"Düşünce ve İfade Özgürlüğü Ödülü"nü bu yıl Yayınevi dalında İletişim Yayınları Yönetim Kurulu Üyesi Ömer Laçiner , Yazar dalında Enis Batur ve Kitapçı dalında 45 yıl kitapçılık yapan Tarsuslu Selçuk Togo aldı.
Richmond Otel'de dün akşam (22 Mayıs) düzenlenen ödül töreninde, "Yayınlama Özgürlüğü Komitesi 2002 yılı Bahar Dönemi Raporu"nu komite başkanı Ragıp Zarakolu açıkladı. Zarakolu, 2002 yılının yoğun yasaklama ve yargılamalarla başladığını söyledi.
Rapora göre;
"2002 yılının ilk dört ayında 31 yayınevinin, 39 yazarın 40 kitabı yasaklandı ya da soruşturma ve yargılama konusu oldu. Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne yöneltilen bir soru önergesi üzerine İçişleri Bakanı Rüştü Kazım Yücelen, 2001 yılı içinde 1309 süreli ya da süresiz yayın (yani kitap) hakkında toplatma kararı alındığını açıkladı."
Ödül Töreninde Kitapçı Selçuk Togo ödülünü Esenler Belediye başkanı Gürbüz Çapan'dan; yayıncı Ömer Laçiner yazar Doğan Hızlan'dan, yazar Enis Batur da Türkiye Yayıncılar Birliği Başkanı Çetin Tüzüner'den aldı.
"Herkesin başına geliyor"
Ömer Laçiner, ödülünü, "kitapları toplatılan, mahkemeye verilen ve bu nedenle baskı gören tüm yayıncıları temsilen aldığını" belirtti:
"İletişim yayınlarının diğerlerinden farklı bir şey yaptığı kanısında değilim. Düşüncenin, ifade özgürlüğünün hayata geçirilmesi anlamında yayımladıklarımızdan dolayı başımıza gelenler, bütün yayınevlerinin başına geliyor. Bu bakımdan ben bu ödülü tüm yayınevleri adına aldığımı belirteyim."
"Kitabım yasaklanınca kutlanır oldum"
"Elma" adlı romanında yer alan "dünya sanat tarihinin önemli resimleri" nedeniyle müstehcen yayın yapmaktan yargılanan Enis Batur da şunları söyledi:
"Yazarlık yaşamımda ilk kez bir kitabım toplatıldı ve hakkımda dava açıldı. Her ne kadar edebiyat ve kültür ortamının içinde yaşıyor olsam da, başıma böyle bir olay geldikten sonra kitapların yasaklanmasının ne demek olduğunu anladım. Ancak nedense ben kitabım yasaklanınca kutlanır oldum. Nasıl ki bu topraklarda askerlik yapmayanı erkek saymıyorlarsa, yazarlar da kitapları toplatılmadığı zaman yazar sayılmıyorlar. Umarım bu anlayışın ötesine geçecek bir ülke haline geliriz."
Ödül alanlar
Ömer Laçiner (Yayıncı-Yazar):
1946'da Sivas'ta doğdu. 1975 yılında Birikim dergisini çıkarmaya başladı. 1982 yılında İletişim Yayınlarının kuruluşunda yer aldı. Halen Birikim dergisinin ve Birikim yayınlarının genel yayın yönetmenliğini yapıyor, aynı zamanda İletişim Yayınlarının yönetim kurulu ve yayın kurulu üyesi.
Enis Batur (Şair-Yazar):
28 Haziran 1952'de Eskişehir'de doğdu. İlk şiir kitapları 1970'te yayımlandı. 70'in üzerinde kitabı olan Batur, Aylık Oluşum Tan Argos, Gergedan, ve Şehir, üç aylık Yazı ve MEB dergilerini çıkardı. 1988'den bu yana Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık'ta yöneticilik yapıyor ve Galatasaray Üniversitesi'nde ders veriyor.
Selçuk Togo (Kitapçı):
1929 yılında Tarsus'da doğdu. 1957'de Seher Kitabevi'ni kurdu. 45 yıl boyunca kitapçılık yaptı, kitapevini 1995'te oğluna devretti. Halen Yaysat ve Birleşik Basın Dağıtım şirketlerinin Tarsus başbayiliğini yapmakta.
Geçmiş yıllardaki ödüller
Türkiye Yayıncılar Birliği Düşünce ve İfade Özgürlüğü Ödülü'nü ilk kez
1995'te yayıncı Ayşe Zarakolu ile yazar Haluk Gerger'e verdi. Daha sonraki yıllarda ödül alanlar şunlar:
1996: Yazar Yaşar Kemal ile yayıncısı Erdal Öz
1998: "Düşünceye Özgürlük" kitabına yayıncı olarak imza atan 185 sanatçı, yazar ve aydın adına Mahir Günşıray.
1999: Yayıncı Muzaffer İlhan Erdost,gazeteci yazar Ragıp Duran ve Merzifon'da elli yıldır kitapçılık yapan Mahmut Önal.
2000: Yayıncı Süleyman Ege, gazeteci yazar Nadire Mater, Çanakkale'de elli yıldar kitapçılık yapan Salih Zeki Uluarslan
2001: Yayıncı Ahmet Önal, yazar Mehmet Uzun ve Zonguldak'ta altmış yıldır kitapçılık yapan Lütfü Alpant (ÖG/BB)