27 Mayıs 1995'ten bu yana her cumartesi, İstanbul Galatasaray Meydanı’nda oturup evlatları için adalet isteyen annelerden biriydi Emine Ocak.
Bugün, 89 yaşında, bu meydandan son yolculuğuna uğurlandı.
Emine Ocak’ın Galatasaray Meydanı’nın Cumartesi Anneleri/İnsanları’na kapatılmasının ardından söylediği, “Biz vazgeçersek bu ülke kaybedenlerin cenneti olmaya devam edecek,” sözüne istinaden “Vazgeçmedin, vazgeçmeyeceğiz” yazılı pankart asıldı tabutunun önüne.
Çocukları, yakınları, sevenleri, mücadele arkadaşları; siyah örtüye sarılı tabutunu kırmızı karanfillerle donattılar, kendisiyle simgeleşen takılarını takıp “Buradayız Anne” sloganlarıyla ona veda ettiler.
Törene DEM Parti İmralı Heyeti Üyesi Pervin Buldan, DEM Parti Sözcüsü Ayşegül Doğan, CHP Diyarbakır Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, CHP İstanbul İl Başkanı Özgür Çelik, İHD Eş Başkanı Eren Keskin, Cumartesi Anneleri/İnsanları, sivil toplum örgütleri, insan hakları savunucuları ve Barış Anneleri’nin de aralarında olduğu yüzlerce seveni katıldı.
Törende “Bütün evlatları” adına ilk sözü alan İHD İstanbul Şubesi Gözaltında Kayıplara Karşı Komisyon üyesi Sebla Arcan, “Yalnızca Hasan'ın annesi olarak geldiği Galatasaray'da, adaletsizliğe boyun eğmeyen, resmi tarihe meydan okuyan bir kahramana; herkesin Emine Annesi'ne dönüştü,” dedi.
“Bir anne sustuğunda tarih de susar”
Arcan, Emine Ocak'ın anısına şunları söyledi:
“Yaşadığı adaletsizlik, inkâr ve yok sayılma, kalbine düşen evlat ateşi onu yalnızca bir anne değil, bir direnişin sembolü haline getirdi. Emine Anne bu ülkenin vicdanıydı. Kaybedilenlerin, susturulmak istenenlerin, yok sayılanların sesiydi. Evladının ardından sadece gözyaşı ile değil, direnişle yürüyen bir anneydi. Emine Ocak'ın mücadelesi bize şunu öğretti: Bir anne sustuğunda tarih de susar. Ama bir anne zulme başkaldırdığında tarih en temiz sayfasını ona açar. Kaybettiğimiz tüm Cumartesi Anneleri gibi Emine Ocak da tarihin tertemiz sayfasında yerini aldı.”
Emine Ocak’ın huzurla uyuyabilmesi için yapılması gerekenin onun mücadelesini sürdürmek olduğunu söyleyen Arcan, “Bugün son kez Galatasaray'da onunlayız. Bu meydan onunla yürüdü, onunla direndi. Emin olun ki hatırası bu taşlarda, bu meydanda sonsuza dek yaşayacak. Galatasaray'da başlattığı hikâyeyi tamamlamalıyız. Güle güle Emine Annemiz. Sana sözümüz olsun: Kayıplar bulunana, failler yargılanana dek buradayız. Hep birlikte olacağız. Bu topraklara onurlu bir barış, hukuk ve adalet gelene kadar susmayacağız. Senin küpelerini, yüzüklerini, kolyelerini kuşanıp mücadeleni bıraktığın yerden sürdüreceğiz,” dedi.
“Biz senin gölgende büyüdük”
“Annemiz, yalnızca Hasan'ı değil, gözaltında kaybedilen binlerce evladı yüreğinde taşıyan biriydi,” diyen Emine Ocak'ın kızı Maside Ocak da şöyle konuştu:
“Annem, sen sadece bizim değil; milyonlarca insanın yüreğinde umut oldun. Acının ortasında bile umudu bulabilmek, karanlık günlerde bile yılmamak seninle mümkün oldu. Her zaman dimdik durdun. Sadece kendi acını değil, haksızlığa uğrayanların, kaybedilenlerin acısını da omuzladın. Biz senin gölgende büyüdük. Senin gözlerinin derinliğinde kaybedilenlerin adını ezberledik. Acıdan sabır, sabırdan umut, umuttan direniş ören bir vicdan anıtıydın.
“Tülbentinin altına rüzgâr gibi sığdırdığın inadının, titreyen ellerinin arasına sakladığın adalet çağrısının, 'Ben buradayım' diyen suskunluğunun yedi cihan tanığıdır. Şimdi seni, uğruna ömrünü adadığın Hasan’ının yanına uğurluyoruz. Ve biliyoruz ki, bir halkın hafızası bir annenin kalbiyle atar. Senin yerin hepimizin yanı. Sen hepimizin kalbindesin.”
#CumartesiAnneleri'nden #EmineOcak'ın kızı Maside Ocak:
— bianet (@bianet_org) July 24, 2025
🗣 "Sadece kendi acını değil haksızlığa uğrayanların, kaybedilenlerin acısını da omuzladın. Şimdi seni uğruna ömrünü adadığın Hasan'ının yanına uğurluyoruz ve biliyoruz ki bir halkın hafızası, bir annenin kalbiyle atar."… pic.twitter.com/QaRQfwpC7r
“Koca yüreğinle hoşça kal anneciğim”
Ardından konuşan kızı Aysel Ocak, annelerinin demir bariyerlerle kapalı olan Galatasaray Meydanı’nı için kendilerine “Buna nasıl rıza gösteriyorsunuz?” diye sorduğunu söyleyerek, “Biz ona göstermemeye çalışırdık. Şimdi burada, demir bariyerler yok. Burada, Hasan’ının ve yitirdiklerinin yanına gidiyor. Hoşça kal sevgili annem. Seni çok seviyoruz. Sen de sevdin, sevildin... Koca yüreğinle hoşça kal anneciğim” diye konuştu.
“Ölüm peşini hiç bırakmadı”
“Emine Ocak acının tam ortasında doğdu” diyerek konuşmasına başlayan oğlu Hüseyin Ocak, annesinin hayat hikâyesini şöyle anlattı:
“Daha bebekken, ölüm onu kuşatmıştı. Tam 37’de Dersim’de hareketin başladığı, kırımların olduğu bir coğrafyada bir toprakta dünyaya geldi. Ormana sığınan kabile, ikiz olan bu çocuklar için ‘Bu çocukları boğalım ağlarlarsa bizi de bulacaklar. Bizim kurtulmamız için bu iki çocuğun ölmesi gerekiyor’ dediler. Annesi, Baba Dursun’un kızı Fatma, aldı o iki bebeği dedi ki ‘Ben başka bir yerde durayım. Eğer ağlarlarsa bizi öldürsünler, siz kurtulun’ dedi. O günden itibaren ölüm annemin peşini hiç bırakmadı.
“Her taşta onun saç telleri var”
“70’lerde Elazığ’da defalarca defalarca çocuklarının yolunu gözledi. 12 Eylül’ü sırtlarken işkencecilerin kapısına dayandı ve bu meydanda 30 yılını çürütürken her toprakta her taşta onun saç telleri var. Polisler defalarca ona gaz sıktı. Buradaki her karakolda onun parmak izleri var. Hiçbir zaman geri adım atmadı. Adalet istedi, hakikat istedi. Oğluyla birlikte tüm kayıpların kemiklerini, oğlunun katillerini istedi.
“Vazgeçmediği sevdası takıları”
“Bir de vazgeçmediği sevdası daha vardı. Belki felsefi olarak bunu anlatamadı takılarına sığındı. Rengârenk takılarını taktı felsefesini yapmadı ama onu sonuna kadar yaşadı. Felsefesi bize şunu söylüyordu: ‘Ölürse ten ölür, can ölesi değil.’ Onu bugün onu yeni bir yaşama uğurluyoruz, ‘hoşça kal’ demiyoruz.”
“Boncuklu Anne’yi, Boncuk Anne’nin yanına gönderiyoruz”
Gözaltında kaybedilen Hayrettin Eren’in kardeşi İkbal Eren, bundan 6 yıl önce toprağa verdiği annesi Elmas Eren’i de “Bugün onu ondan önce uğurladığımız annelerin yanına gönderiyoruz. Boncuklu Anne’yi, Boncuk Anne’nin yanına gönderiyoruz. Anne hepsine selam söyle bizden” dedi ve şöyle devam etti:
“Bizim için her cumartesi zor ama bugün çok daha fazla zor. Direnişin, inadın, ısrarın sembolü annemizi bugün buradan uğurlayacağız. Biz ondan öğrendik direnmeyi, ısrar etmeyi, adalet istemeyi. Bundan sonrada Emine Anne’nin sesi hep buradan yükselecek. Onun tek isteği adalete ulaşmaktı. Ne yazık ki bu meydanın yeniden açıldığını göremeden o da alacaklı gidiyor. Adalete ulaşmak için her hafta buradaydı sağlığı el verdiği sürece. Bizi birleştirdi. Ben buraya abimi aramaya geldiğimde birçok kardeşim, birçok annem Emine Anne sayesinde oldu.”
🗣 İkbal Eren: "Ben buraya abimi aramaya geldiğimde Emine Anne sayesinde birçok kardeşim, birçok annem oldu. Boncuklu Anne'yi, Boncuk Anne'nin yanına gönderiyoruz. Anne, hepsine selam söyle bizden..." #CumartesiAnneleri #EmineOcak
— bianet (@bianet_org) July 24, 2025
Video: @aysegulbasar_… pic.twitter.com/oJdFG2VjRK
“Katiller yargılanacak, adalet yerini bulacak”
“Bu meydan Emine Anne’nin meydanıydı” diyen DEM Parti İmralı Heyeti Üyesi Pervin Buldan, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Yalnızca Hasan’ın değil, Rıdvan’ın, Abdullah’ın, Savaş’ın annesiydi. Çocuklarımızın büyükannesi oldu. Onun bıraktığı mirasla milyonlarca insan hakikatin ve adaletin peşinde yürümeye devam edecek. Gözün arkada kalmasın sevgili Emine Anne. Katiller yargılanacak, adalet yerini bulacak. Hasan’a, Savaş’a ve diğer kayıplarımıza selamımızı götür. Uğurlar olsun.”
#CumartesiAnneleri'nden #EmineOcak için Galatasaray Meydanı'nda düzenlenen anmaya katılan Pervin Buldan:
— bianet (@bianet_org) July 24, 2025
🗣 "Bu meydanda yıllarca adalet ve hakikat arayışı içinde olan Emine annemizi bugün sonsuzluğa uğurlarken 'Gözün arkada kalmasın' diyoruz. Sen öyle evlatlar, öyle torunlar… pic.twitter.com/pvVb6qR5vt
“Emine Anne bize meydanı açtırdı”
Emine Ocak’ın verdiği mücadele sayesinde devletin bile geri adım atmak zorunda kaldığını belirten İHD Eş Genel Başkanı Eren Keskin ise, “Bazı insanlar mücadeleyle doğar. Emine Anne doğduğu günden itibaren direnişin içindeydi. Belki dünyanın en uzun soluklu sivil itaatsizlik eylemine öncülük etti. Bu mücadele öylesine güçlüydü ki, bizi sevmeyenlere bile bu meydanı açtırdı. Hepimiz ona çok şey borçluyuz. Bize çok şey öğretti. Emine Anne, rahat uyu” sözleriyle Ocak’a veda etti.
#CumartesiAnneleri'nden #EmineOcak'ın cenazesi Galatasaray Meydanı'ndaki anmanın ardından Gazi Cemevi'ne götürülerek oğlu #HasanOcak'ın yanına defnedilecek.
— bianet (@bianet_org) July 24, 2025
🗣 "Anaların öfkesi, katilleri boğacak!"
Video: @aysegulbasar_ pic.twitter.com/cq7L17iPLl
Kadınlar omuzlarında taşıdı
"Buradayız Anne" sloganı ile Galatasaray’dan uğurlanan Emine Ocak’ın cenazesi Gazi Cemevi’ne götürüldü. Burada yapılan son uğurlama töreninde kayıp yakınları, insan hakları savunucuları, hukukçular, siyasetçiler ve aydınlar burada yapılan törende son kez söz aldı.
Ardından Emine Ocak, oğlu Hasan Ocak ve eşi Baba Ocak’ın da bulunduğu aile kabristanlığına defnedilmek üzere Gazi Mezarlığı’na götürüldü. Sevenleri Cemevi'nden mezarlığa "Emine Ocak ölümsüzdür", "Kaybedenler, kaybedecek" ve "Anaların öfkesi katilleri boğacak" sloganlarıyla yürüdü.
#CumartesiAnneleri | #EmineOcak kızları ve kadın mücadele arkadaşlarının omuzlarında Gazi Mezarlığı'na götürülüyor.
— bianet (@bianet_org) July 24, 2025
🗣 "Emine Ocak onurumuzdur"
Video: @aysegulbasar_ pic.twitter.com/eqkNzTRRL5
Kızları ve kadın mücadele arkadaşlarının omuzlarında taşınan Emine Ocak, Gazi Mezarlığı'na defnedildi.
(AB/TY/VC)
