Barış ve Demokrasi Partisi (BDP) Milletvekili Hasip Kaplan, Demokratik Toplum Partisi'nin (DTP) kapatılmasını, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne (AİHM) götüreceklerini bianet'e açıkladı. Kaplan'ın verdiği bilgiye göre, hukuki çalışmaların tamamlanmasının ardından, başvuru "bir iki ay içinde" gerçekleştirilebilir.
Kaplan: Ortada gerekçe yok
Eski DTP'li ve hukukçu Kaplan, Anayasa Mahkemesi'nin 31 Aralık'ta Resmi Gazete'de yayınlanan "gerekçeli kararı" için, "Ortada gerekçe yok aslında" dedi ve açıkladı:
"425 sayfalık metnin 380 sayfası, zaten bizim savunmalarımızdan oluşuyor. İddianameyi de eklerseniz, geriye 20 sayfalık bir bölüm kalıyor. Onun da çoğunu siyaset yasağı getirilen 37 kişinin adları oluşturuyor. Yani somut olarak bir 'gerekçe' yazılmış değil."
Anayasa Mahkemesi, parti için "devletin bölünmez bütünlüğüne aykırı eylemlerin odağı" olduğu iddiasıyla aldığı kararı, 10 Aralık'ta duyurmuştu. 31 Aralık'ta "gerekçeli karar"ın yayınlanmasıyla, Ahmet Türk ve Aysel Tuğluk'un milletvekillikleri düşmüş, 37 kişi için siyaset yasağı başlamıştı.
"Venedik kriterleri hiçe sayıldı"
Kaplan, Türkiye'nin de üye olduğu Avrupa Konseyi'nin siyasi partilerin kapatılmasıyla ilgili standardı olan "Venedik kriterleri"nin bu kararda hiçe sayıldığını da söyledi.
bianet'in daha önce konuştuğu Diyarbakır Baro Başkanı Mehmet Emin Aktar da bu konuya dikkat çekmiş ve şunların altını çizmişti:
Parti kapatmalarda Venedik Kriterleri esas olmalı. Burada üç önemli nokta var:
1. Kapatılması için bir partinin özgürlükleri, demokratik rejimi ortadan kaldırmayı amaç edinip bunun için de şiddeti araç olarak kullanması gerek.
2. Üyelerinin bireysel tutumlarından dolayı partiler sorumlu tutulamaz.
3. Parti kapatmaya son çare olarak başvurulması gerek.
Kaplan, Anayasa Mahkemesi'nin parti üyelerinin Kürt sorununun çözülmesine yönelik konuşmalarının kapatmaya kanıt olarak gösterilmesinin ifade özgürlüğünün ihlali olduğunu, Mahkeme'nin atıfta bulunduğu, İspanya'daki Herri Batasuna partisinin kapatılmasıyla ilgili kararın da farklı olduğunu, DTP'nin herhangi bir şiddet eylemiyle bağlantısının zaten iddianamede de kurulamadığını, mahkemenin Batasuna kararına yalnızca değindiğini söyledi.
Türmen: Devlet bütünlüğü yeterli kriter değil
Eski AİHM yargıcı Rıza Türmen, bugün Milliyet'teki köşesinde, "Devletin bölünmez bütünlüğünü bozmaya yönelik eylemlerin odak noktası olmak, AİHM'ye göre, bir siyasal partiyi kapatmak için yeterli değil" diye yazdı.
Türmen'in dikkat çektiği noktalardan bazıları şöyle:
"Herri Batasuna ile DTP'nin kapatılması arasındaki fark, Herri Batasuna'nin şiddet eylemlerini desteklemekten, DTP'nin ise devletin bölünmez bütünlüğüne aykırı eylemlerin odak noktası olmaktan dolayı kapatılması. Bu farkın AİHM'nin kararına yansıması da beklenmeli. AİHM, DTP ile PKK arasındaki ilişki konusunda Anayasa Mahkemesi'nin değerlendirmesinin ne denli sağlam kanıtlara dayandığını inceleyecek. AİHM'nin, DTP davasında kolayca ihlal yoktur demesini beklemek yanıltıcı olur." (TK)