Çarşamba günü Kazakistan'ın Aktau kenti yakınlarında düşmesi sonucu 38 kişinin öldüğü Azerbaycan Hava Yolları'na ait yolcu uçağının düşmeden önce Rusya'ya ait bir füze tarafından vurulduğu açıklandı.
Azerbaycan hükümet kaynakları Perşembe günü Euronews'e yaptıkları açıklamada Azerbaycan Hava Yolları uçağının uğradığı kazaya bir Rus füzesinin neden olduğunu doğruladılar.
Azerbaycan kaynaklarına göre füze, Çeçenya'nın başkenti Grozni üzerindeki bir drone hava faaliyeti kapsamında 8432 sefer sayılı Azerbaycan uçağına ateşlendi ve uçuş halindeki uçağın hemen yanında gerçekleşen patlamadan saçılan şarapnel (patlayan bombanın savurduğu metal parçaları) uçağı, yolcuları ve kabin ekibini vurdu.
Azerbaycan haber ajansı AnewZ de yetkililerin ilk araştırma sonuçlarına dayanarak Bakü-Grozni seferini yapmakta olan uçağın Grozni'ye yaklaşmakta olduğu sırada Rus Pançir-S hava savunma sistemi tarafından vurulduğunu söylediklerini duyurdu.
Azerbaycan hükümet kaynakları, pilotların acil iniş taleplerine karşın hasar gören uçağın Rusya havalimanlarına inmesine izin verilmediğini ve rotasının ters yönünde Hazar Denizi üzerinden Kazakistan'daki Aktau'ya doğru uçmasının emredildiğini söylediler.
Verilere göre, uçağın GPS navigasyon sistemleri deniz üzerindeki uçuşu boyunca işlemedi.
Yerel medya kuruluşları, uçağın 62'si yolcu, beşi mürettebat, toplam 67 kişiyi taşıdığını bildirdi. Azerbaycan Hava Yolları X'te yaptığı açıklamada, ilk belirlemelere göre uçaktaki 62 yolcudan 37'sinin Azerbaycan, 16'sının Rusya, altısının Kazakistan, üçünün ise Kırgızistan yurttaşı olduğunu bildirdi.
Kazakistan Başbakan Yardımcısı Kanat Bozumbayev, Azerbaycanlı yetkililerle yaptığı görüşmede, uçaktaki 67 kişiden 38'inin hayatını kaybettiğini duyurdu.
İlk belirlemelere göre kazada yaklaşık 30 kişinin öldüğü bildirilmişti. Ancak arama ve kurtarma operasyonu sürdükçe sayı sürekli olarak yükseldi.
Savaş koşullarında sivil havacılığın korunması
Sivil havacılığı düzenleyen ve savaş koşullarında dahi sivil uçakların korunmasını hedefleyen en önemli uluslararası anlaşma Şikago Sözleşmesi (1944) olarak bilinen Uluslararası Sivil Havacılık Sözleşmesidir.
Şikago sözleşmesinin yürütülmesi Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü (ICAO) tarafından gerçekleştiriliyor. ICAO, sivil havacılıkla ilgili standartları ve prosedürleri belirliyor. Ülkelerin hava sahalarını nasıl yöneteceklerine ve sivil uçakların bu hava sahalarını kullanma hakkına ilişkin kurallar koyuyor. Sözleşme ve ICAO hükümlerine göre, sivil uçakların savaş zamanında dahi hedef alınmaması gerekiyor. Sözleşme, sivil uçakların savaş durumlarında korunması için uluslararası işbirliğini teşvik ediyor. ICAO, çatışma bölgelerindeki hava sahası risklerine dair bilgilendirme yapar ve devletler arasında işbirliğini kolaylaştırıyor.
AnewZ, Çeçenya ve Kuzey Kafkasya bölgesinin Çarşamba günü erken saatlerde drone saldırılarına hedef olması üzerine Rusya yetikilierinden hava sahasının sivil hava araçlarına kapatılmasının istenmesine kerşın, bilinmeyen nedenlerle bunun gerçekleştirilmediğini yazdı.
(AEK)
