2011'de önceki Devlet Başkanı Beşar Esad yönetimine karşı Müslüman Kardeşler öncülüğünde başlayan kitlesel protestoların kuvvet kullanılarak bastırılması isyana yol açmış, gerilimin silahlı çatışmaya dönüşmesiyle oluşan rejim karşıtı silahlı güçler ve Suriye güvenlik ve istihbarat güçleri arasında ülkenin tamamına yayılan bir iç savaş başlamıştı.
Çatışmalar, ülkenin başkent Şam ve çevresi dışında hemen bütün büyük kentlerini harabeye çevirmiş, elektrik şebekesi de dahil, kritik altyapıda ağır yıkıma yol açmıştı.
Euronews'un haberine göre, Dünya Bankası, yeniden inşa maliyetinin 140 ila 345 milyar dolar arasında değişebileceğini, ancak “temkinli en iyi tahminlerinin” 216 milyar dolar olduğunu belirtiyor.
Bu rakam, Suriye’nin 2024'teki gayri safi yurt içi hasılasının neredeyse 10 katına denk geliyor.
Banka, altyapının yeniden inşa maliyetini 82 milyar dolar olarak tahmin ederken, konutlarda 75 milyar dolar ve konut dışı yapılarda 59 milyar dolarlık yıkım gerçekleştiğini hesapladı.
Dünya Bankası'na göre, yoğun çatışmalara sahne olan Halep ve Şam kırsalı en çok yatırım gereksinecek bölgeler arasında.
Kayıpların boyutu
Suriye iç savaşı yüz binlerce kişinin ölümüne ve milyonlarcasının yerinden edilmesine yol açmıştı. Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR) mart 2011'den bu yana yaklaşık 656 bin 493 kişinin hayatını kaybettiğini bildiriyor.
Sadece sivil (yani doğrudan çatışmalardan doğmayan) kayıplar için verien rakam da 300 binin üzerinde.
2024 yılı sonu itibarıyla 6 milyondan fazla Suriyeli, mülteci veya sığınmacı olarak kayıt altına alındı. Bu kişilerin çoğu Türkiye, Lübnan ve Ürdün’de.
Avrupa Birliği ülkelerinde ise yaklaşık 1,3 milyon Suriyeli yaşıyor; bunların büyük bölümü Almanya, İsveç ve Avusturya’da.
Batıyla ilişkilerin ihyası ve yaptırımların kalkmasına karşın sıkıntılar sürüyor
Eski Devlet Başkanı Beşar Esad’ın ülkeden kaçarak Rusya'ya ilticasının ardından Batıyla diplomatik ilişkilerini yeniden kurmasına ve Körfez ülkeleriyle milyarlarca dolarlık yatırım anlaşmaları imzalamasına karşın Suriye ekonomik sıkıntılarla boğuşmaya devam ediyor.
Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa, Esad döneminde uygulanan yaptırımların çoğunu kaldırmış olsa da bunun sahadaki etkisi sınırlı kaldı.
Euronews'un haberine göre, iç savaşın sona ermesiyle uluslararası yardımlarda başgösteren kesintiler birçok Suriyelinin yaşam koşullarını daha da kötüleştirdi. Birleşmiş Milletler Suriye nüfusunun yüzde 90’ının yoksulluk içinde yaşadığına işaret ediyor.
(AEK)
