Anayasa Mahkemesi (AYM), ek Motorlu Taşıtlar Vergisinde (MTV) kararını bu hafta verecek.
Araç sahiplerinden ek MTV alınmasını öngören düzenlemenin iptali ve yürürlüğünün durdurulması istemiyle yapılan başvuruyu 28 Eylül Perşembe günü esastan görüşerek karara bağlayacak.
AYM’nin kararı trafiğe kayıtlı toplam 27 milyon 987 bin 472 aracın sahibini ilgilendiriyor. Ek MTV’de ilk taksitin 6 Eylül 2023’e kadar ödenmesi gerekiyordu. İkinci taksitin son ödeme günü ise 30 Kasım 2023.
Gelir İdaresi Başkanlığının (GİB) verdiği bilgilere göre 22 Eylül itibarıyla ilk taksit döneminde 9 milyon 919 bin 966 taşıt için 13 milyar 157 milyon 597 bin 71 lira ek MTV ödendi. GİB, ilk taksit döneminde hedeflenen tahsilatın yüzde 87’sinin gerçekleştiğini açıkladı.
Ayrıca ikinci taksiti Kasım ayında ödenecek ek MTV'den 2 taksitte toplam 30 milyar lira gelir elde edilmesi hedefleniyor.
AYM’nin olası senaryoları
Ek MTV’yi ödeyenlerin de ödemeyenlerin de kulağı AYM’de. Ancak AYM’nin önünde çeşitli seçenekler var. AYM davayı reddederse ek MTV uygulamasında bir değişiklik olmayacak. Bu noktada ek MTV’sini ödeyenler için bir sorun yok.
Ancak ödemeyen araç sahipleri getirilen ek vergiyi ödemek zorunda kalacak.
Bu noktada ödemeyenler, ilk taksit ödemesinin son tarihi olan 6 Eylül’den itibaren faiz ödemek zorundalar. Kasım sonuna kadar da ikinci taksiti ödeyecekler.
AYM iptal ederse
AYM’nin önünde ikinci bir karar seçeneği daha var. Ek MTV düzenlemesini iptal etmek.
Bu senaryoda artık kanuna dayanan tahsil edilebilir bir vergi olmadığından ödeme yükümlülüğü ortadan kalkacak. Ek MTV’yi ödemeyenlerin artık ödemesine gerek kalmayacak.
İptal edilmesi durumunda senaryolar
Ödeyenler için ise AYM’nin iptal kararı birkaç farklı seçeneği beraberinde getiriyor. Ek MTV ödendi ve iptal kararının ardından herhangi bir başvuru yapılmasıyla araç sahibi, ödediği ücreti geri alamayacak.
Ancak bu noktada kişiler vergi ve cezaların haksız yere ödendiğini düşünülüyorsa dava açıp ücretin faiziyle iadesini talep edebilecek. Bu konudaki dayanak da Danıştay. Danıştay’ın yıl içinde verdiği emsal bir karara göre AYM’nin iptal kararını takiben ek MTV’yi ödeyenler 30 gün içinde dava açabilirler. AYM kararı öncesinde dava açanlar da ödedikleri vergiyi faiziyle iade alabilirler. Dava açmamış kişiler için ise ödenen verginin geri alınması hakkı yok.
AYM’nin önceki kararları
AYM’nin daha önce çeşitli nedenlerle hükümetin uygulamaya koyduğu ek vergi düzenlemelerine dair farklı kararları var.
99 depremi sonrası getirilen ek MTV’ye karşı açılan davayı AYM Ocak 2001’de karara bağladı ve “kamu yararı” gerekçesiyle kanunun iptal talebini reddetti.
AYM’nin bir diğer kararı Temmuz 2003’ten. Nisan 2003’te ekonomik krize karşı istikrar sağlamak için getirilen ek vergi düzenlemesini AYM iptal etti. Gerekçe olarak da “MTV üzerinden ikinci kez ek vergi alınmasının mükellefler üzerindeki vergi yükünü ağırlaştırarak dengeli, adil, ölçülü ve eşit dağılımı engellemesini” gösterdi.
Temmuz 2003’te vergi düzenlemesinin iptalinden sonra hükümet yeni bir yasayla tekrar ek vergi getirdi. Ekim 2003’te bu kanunu görüşen AYM yine ek MTV ödenmesini öngören yasayı iptal etti.
Gerekçe olarak da “iptali istenen düzenlemenin mali güç nazara alınmaksızın ve olağanüstü bir durum olmaksızın ikinci kez vergi tahakkuk ve tahsil edilmek suretiyle araç sahipleri bakımından vergi yükünü ağırlaştırmasını” gösterdi.
(HA)
