Dünya Gündemine Tepeden Bakış

Uluslararası politikanın ve iş dünyasının önde gelen simaları 34. Dünya Ekonomik Forumunda buluşuyorlar. Organizasyonun düzenleme kurulu başkanı Klaus Schwaba göre, bu yılki Davos toplantısı zor tercihler yapmanın sorumluluğunu üstlenmek üzerine.

Cenevre

Klaus Schwab, her yıl olduğu gibi yine İsviçre'nin dağlar arasındaki tatil merkezi Davos'ta düzenlenen Dünya Ekonomik Forumu'nun bu kez, küresel ısınma, Afrika, sosyal güvenlik sistemleri, su güvenliği gibi sorunları ele alacağını söylüyor.

Ekonomik Forum'a katılacak yaklaşık 2 bin kişinin yarısından fazlasını, Davos'ta tartışmalarda yer almak ya da gözlemci olarak bulunmak için kişi başı 44 bin dolar ödeyecek iş dünyasının temsilcileri oluşturacak. Davos'u bu denli cazip kılan özelliklerden biri de, önde gelen siyasilerle karşılıklı sırt sıvazlama fırsatını sunması.

Çeşit çeşit sorun

Schwab'ın açıklamalarına göre, bu yıl ele alınacak konular epey zorlu:

* Çin'in dünya sahnesinde boy göstermesi ve Asya'nın rolü,

* Avrupa ve dünyadaki rolü,

* Küresel ekonomi,

* Küresel yönetişim,

* "Küresel eşitlik",

* Ortadoğu ve son gelişmeler: Barış sürecinin önündeki fırsatlar, İslam içindeki güçlükler ve tartışmalar,

* ABD'nin liderliği ve rolü: "Yeni Bush yönetiminin gündemini daha iyi anlamaya çalışmak" gibi.

"Eleştiriler haksız"

Ekonomik Forum'un düzenleyicileri, buluşmanın "dünyayı yöneten seçkinlerin toplantısı" olduğu yönündeki eleştirilerin haksız olduğu iddiasında. Schwab, bu yılki Forum'un gelişmekte olan ülkelerin sesini daha güçlü duyurabileceği bir platform olduğunu söyleyerek, Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva'nın, Güney Afrika'dan Tabo Mbeki'nin ve Nijerya'dan Olusegun Obasanjo'nun katılımını örnek gösteriyor. Bu arada, Brezilyalı Lula Da Silva, hem Ekonomik Forum'a, hem de aynı günlerde kendi ülkesinde düzenlenen Dünya Sosyal Forumu'na katılan tek lider.

Shwab, "Gelişmekte ülkeler yalnızca hükümetler düzeyinde değil, sivil toplum düzeyinde de temsil ediliyor" derken "kâr elde etmek amacında olmadan, topluma hizmet eden" 60 "toplumsal girişimci"nin katılımını örnek gösteriyor.

Forum'un idari işler alanındaki yöneticilerinden Frederic Sicre de, Dünya Ticaret Örgütü görüşmelerinde tarım ticaretini gündeme getiren Brezilya, Hindistan ve Güney Afrika'nın önderliğindeki G20 ülkelerinin katılımının dikkate değer olduğunu söylüyor.

Forum'a G20 ülkelerinden 10 maliye bakanı, 12 ticaret bakanı, 2 de dışişleri bakanı katılıyor. Sicre'e göre bu durum "Forum'a yalnızca politik değil, ekonomik ve ticari bakışın da getirilmesi" anlamına geliyor.

Kritik sorunları seçkinler tartışacak

Tabii belli konuların tartışılması yine yalnızca belli katılımcılara, hükümetlerin, iş dünyasının ve akademik dünyanın "kıdemli simalarına" ait olacak.

Forum'a bağlı Ortaklık ve Yönetişim Küresel Enstitüsü'nün yöneticisi Rick Samans, bu yüksek düzeyli katılımcıların ele alacağı konulardan birinin de "terörizmle mücadelenin doğası" olacağını söylüyor:

"Bu mücadelenin doğasında kimilerinin inandığı gibi bir dünya savaşı mı yatıyor, yoksa bu mücadele uluslararası ilişkilerde, ekonomi politikalarında, uluslararası güvenlikte, sivil hak ve özgürlükte başkaca sonuçları olan farklı bir gayret anlamına mı geliyor?"

Forum tarafından katılımcılar arasında düzenlenen bir kamuoyu yoklamasına göre, katılımcıların çoğunun uluslararası güvenlik söz konusu olduğunda kötümser. 2005'le ilgili en büyük kaygıysa terörizmin artması ve Irak'taki savaşın diğer ülkelere sıçraması.

Ekonomik Forum'a muhalefet

Ancak küresel borç karşıtı hareketin önde gelen oyuncularından Finansal İşlemlerin Yurttaşlar Yararına Vergilendirilmesi Birliği'nin (ATTAC) İsviçre şubesine göre, Ekonomik Forum'a katılanlarla, dünya halklarının su, gıda, sağlık, eğitim ve dolaşım özgürlüğü gibi yaşamsal haklarının varlığını reddedenler aynı kişiler.

Bu nedenle, ATTAC ve İsviçre'deki başkaca sivil toplum grupları geçen hafta başkent Bern'de Forum karşıtı bir gösteri düzenlediler.

ATTAC İsviçre'den Alessandro Pelizzari, toplumsal konuları tartışmak üzere Davos'ta toplandıklarını söyleyen siyaset ve iş dünyası liderlerinin, amaçlarına ulaşmak için daha önceden hiç olmadığı kadar şiddette ve savaşa başvurarak "neoliberal ve emperyalist politikaların" dünyanın geri kalanına giderek saldırganlaşan bir şekilde dayatılmasının asıl sorumluları olduğunu söylüyor.

Davos'un simgesi haline geldiği neoliberal küreselleşme projesine karşı muhalefet, 2001 yılında bu zirvenin sivil toplum temelli bir alternatifini doğurmuş, Dünya Sosyal Forumu'nun oluşturmuştu. Dünya Sosyal Forumu'nun beşinci buluşması , bu yıl doğduğu yerde, Brezilya, Porto Alegre'de gerçekleşiyor. Forum'a 100 binin üzerinde kişinin katılması bekleniyor.

Ekonomik Forum'un yöneticisi Schwab, bu oluşuma da bir göndermede bulunarak, Davos'un "birçok paydaşa sahip bir platform" olduğunu ve Sosyal Forum gibi belirli bir ideolojiye dayanmadığını söylüyor. (TK/BB)