Fotoğraflar: Anadolu Ajansı
Haberin İngilizcesi için tıklayın
Ekoloji Birliği yayınladığı yazılı açıklama ile Diyarbakır'ın önemli doğal ve kültürel değerlerinden olan ve UNESCO miras listesinde de bulunan Hevsel Bahçeleri’nin millet parkı gibi projelerle öngörülen yapılaşma ve molozlar nedeniyle tehdit altında olduğunu açıkladı.
TIKLAYIN - Diyarbakır Hevsel Bahçeleri'ne Sahip Çıkıyor
"1095 metrekare yeşil alan yok edildi"
Ekoloji Birliği’nden yapılan açıklamada şöyle denidi:
“Hevsel bahçeleri, 8000 bin yıllık bir geçmişe sahiptir ve kent için adeta bir oksijen merkezidir. Sucul bir ekosisteme sahiptir ve 28 tanesi endemik olmak üzere 51 balık türüne ev sahipliği yapar. Aynı zamanda orman ekosistemine de sahiptir ve oldukça çeşitli ağaç türleri vardır.
“Ancak bugünlerde yine bir tahribat ve ekolojik yıkımla karşı karşıyadır. Öncelikle Dicle Üniversitesi rektörlüğü tarafından 7000’e yakın ağaç kesilerek kıyıma başlandı. Bu süreçte Diyarbakır kent sakinleri , doğa savunucuları, meslek kuruluşları, sivil toplum örgütleri nöbet eylemi başlatınca geri adım atıldı ve ağaç kıyımı durduruldu.
“UNESCO tarafından Tarihi Diyarbakır Surları ve Hevsel bahçeleri bir bütün olarak 2015 yılında ‘’Dünya Kültür Mirası’’ olarak tescillenmiştir. Bu tescile rağmen 2016’ da Bakanlık tarafından ‘’Özel Proje Alanı’’ olarak ilan edilmiş ve bununla beraber projenin içeriğine dair de kamuoyuna herhangi bir bilgilendirme yapılmadan, millet bahçesi, kafe, seyirlik teras, asfalt ve betondan yol gibi yapılar yapılmaya başlanmıştır. Sadece kafe için 1095 metrekare yeşil alan yok edilmiş bulunmaktadır.
‘UNESCO sessiz’
“Ülkenin her tarafında doğa talanı devam etmekte ve Hevsel Bahçeleri de bundan nasibini almaktadır. “Özel proje alanı” ilanından bu yana inşaat çalışmaları sonucu hafriyat ve molozlar dökülmeye başlamış ve sazlık alanlar yok olmaya başlamış, kirlilik artmıştır. Halkın evde olmasını ve UNESCO’nunsessizliğini fırsat bilen yetkili kurumlar ve sermaye çevreleri Hevsel Bahçelerini yok etmektedirler.
“12 bin yıllık Hasankeyf sular altına bırakılır ve kaderine terk edilirken Unesco yine sessiz kalmıştır. Yıllar öncesinden başlamış olan Ilısu Barajı Projesi kapsamında tarihi Hasankeyf köyleri sular altında bırakarak tarım arazileri yok edilmiş, bölge insansızlaştırılmış, bölgenin tarihi, doğası ve ekosistemi yok edilmiştir. Unesco ve diğer uluslararası kurum ve kuruluşların tüm medeniyetlerin ortak mirasının yok edilmesine seyirci kalmaları ve engelleyici bir tutum alamamaları kabul edilemez bir durumdur. Kovid-19 koşullarında 19/05/2020 tarihinde barajın açılışının yapıldığı da öğrenildi. Aynı gün DSİ’nin yaptığı açıklama ile baraj projesinin tamamlandığı ve tribünlerinin çalıştırılacağı bilgisi verildi.
“Yetkili ve sorumluları bu talanı bir an önce durdurulmaya çağırıyor, Unesco’nun sessizliğini bozmasını ve engelleyici bir tutum almasını istiyoruz. Halkımıza, doğa savunucularına, meslek odalarına ve sivil toplum örgütlerine sesleniyoruz;
Hevsel Bahçelerinden Hasankeyf’e, ülkemizin her tarafındaki tüm doğaya yönelik saldırılara karşı duralım, doğamızı koruyup geleceğimiz olan çocuklarımıza miras bırakalım.”
Hevsel Bahçeleri hakkında
Vikipedi'de Hevsel Bahçeleri şöyle anlatılıyor: Dicle Nehri kıyısında, Diyarbakır Kalesi ile nehir vadisi arasında yer alan yaklaşık yedi yüz hektarlık verimli arazi Çok farklı türlerin ihtiyaçlarına cevap verebilecek alanlara (habitat) sahip Hevsel bahçeleri, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin en büyük kuş cenneti. 180'den fazla kuş türünün yanı sıra susamuru, tilki, sansar, sincap ve kirpi gibi birçok memelinin barınağı. Göçmen kuşlar tarafından bir istasyon, dinlenme, barınma ve de bir korunma yeri olarak kullanılan vadide bölgeye has kuşlar olarak bilinen boz alameceklerle pembe göğüslü ötleğenlerin yanı sıra yabani şahin, kızıl şahin, arı şahini, yılan kartalı, gökçe delice, kukumav, kerkenez ve küçük kerkenez gibi yırtıcı kuşlara da yılın hemen her mevsiminde rastlanıyor. Türkiye’de nadir bulunan yaz atmacalarına da ev sahipliği yaptığı bilinir. Hevsel Bahçeleri, 2013'te Dünya Mirasları listesine girmesi için UNESCO'ya aday gösterildi. 2015'te ise UNESCO tarafından Dünya Mirası ilan edildi. Bahçelerden en az 200 aile geçiniyor Anadolu Ajansı'nda yer alan bir haberde, Hevsel Bahçeleri'nde 8 bin yıldır kesintisiz tarım yapıldığı ifade ediliyor. Haberde şöyle deniyor: "Hevsel Bahçelerinin 2 bin 800 dekarlık kısmında yapılan tarımsal faaliyetle yetiştirilen marul, maydanoz, ıspanak, tere, patlıcan, biber, pırasa, domates, elma, kayısı, kiraz, vişne gibi sebze ve meyveler kentin ihtiyacının bir kısmını karşılamaya devam ediyor. Haberde, bahçenin en az 200 aileyi de geçindirdiği söyleniyor. |
(EMK)
