Oğlu darbenin ertesi günü işkencede öldürülen Berfo Kırbayır, 12 Eylül darbesi davasının ikinci duruşmasında salona girdi, müdahillik talebinde bulundu.
Hakim Süleyman İnce, Berfo Kırbayır salona girdiğinde "Annemiz Türkçe biliyor mu?" diye sordu. Berfo Ana bunun üzerine konuşmaya başladı:
"Kenan Evren sen hiç utanmadın mı benim çocuğumu öldürürken? Evin yıkılsın ocağın sönsün. Sen benim evimi yıktın."
"Elin ayağın titremesin Evren buraya gel!"
Sonra hakime dönerek, "Sen o namussuzu neden buraya getirmedin" dedi.
Salon sessizliğe büründü. Berfo Kırbayır, salona birlikte geldiği kızının yanına oturdu.
Ardından konuşan oğlu Mikail Kırbayır da 32 yıldır ağabeyini aradığını söyledi.
"Darbenin zifiri karanlığını aydınlatmak için darbecilerin hepsinin yargılanmasını istiyorum."
Tüm gün elinde fotoğrafla bekledi
12 Eylül davasının iki sanığı, dönemin Genelkurmay Başkanı ve 7. Cumhurbaşkanı Kenan Evren (94) ile dönemin Hava Kuvvetleri Komutanı Emekli Orgeneral Tahsin Şahinkaya (84) yaşları dolayısıyla var olan rahatsızlıkları nedeniyle sanık sandalyesine oturmadı ancak 105 yaşındaki Berfo Ana Kars'tan Ankara'ya geldi.
Berfo Ana, 12. Ağır Ceza Mahkemesi önüne ambulansla geldi, dün gün boyunca ambulansta bekledi.
Ne olmuştu?
Cemil Kırbayır 13 Eylül 1980'de Kars, Göle'deki evinden gözaltına alındı. 8 Ekim'de işkenceyle öldürüldü, cenazesi hala kayıp.
Bugüne kadar tüm girişimlere rağmen Kırbayır'ın katledilmesiyle ilgili olarak kimse yargı önüne çıkarılmadı, cezalandırılmadı, Kırbayır'ın mezarının bulunması için bir girişimde bulunulmadı.
Ağabeyi Mikail Kırbayır kardeşinin akıbetini araştırdığı için tehdit ve idari baskıya maruz kaldı; görev yeri değiştirildi, bu yolla olay yerinden uzaklaştırılarak zorunlu ikametgaha tabi tutuldu.
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) İnsan Hakları Komisyonu Kırbayır'la ilgili olarak yürüttüğü soruşturmada "gözaltında işkence gördüğünü, işkence sonucu hayatını kaybettiğini ve cesedinin sorgulamaları yapan kamu görevlilerince ortadan kaldırıldığını" belirlemişti.
Komisyonun incelemeleri sırasında 30 yıl boyunca soruşturma açılmadığı ortaya çıktı. Komisyon, resmi makamların Kırbayır'ın "firar ettiği" yönündeki iddiaları nedeniyle de bir soruşturma açılmadığını tespit etti.
Meclis Komisyonu Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın Cumartesi Anneleri'yle yaptığı bir toplantıda, Kırbayır'ın annesi Berfo Ana'nın talebinin ardından oluşturulmuştu.
Komisyon raporunu 2011 Mayıs ayında yayınladı. Rapora göre, Cemil Kırbayır, darbenin gerçekleşmesinden bir gün sonra evinden alındı, önce 247. Piyade Alayı'na, bir hafta sonra da Kars Askeri Gözetimevi'ne gönderildi. 8 Ekim 1980'de işkencede hayatını kaybetti.
Berfo Ana, 30 yıl önce gözaltında kaybolan oğlu Cemil için Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne (AİHM) de başvurdu. (AS)