Demokratik Toplum Partisi (DTP) Siirt Milletvekili Osman Özçelik, İçişleri Bakanı Beşir Atalay'ın Kürt sorunuyla ilgili konuşmasını "sadece hükümetin değil, devletin çözüme kapı aralaması" olarak görüyor, bu anlamda umut verici olduğunu söylüyor.
bianet'in görüştüğü Özçelik, bununla birlikte bir projesi olmadığı için devletin "hazırlıksız yakalandığını" da ekliyor.
Özçelik'e göre, kısa vadede atılacak ilk adım çatışmasızlığın sağlanması, silahsızlanmaya gidecek yolun açılması. Bunun için PKK'nin eylemsizliğini olabildiğince uzatması, ordunun operasyonlarının da durdurulması, "en azından operasyonlara ara verilmesi" gerektiğini söylüyor.
Özçelik'in Kürt sorununda son döneme ilişkin bazı değerlendirmeleri şöyle.
Devletin duruşu değişti: İçişleri Bakanı'nın konuşması, devletin 30 yıldır "Bitireceğiz, tek kişi kalmayana kadar savaşacağız" politikasının tutmadığının kabulü anlamına geliyor. Sorunun demokratik yollarla çözülmesinde, sadece hükümetin değil, devletin belli bir noktaya gelmiş olduğunu gösteriyor. Ama bunu hiç düşünmüyorlardı. O yüzden hazırlıklı değiller. Çözüm gereğini duyuyorlar, ama ne yapacaklarını bilmiyorlar. Yine de bu noktayı başlangıç olarak olumlu, çözüme kapı aralamak olarak değerlendiriyoruz. Biz bugüne kadar barış, demokrasi, diyalog dediğimiz için "bölücü", "hain" ilan ediliyorduk. Şimdi devletin bu noktaya gelmiş olması, bizim ne kadar haklı olduğumuzu gösteriyor. Tartışmaya başlanmış olması, sorunu eksiksiz demokrasiyle çözebileceğimize dair umut veriyor.
Hükümetle çözüm projesi için görüşürüz: Biz işin prosedürel yanına bakmayız. Bizim görüşmemiz değil, hükümetin projesinin olup olmadığı önemli. Derdimiz, artık kanın durması için neler yapabileceğimizi birlikte tartışmak, önerilerini, projelerini ortaya koymaları. Ama "Siz de bizim gibi düşünün"ü dayatırlarsa, bir anlamı yok.
Kısa vadede yapılacaklar: Kürt kimliğinin varlığını, özgürlükleri güvenceye alacak anayasa değişikliklerine -çünkü esas çözüm anayasal değişikliklerde- kadar, kısa vadede yapılması gerekenler belli.
1. Çatışmasızlığın kalıcı hale gelmesi. Operasyonlara son verilmesi, en azından ara verilmesi gerek. PKK de çatışmasızlık sürecini olabildiğince uzatmalı. Nihai silahsızlanma için karşılıklı güven ortamı sağlanmalı.
2. Kürt kültürünün, kimliğinin kabulünün güvence altına alınacağına dair güvence verilemesi, niyetin ortaya konması.
3. Bu arada, üniversitelerde Kürt dili edebiyatı bölümlerinin açılması, özel radyo televizyonlarda Kürtçe yayının önünün açılması. Bu çok kolay adımlar, karşılıklı güveni geliştirir.
Başka ülkelerin çözüm modelleri önemli: Bakanın başka ülkelerin çözüm modellerinin incelendiğine, Türkiye'ye özgü, dünyaya örnek olacak bir modelin yaratılmasına dair sözleri çok olumlu. Bu konuda biz de çok çalıştık. Bu bilgiyi aktarabiliriz. Bu deneyimlerden nasıl Türkiye'ye özgü, ortak bir formül üretebiliriz, bunun tartışma ortamının hazırlanması gerek. Bizim demokratik özerklik formülümüz de böyle bir formüldür. Tartışmaya açıktır.
AKP'li Kürt milletvekilleri: AKP'li milletvekillerinden çözüme katkı sunmak isteyenler var. Ama susturuldular. Başbakan "söz ola kestire başı" diyerek tehdit etti ve susturdu. AKP'de parti içi demokrasi yok. Oysa bu arkadaşların düşüncelerini özgürce ifade etmeleri gerek. (TK)