Habur sınır kapısına yaklaşık 15 kilometre uzakta, Silopi'nin girişinde kalan elektrik santrali 2003 yılında imzalanan özel bir anlaşma sayesinde Türkiye'den Kuzey Irak'a elektrik sağlayan tek santral. Burada, günde 200 megavatsaat, yılda bir milyar 250 milyon kilovatsaat elektrik üretiliyor.
Türkçesi; bu 'çok stratejik' santralde üretilen elektrik, nüfusu ortalama yüz bin kişi olan bir kasabayı ancak aydınlatabilir. O da, bu kasabada endüstri olmaması ve elektriğin yalnızca evlerde kullanılan ampüllerden ibaret olması şartı ile.
Asıl ambargo Silopi'ye
Ankara'nın askeri harekat yerine Kuzey Irak'a uygulamayı düşündüğü ambargolardan bir tanesi olan elektrik ambargosu Silopililer'in tabiri ile 'cürmü kadar yer yakar, aslında bizi yakar.'
Silopi'de herhangi bir endüstri, tarım ya da hayvancılık yok. Kentin ana gelir kaynağı Habur sınır kapısı'ndan Irak'a temel gıda ürünleri, inşaat malzemesi, ham petrol, mazot ve benzin taşıyan kamyon ve tır şoförlerinin günler süren bekleyişleri esnasında kente bıraktığı yeme, içme ve konaklama parasından ibaret. Lastik tamircileri, yedek parçacılar, birkaç lokanta ve bir iki köhne kamyoncu oteli ise bu küçük ekonominin temel ihtiyaçlarını karşılıyor.
Silopi'nin biraz dışında kale gibi yükselen elektrik santrali kentteki en geniş istihdama sahip kuruluş. Burada yaklaşık 120 kişi çalışıyor. Ambargo söylentileri 'kime zarar vereceği' konusunda çalışanların kafasını karıştırmış. Santralin ambargo nedeniyle şalter indirmesi ise işsizlik demek olduğundan Silopi halkı için böylesi bir adımın düşüncesi bile ürkütücü.
Geçimini santralden sağlayanlar 'Eğer sınır ötesi operasyon bizi işsiz bırakacaksa olmasın, istemiyoruz,' diyorlar.
Ha Türkiye ha bir başka ülke
''Türkiye Kuzey Irak'a sattığı elektriği kestiği takdirde orada ne kadar nüfus etkilenirse burada da o kadar nüfus etkilenir,'' diyor bir yetkili. Kuzey Irak'ta elektrik üretilmediği için, bölge ihtiyacı olan elektriğin çoğunu zaten Irak ve İran'dan satın satın alıyor.
Şırnak Ticaret Odası Silopi İlçe Başkanı Rezan Acar ''Orası zaten petrol diyarı, milyon tane jeneratörleri var, ihtiyaçlarını mazotla çalışan bu jeneratörlerle karşılıyorlar,'' diye Kuzey Irak'ın Türk elektriğine çok da bağımlı olmadığının altını çiziyor. Ayrıca Türkiye'nin elektrik ambargosu tehdidine karşı Irak hali hazırda 'biz de o zaman buradan Ceyhan'daki Yumurtalık boru hattına giden ham petrolü keseriz' mesajını göndermiş bile.
Kısacası ha Türkiye, ha bir başka komşu ülke, hatta 'milyon tane jeneratör.' Kuzey Irak için çok birşey farketmeyecek. Olan Türkiye'de yaşayan bölge halkına olacak. Bir başka yetkili 'Bir ambargo olursa, ilk etapta Silopi olarak bizi ama sonra bölgedeki diğer herkesi etkiler. Sonuçta Türkiye daha fazla zarar görür,' diyor.
İşte bu nedenle genel kanı bu ambargonun uygulanmayacağı yönünde. Aynı yetkili 'Eğer akıllıca olsaydı, Türkiye'ye bir getirisi olsaydı zaten iki yıl önce uygulanırdı' diye ekliyor.
Ankara, fabrika bacası dahi olmayan Zaho'yu elektriksiz bırakarak Kuzey Irak'a bir darbe vurmayı planlarken asıl darbeyi Silopi ve Silopi'li işçiler yiyecek gibi görünüyor. (SG/NZ)
