı:
"Anayasa'ya gore, herkesin sağlıklı bir çevrede yaşama hakkı bulunmaktadır. Çevre Kanunu ve Çevresel Etki Değerlenirmesi Yönetmeliği hükümleri dikkate alınmak suretiyle yapımı planlanan santralin, kurulacağı yer açısından çevre üzerinde yapacağı olumlu ve olumsuz etkiler tespit edilip değerlendirilmeksizin ve olumsuz etkilerinin önlenmesi için çevresel etki raporu hazırlanmaksızın Samsun'da konuşlandırılmasına izin vermektedir. Bu, kamu yararı ve hukuka aykırıdır."
EMO: Hukuk ve toplum kazandı
Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği'ne (TMMOB) bağlı Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) Yönetim Kurulu, kararı, "Hukuk ve toplum kazandı: Çevreye zararlı mobil santral için yürütmeyi durdurma kararı" başlıklı basın açıklaması ile duyurdu.
Geçtiğimiz yıllarda Samsun halkı ve kitle örgütlerinin santrali protesto ettiğini hatırlatan EMO açıklamasında, "Mahkeme kararıyla bir hukuk ve çevre faciasına şimdilik de olsa bir set çekilmiş oldu" denildi.
"Çevreye ve sağlığa zararlı"
Mobil santralleri "acil durum santralleri" olarak nitelendiren EMO, Türkiye'de ekonomik olmayan ve ancak kısa süreli kullanılabilen bu santrallere ihtiyaç duyulmadığını vurguladı.
Türkiye'de "mobil santral" adı altında yapımı planlanan santrallerin "mobil" değil "kalıcı" olduğunu belirten EMO açıklamasında, bu santrallerde yakıt olarak insan ve çevre sağlığına zararlı miktarda kükürt içeren "6 numaralı fuel oil" kullanıldığına dikkat çekti:
* Çevre Bakanlığı ve tüm illerin Mahalli Çevre Kurulları, bu yakıtın kullanımını çevresel kirliliği açısından yasaklamış ve/veya belli izinlere tabi tutarak sınırlandırmıştır.
* Fosil kökenli yakıt kullanan enerji üretim tesislerinden kaynaklanan hava kirliliğinin insan sağlığına etkileri çok fazladır.
* Hava kirliliği etkisi altında yaşayanlarda akciğer kanseri, bronşit, raşitizm, eklem romatizması, kalp hastalıkları, göz yanmaları, nefes darlığı, vücut direncinin zayıflaması, cinsiyet bozukluğu başlangıcı, sinirlilik, ruhsal bozukluklar, kan zehirlenmesi artışı görülür. Hamile kadınlarda zehirlenme oranı yüksektir, düşük riski vardır.
Mahkeme yürürlüğü durdurmuştu
Santralin yapımı sürerken, Samsun Barosu, santralin kurulabilmesine dayanak sağlayan kararın iptali ve yürürlüğünün durdurulması talebiyle Samsun İdare Mahkemesi'ne dava açmıştı.
Davanın Ankara'ya alınmasından sonar, Ankara 10. İdare Mahkemesi 2003'te yürürlüğü durdurdu. Ancak o tarihte faaliyette olan santral, kararın, faaliyet durdurmasına yönelik olmadığı gerekçesiyle çalışmaya devam etti. (BB)
