Ege’deki cezaevlerinde 4 ayda 102 hak ihlali yaşandı

Fotoğraf: İHD İzmir Şubesi Twitter hesabı

Haberin İngilizcesi için tıklayın

İnsan Hakları Derneği (İHD) İzmir Şubesi, Ege Bölgesi'nde bulunan cezaevlerinde 2021'in ilk 4 ayında yaşanan hak ihlallerine ilişkin hazırladığı raporu açıkladı.

İHD İzmir Şubesi Hapishane Komisyonu tarafından raporda, hapishanelerde baskıcı ve insanlık onuru ile bağdaşmayan yöntemler benimsenerek mahpusların her gün onlarca ihlalle karşı karşıya bırakıldığı belirtilerek, en az 102 hak ihlali tespit edildiğini bildirildi.

Rapor, İzmir 1 Nolu F Tipi (Kırıklar), İzmir 2 Nolu F Tipi (Kırıklar), İzmir Kadın Kapalı (Şakran), İzmir 1 Nolu T Tipi (Şakran), İzmir 2 Nolu T Tipi (Şakran), İzmir 3 Nolu T Tipi (Şakran), İzmir 4 Nolu T Tipi (Şakran), Balıkesir/Kepsut L Tipi Hapishanesi, Manisa T Tipi, Menemen R Tipi cezaevlerindeki hak ihlallerini kapsıyor.

Hasta mahpusların durumu

İHD Genel Merkezi'nin son güncel listesinde hapishanelerde 590'ı ağır olmak üzere en az bin 564 hasta mahpus bulunduğu hatırlatılan raporda, hasta mahpusların durumuna ilişkin şu tespitlere yer verildi:

"Hasta mahpusların ölümüne seyirci kalınmakta, mahpuslar tabutla tahliye olmakta bürokratik engeller yasal zorluklar adeta hastalığı da bir işkenceye dönüştürmektedir.

"Özellikle hasta mahpusların tedavilerinde ciddi sıkıntılar yaşanmaktadır. Ayrıca hastalığına özgü yemek verilmesi gereken mahpuslara bu imkânların sağlanmasında sorunlar yaşanmaktadır. Pandemi süreci bahane edilerek mahpusların tedavileri aksatılmakta ve hatta hiç yaptırılmamaktadır.

"Adli Tıp Kurumunun vermiş olduğu yanlı ve bilimsellikten uzak kararları ile güvenirliğini yitirmiştir. Tam teşekküllü hastanelerin vermiş olduğu raporlar da infaz rejimi açısından bağlayıcı olmalıdır."

"Hapishaneler bağımsız denetime açılmalı"

Raporda, hapishanelere bağımsız sağlık kurumlarının girmesine ve inceleme yapmasına izin verilmesi gerektiğini belirtildi:
"Hapishanelerin denetiminde başta bağımsız meslek kuruluşları ve insan hakları örgütleri olmak üzere ilgili kuruluşların yer alacakları şekilde yasal düzenlemeler yapılarak, incelemeye açılması sağlanmalıdır."

İHD İzmir Şubesi, yetkililerden hapishanelerin koşullarının hemen düzeltilmesini ve hak ihlallerinin ortadan kaldırılmasını talep etti.

İhlaller 38 başlıkta sıralandı

Hapishanelerden gelen başvurular, basın taramaları ve avukat görüşmeleri sonucunda oluşturulan raporda tespit edilen hal ihlalleri şöyle sıralandı:

• Hapishanelerde bulaşıcı hastalıkların olduğu ve buna ilişkin yeterli tedbir ve önlemlerin alınmadığı,

• İşkence ve kötü muamele uygulamalarının olduğu,

• Gardiyanlar tarafından mahpuslara darp ve şiddet uygulandığı,

• Koğuşların kalabalık olduğu,

• Tedavi haklarının engellendiği,

• Ayrımcılık yasağına aykırı davranışlarla karşılaştıkları,

• Dilekçelere cevap verilmediği,

• Kitap, dergi ve gazete ile ilgili sınırlı sayı ve yayın yasağı uygulandığı,

• Mahpusların birbirleriyle ve aileleriyle sağlıklı ilişki kuramadıkları,

• Atölye, spor ve kültürel çalışmaların engellendiği,

• Ortak alanların ve havalandırmanın az kullandırıldığı veya kullandırılmadığı,

• Tecrit uygulamaları,

• İlaçların, diyet yemeklerin düzenli olarak verilmediği veya hiç verilmediği,

• Yatacak yerlerin bulunmadığı, mahpusların dönüşümlü yataklarda yattığı veya yerde yattığı,

• Hijyenik ortamın sağlanmadığı,

• Aramaların keyfi olması, arama sırasında eşyaların talan edildiği, eşyalara el konulduğu,

• Yasaklı olmayan kitap, dergi, gazetelerin verilmediği,

• İletişim haklarının keyfi kullandırıldığı veya hiç kullandırılmadığı,

• Hastaneye sevklerin gerçekleştirilmediği,

• Revire çıkartılmadıkları,

• Yemek ve sıcak su gibi temel ihtiyaçların yetersiz karşılandığı veya hiç karşılanmadığı ve bunun ceza uygulaması şeklinde gerçekleştirildiği,

• Yemeklerin sağlıksız olduğu, diyabetik ve hasta mahpuslara uygun yemek verilmediği,

• İHD ve diğer kurumlara gönderilen mektuplara el konulması, gönderilmemesi,

• Açık görüşe çıkarılmama,

• Aile ziyaretlerinin sınırlandırıldığı,

• Aile ziyaretine gelen kişilere çıplak arama dayatıldığı,

• Kış aylarında ısınma sorunu yaşadıkları,

• Kadın mahpusların kişisel hijyen malzemelerine ulaşmakta (ped vb) zorluk çektikleri,

• Keyfi tutumlar sergilenerek aile görüşmelerinin kesildiği,

• Covid-19 tedbirleri kapsamında temizlik ve dezenfekte işlemlerinin yapılmadığı,

• İçme suyunu kendilerinin temin ettiği ve paraları olmadığı takdirde ulaşamadıkları,

• Mahpuslara yeterli eldiven, maske, kolonya, temizlik malzmesi ve dezenfektan verilmediği,

• Temizlik malzemelerinin az miktarda verildiği veya hiç verilmediği,

• Kantin fiyatlarının çok yüksek olduğu,

• Keyfi hücre cezaları ve disiplin cezaları verildiği,

• Koğuşların dar ve küçük (yetersiz yaşam alanı) olduğu,

• Açlık grevine giren mahpuslara disiplin cezası verildiği,

• Açlık grevine giren mahpuslara saf B1 vitamini ve D3 vitamini verilmediği, iaşenin kısıtlı verildiği, düzenli olarak nabız, kan, tansiyon ölçümlerinin yapılmadığı tespit edilmiştir. (KÖ)