Türkiye’nin yaşayan en eski sosyalistlerinden Sevim Belli, 99 yaşına girdi.
Arkadaşları Birsen Özerden ve Ümit Ergin, Belli’nin 99. yaşını kutladı.
Sevim Belliyle Kadın, Devrim ve Aşk Üzerine
Sevim Belli kimdir?
Sosyalist yazar, çevirmen, aktivist.
İstanbul'un köklü ailelerinden birine mensup olup 1924-1947 arası başkomiserlik ve emniyet müdürlüğü yapmış olan (serkomiser) İsmail Hakkı Bey ve Ayşe Kalkavan'ın kızı, Rizeli armatör Rıza Kalkavan'ın torunudur. Beylerbeyi semtindeki Nazım Kalkavan Yalısında büyümüştür.
İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesini bitirdikten sonra ABD'ye gidip ardından Paris'te uzmanlık eğitimine başladı. Buradan katıldığı 3. Dünya Gençlik ve Öğrenci Festivali sırasında, Ağustos 1951'de Berlin'de Nâzım Hikmet ile tanıştı ve TKP'nin yurt dışı ve yurt içi yöneticileri arasında kuryelik görevi üstlendi. Bu şekilde Türkiye'ye gittikten sonra, İstanbul'dan Paris'e dönerken üzerinde 36 sayfalık bir raporla yakalandı.
Bu rapor TKP liderlerinden Şefik Hüsnü Deymer ve Reşat Fuat Baraner'in Sevim Tarı'dan istedikleri yazılı faaliyet raporu idi. Böylece TKP'ye yönelik geniş çaplı operasyon başladı.
“51 Tevkifatı” denilen bu operasyonda gözaltına alındı ve Türkiye Komünist Partisi’nin Merkez Komitesi üyeleri; Şefik Hüsnü Değmer, Zeki Baştımar, Reşat Fuat Baraner, Mehmet Bozışık, Halil Yalçınkaya ve Mihri Belli ile birlikte tutuklandı.
1957'de cezaevinde TKP yöneticilerinden Mihri Belli ile evlendi.
Komünistlikten hükümlü hekimlerin görev yapma hakkı alındığı için, 1960'lı yıllarda yeni devrim yapmış Cezayir'de doktorluk yapmak üzere 1964'te çocuklarını da alıp yurt dışına çıktı.
1966'da Türkiye'ye geri döndü. TİP yönetiminin Sosyalist Devrim (SD) tezine karşı Millî Demokratik Devrim (MDD) tezini savunan muhalefet hareketi içinde yer aldı ve bu dönemde Marksist klasiklerin birçoğunun Türkçe çevirisini yaptı.
12 Mart döneminde tekrar tutuklandı ve 3 yıl cezaevinde kaldı.
12 Eylül darbesinden sonra tekrar yurt dışına çıktı.
Anılarını "Boşuna Mı Çiğnedik" adında bir kitapta yazdı.
1925’te İstanbul’da doğdu.
Sosyalist Parti Kuruldu: Sevim Belli 60 Yıl Sonra Yine Nöbette
(RT)
