Dördüncü “Kıraathane Kitap Şenliği” başladı

Kıraathane Kitap Şenliği, katılımcı yayınevlerinin çalışanlarının ve okurların davetli olduğu partiyle dün akşam (9 Eylül) açıldı.

Kıraathane İstanbul Edebiyat Evi, 2019'dan beri bağımsız yayınevlerinin ortak emeğiyle gerçekleştirdiği şenliğin bu sene dördüncüsünü düzenliyor.

Bu sene şenlik, önceki yıllardan daha geniş bir alanı stand ve etkinlik kullanımına açtı. Kıraathane binası dışındaki etkinlik alanlarından biri de Yesayan Salonu ve istos Yayın'ın ofisi.

Şenlik boyunca katılımcı yayınevleri hem Kıraathane binasında kitaplarını sergileyecek hem de kitaplarını tanıtmaya yönelik etkinliklerle okurlarla buluşacaklar.

Şenlikte okurlarıyla buluşacak yayınevleri çalışanları mutlu ve heyecanlı. Fakat elbette tüm ülkeyi etkisi altına alan ekonomik kriz, yayıncılık sektörünü de derinden etkiledi ve etkilemeye de devam ediyor.

"Bu fiyatlar bizim kazanma hırsımızdan dolayı değil; piyasanın indirim sisteminden, Türkiye'nin kağıt üretememesinden, SEKA fabrikalarının satılmasından ve yaptığımız yayıncılıktan, yani Türkiye'nin hakim kültür politikasında yer almadığımızdan dolayı," diyor İstos Yayın'dan Seçkin Erdi.

Lîs Yayınevi'nden Şerif Yaşar ise, Kıraathane Kitap Şenliği'nin kendileri açısından önemini şu cümlelerle anlatıyor: "Bizim kitaplarımız Kürtçe basılıyor, Kürkçe biliniyor. Büyük dağıtımcılarda ve büyük satış yerlerinde kendimize yer bulamıyoruz. Kıraathane Kitap Şenliği gibi alanlar Kürt yayıncılığı için çok önemli."

Kıraathane İstanbul Edebiyat Evi'nde 18 Eylül'e kadar sürecek kitap şenliğini mutlaka ziyaret etmenizi tavsiye ederek sözü yayınevi çalışanlarına bırakıyorum.

Kıraathane Kitap Şenliği'nin alternatif yayıncılık yapmaya çalışan butik ve küçük yayınevleri için önemini, ekonomik krizin yayıncılık sektörüne yansımasını İstos Yayın, Otonom Yayıncılık, Umami Kitap ve Lîs Yayınevi'nde dinliyoruz.

Yayıncılığın çıkmazı

"Malumun ilamı ile başlayalım. Yayıncılıkta bir kriz var. Elbette tüm ülkenin etkilendiği bir kriz bu; ancak yayıncılığın krizi çok eskiye de dayandığı için, yayıncılar durumdan epey etkilendi. Halihazırdaki okumama krizinin üzerine ithal kâğıt krizi ve Türk Lirası'nın değer kaybetmesi eklendi. Bunların hepsi zaten çok zor koşullarda ilerleyen Türkiye yayıncılığını daha da çıkmaza soktu. Bu çıkmazın sonucu çok açık aslında: Büyük yayınevleri hayatta kalacak, küçük yayınevleri büyük ihtimalle piyasadan silinecekler. Çünkü kriz nedeniyle, listenizde okurun ilgisini çekecek kitapları bile yayımlayamaz duruma geliyorsunuz.


Seçkin Erdi.

"İstos özelinde konuşacak olursam, yarım asırlık bir kesintiden sonra şehirde tekrar Rum bir yayınevinin varlığı çok önemliydi. Çalışarak, emeğimizi ortaya koyarak ama en önemlisi okurumuzdan aldığımız destekle bugüne dek geldik. Şimdi sorumlusu olmadığımız bir kriz yüzünden bitirmek istemiyoruz yayıncılık faaliyetlerimizi. Çünkü bu en ağırı olur, ticareten İstos'u devam ettirememek en ağırı olur.


İstos Yayın kitapları.

"Bu vesileyle sadece kendi okurlarımıza değil, tüm okurlara şunu söylemek isterim: Artan kitap fiyatlarına öfkelenin evet, ama bize öfkelenmeyin. Bu fiyatlar bizim kazanma hırsımızdan dolayı değil; piyasanın indirim sisteminden, Türkiye'nin kağıt üretememesinden, SEKA fabrikalarının satılmasından ve yaptığımız yayıncılıktan, yani Türkiye'nin hakim kültür politikasında yer almadığımızdan dolayı. Kıraathane Kitap Şenliği tam da bu nedenlerden ötürü bizim için son derece kıymetli. Okurlarımızla buluşuyor ve bizi merak eden, bizimle aynı dertlere sahip insanlarla tanışıyoruz." (Seçkin Erdi, İstos Yayın.)

"Kâr için değil, okur için"

"Bizim için butik ya da bağımsız yayıncıların birbirleriyle dayanışarak ürettiği bu küçük etkinlikler her zaman daha anlamlı. Çünkü yayıncılık aslında Türkiye'de bir sektör, ticari bir piyasa. Ama biz yayıncılığı bu saiklerle yürütmediğimiz ve yaptığımız işin her zaman doğru okurlarla ve doğru insanlarla buluşmasına çabaladığımız için Kıraathane Kitap Şenliği bizim için çok önemli. Burada hafta boyunca gerçekten belli idealleri, hedefleri, amaçları ve zevkleri doğrultusunda sevdiği/beğendiği yayınevlerini takip eden okurlar olacak.


Melis İnan.

"Şenliğin ruhuna uygun olarak bizim de birincil amacımız satış yapmak değil, okurla buluşmak. Zaten buradaki yayıncıların hepsi gibi, kâr etmek için yayıncılık yapan bir yayınevi olmadık hiçbir zaman biz. Ancak baktığımızda mevcut koşullar her zaman olduğundan çok daha zorlayıcı. Kâğıt fiyatları dövize endeksli olarak yükseliyor. Orta ölçekte bir kitabın etiketi 150-200 liraya kadar ulaşıyor, ki bu da okurun kitap almasını iyice güçleştiriyor. İmkânlarımız nereye kadar izin verirse faaliyetimizi oraya kadar sürdürmeye çalışacağız ama. Esas derdimiz bu." (Melis İnan, Otonom Yayıncılık.)


Otonom Yayıncılık kitapları.

"Daha çok dayanışmaya ihtiyacımız var"

"Biz küçük bir yayınevi olduğumuz için zaten standart para ödenilen fuarlara katılmamız çok da mümkün değil. Hatta ikinci kez fiziksel olarak okurla karşı karşıya geleceğiz, ki bu çok heyecan verici. Tabii şenlikte bir okur olarak benim de bilmediğim yayınevleri var, onlarla tanışmak da beni heyecanlandıran bir şey. Şenliğin, bizlere bu alanı açmasını son derece önemli buluyorum. Alternatif yayıncıların, hele ki şöyle bir dönemde ayakta kalması çok güç. Bu tür dayanışma alanlarına her zamankinden daha çok ihtiyacımız olduğunu düşünüyorum. 


Seçil Epik.

"Umami evet küçük bir yayınevi ama idealleri de bir o kadar büyük. Okur olarak Türkçe'de görmek istediğimiz kitapları yayımlamak için çıktık yola. Ve tüm bu ekonomik krize rağmen queer-feminist bir yayıncılık yapmaya çalışıyoruz. İlk kitabımız Yakut Orman örneğin, insanların gündemine kolay kolay girebilecek bir kitap değil. Çok satar olmayı vadeden kitaplar değil kitaplarımız. Umami'den para kazanamıyor olmamıza ve yakın vadede hatta belki uzak vadede de kazanacak olmamamıza rağmen sanırım hayatımda yaptığım en iyi şeydi Umami'nin bir parçası olmak." (Seçil Epik, Umami Kitap.)


Umami Kitap kitapları.

"Büyük satış yerlerinde yer bulamıyoruz"

"Kıraathane Kitap Şenliği deneyimi bizim açımızdan her geçen gün daha da iyiye gitti. Bağımsız yayınevlerinin buradaki okurla, kültür-sanat camiasıyla, basınla bir araya gelmesi büyük bir şans. Özellikle bizim için farklı da bir deneyim. Çünkü biz Diyarbakır merkezli bir yayıneviyiz ve her zaman İstanbul'da kendi okurumuzla buluşma fırsatı bulamıyoruz. Bunu kitap satışı anlamında söylemiyorum, okurlarımızla tanışmak açısından diyorum. Kıraathane'ye de her zaman sahici okurlar geliyor.


Şerif Yaşar.

"Bizim kitaplarımız Kürtçe basılıyor, Kürkçe biliniyor. Haliyle, büyük dağıtımcılarda ve büyük satış yerlerinde kendimize yer bulamıyoruz. Kıraathane Kitap Şenliği gibi alanlar Kürt yayıncılığı için çok önemli. Bizim açımızdan bir de tabii şu açıdan önemli: Batı'daki okurumuzun Kürtçe bir kelime görünce, Kürt alfabesinin yer aldığı bir kitabı görünce gözündeki ışığı görmek inanılmaz bir his.


Lîs Yayınevi kitapları.

"Elbette biz de diğer küçük yayınevleri gibi krizden önemli ölçüde etkileniyoruz. Önceden 100 sayfalık bir kitabı 10 TL'ye basabiliyorduk, şu an en iyimser ihtimalle 25 TL etiketle yayımlayabiliyoruz bu boyuttaki kitapları. Kâğıda zam geldikçe biz de etiket fiyatlarını artırmak zorunda kalıyoruz ama asla aynı oranda yapamıyoruz bunu, okuru kaybetmemek için. Tüm zorluklara rağmen okurlarımızı Kıraathane Kitap Şenliği'ne davet ediyoruz ama. Biz Kürtçe basmaya, Kürtçe yazmaya devam edeceğiz." (Şerif Yaşar, Lîs Yayınevi.)

(TY)