Kosova'nın tek sabit açık hava sineması, Prizren'deki Kino Bahçe özelleştirme yüzünden kapanma tehdidiyle karşı karşıya. Sinema, uluslararası anlamda ülkenin en önemli kültürel etkinliği durumundaki DokuFest'in yıllardır ana mekânı. Festivalin yöneticisi Veton Nurkolları bu sene 13. kez düzenlenen etkinliğin açılışında çocuk ve gençlerden oluşan kalabalık bir grup ile sahnede yerini alarak direneceklerini bir protesto performansıyla bildirdi.
Nostalji değil, gereklilik
Yugoslavya'nın lideri Tito'nun sinemaya verdiği önem sayesinde sektör zamanında fazlasıyla gelişmiş, yalnız Avrupa'dan değil, Holywood'dan bile film ekipleri ülkede kurulan dev film setlerinden yararlanır olmuşlardı. Pula kentinde düzenlenen film festivalinin sansasyonel konuklarının Tito tarafından Brijuni adalarında ağırlanması da kamuoyunu fazlasıyla meşgul ederdi.
Kino Bahçe'yle Prizren'deki sinema severlerin savaş öncesine dayanan derin bağları var. Nurkolları festivalin basın merkezinde yaptığı konuşmada çocuklarını açık hava sinemasına götürmenin her yaz tekrarlanan keyifli bir adet olduğunu özlemle hatırlıyor.
Yugoslavya'nın parçalanmasından sonra devlete ait mülklerin özelleştirmesinden sorumlu kurum tarafından satılmak istenen Kino Bahçe'nin alışveriş merkezi veya otopark olması bekleniyor.
Her ne kadar kanunen sinema olan bir mekanın aynı amaçlar dışında kullanılması öngörülmese de özelleştirmeye tabi tutulmuş başka sinemaların memlekette artık aynı işlevi görmediği görülüyor.
DokuFest'in temellerinin atıldığı ve yıllardan beri en önemli mekanı durumundaki Kino Bahçe etkinlikle özdeşleşmiş durumda. Veton şehrin ileri gelenlerini harekete geçmeye çağırıyor, ne de olsa DokuFest, gittikçe artan bir yoğunlukla hem Prizren'in, hem de Kosova'nın adını uluslararası platformda en çok duyuran etkinlik durumunda.
Şehrin ekonomisine ve özellikle gecelerine hareket kazandıran festivalde, Bistriça (Akdere) nehri üzerinde kurulan platformda veya Bizans kalesinin duvarına gerilen perdede de belgesel ve kısa film gösterileri gerçekleştiriliyor.
16 Ağustos Cumartesi gecesi Kino Bahçe'de yapılan, seçkin konukların varlığına rağmen klasik konuşmaların olmadığı sıradışı açılış töreninde, protesto performansından hemen sonra Riahi kardeşlerin Her Gün Direniş (Everyday Rebellion) belgeseli perdeye yansıdı.
Kino Bahçe'nin, İstanbul tarihinin özel bir döneminden yadigâr, Emek Sinemasıyla aynı kaderi paylaşmaması için diren Prizren... (MT/HK)
