Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ/WHO) Yemen Temsilcisi Arturo Pesigan, Birleşmiş Milletler (BM) Cenevre Ofisi'nin haftalık basın toplantısında Yemen’deki duruma dair değerlendirmelerde bulundu.
Pesigan, “Neredeyse on yıl süren çatışmaların ardından Yemen'de, insani koşullar ve sağlık hizmeti açısından dünyanın en kötü krizlerinden biri yaşanmaya devam ediyor ancak Yemen ne yazık ki birçok kişi tarafından unutuluyor” dedi.
Ülkede milyonlarca çocuğun savaş ortamında doğduğunu, birçoğunun çatışmalara tanık olarak büyüdüğünü halkının en zorlu insani ve sağlık krizlerinden bazılarını yaşadığını kaydetti.
“Derin bir yıkım, açlık ve şiddet”
Pesigan, işgal altındaki Filistin topraklarında durum kötüye giderken, Kızıldeniz'de yaşanan son olaylar ve Yemen'e yapılan saldırıların, barış ve istikrar adına büyük zorluklarla elde edilen ilerlemeyi tersine çevirebileceğini söyledi.
“Yemen halkı derin bir yıkım, açlık ve şiddet yaşadı. Onlar, barış ve ilerleme dolu bir yaşamı hak ediyor” diyen Pesigan, Yemen için BM'nin aracılık ettiği ateşkes ve barış görüşmelerinin, uzun süren çatışmaların yakında sona ereceğine ve ülkenin sürdürülebilir barış yolunda olduğuna dair umut verdiğini söyledi.
“5 yaş altındaki 2,4 milyon çocuk yetersiz besleniyor”
Pesigan, şu bilgileri verdi:
“Bu yıl Yemen'de 17,8 milyon kişinin sağlık desteğine ihtiyacı var. Burada çocukların yaklaşık yarısını oluşturan 5 yaş altındaki 2,4 milyon çocuk yetersiz besleniyor.
Sağlık tesislerinin yalnızca yüzde 51'i tam olarak çalışır durumda ve yüzde 36'sı sınırlı hizmet veriyor. Çalışan hastanelerin yaklaşık yüzde 29'unda uzman doktor bulunmuyor.
Bu göstergelerin Yemen'in uzun vadeli sağlık ve kalkınmasını ne ölçüde etkileyeceği henüz değerlendirilemiyor ancak bunun etkisi Yemen'de nesiller boyunca sürecek.”
Akut sulu ishal ve kolera vakaları
Ülkede, yıl başından bu yana 3 bin 940 akut sulu ishal ve şüpheli kolera vakasının rapor edildiği bilgisini paylaşan Pesigan, bunların 13'ünün ölümle sonuçlandığını bildirdi.
Pesigan, 2016-2021 döneminde Yemen'de 2,5 milyondan fazla kolera vakasının bildirildiğini ve bunun, dünyanın en büyük kolera salgını olarak sınıflandırıldığını da anımsattı.
Yemen'de ciddi insani yardım sorunu yaşandığına işaret eden Pesigan, 2023'te finansman açığının yüzde 93'e ulaştığını ve DSÖ'nün geçen yıl 2022'deki 227 sağlık tesisine kıyasla 126'sını destekleyebildiğini söyledi.
Yemen’de iç savaş ve insani kriz
Yemen'deki İran destekli Husiler, Eylül 2014'ten bu yana başkent Sana ve bazı bölgelerin denetimini elinde bulunduruyor.
Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyon güçleri ise Mart 2015'ten itibaren Husilere karşı Yemen hükümetine destek veriyor.
BM Mülteciler Yüksek Komiserliği raporlarına göre, iç savaştan dolayı Yemen halkının yüzde 73'ü insani yardıma muhtaç hale geldi ve en az 4,3 milyon kişi yerinden edildi. Ülkede 13 binden fazlası sivil olmak üzere 377 bin kişi çatışmalarda hayatını kaybetti.
Husiler kimdir?
Kızıldeniz'de yaşananlar
Son dönemlerde Yemen'deki Husilerin, İsrail'in Gazze'ye saldırılarına karşılık ticari gemilere yönelik eylemlerinin ardından çok sayıda gemicilik şirketi Kızıldeniz'deki seferlerini durdurma kararı almıştı.
Pentagon, 6 Aralık 2023'te Yemen'deki Husi güçlerinin Kızıldeniz'deki ticari gemilere yönelik saldırılarına karşı uluslararası "Deniz Görev Gücü" kurulması için görüşmeler yaptıklarını bildirmiş, 18 Aralık'ta da "Refah Muhafızı Operasyonu" adında çok uluslu misyon oluşturulduğunu duyurmuştu.
Husilerin saldırıları, Akdeniz'i Kızıldeniz'e bağlayarak Avrupa ile Asya arasındaki en kısa rotayı sunan ve küresel ticaretin yaklaşık yüzde 12'sinin yapıldığı Süveyş Kanalı'ndan geçişleri tehlikeye atarken, Kızıldeniz'de ticari gemilerin uğradığı saldırılar ve şirketlerin pes peşe aldığı kararlar, küresel ekonomide yeni bir "tedarik zinciri krizi"nin başlayacağına ilişkin endişeleri artırdı.
(AS)
