Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı'ndan Prof. Dr. Mustafa Hacımustafaoğlu, domuz gribi aşısının kimlere uygulanabileceği ve yan etkilerine ilişkin görüşlerini bianet'le paylaştı.
Kimler aşılanmalı: Öncelikle aşının uygulanmasını haklı çıkartabilecek hastalık yükünün olması gerekiyor. Hastalığın sık görüldüğü, klinik hastalığa yol açan ve aileyi-hekimleri-sağlık sistemini işgal eden, ülke düzeyinde sağlık sisteminin işgaline ve ekonomik kayba yol açan, hastaneye yatacak kadar ciddi olabilen, ölüme yol açan, yaşayanlarda uzun süreli kalıcı hasar oluşturan durumlarda hastalık yükünden söz edilebiliyor.
Mevsimsel grip ve domuz gribi bu özelliklerin neredeyse tümünü taşıyarak önemli bir hastalık yüküne sahiptir ve bu açıdan aşıya aday ve gerekliliğin olduğu bir hastalıktır.
Aşı ne kadar etkili: Aşı, yapılan çalışmalarda normal (mevsimsel) grip aşısı kadar ve hatta ondan biraz daha fazla etkin bulunmuştur. Bilindiği gibi mevsimsel grip aşısının zaten uzun yıllardan beri risk gruplarına yapılması kuvvetle öneriliyor.
Aşı güvenilir mi: Aşının güvenilir, yani yan etkilerinin az ve kabul edilebilir düzeyde olması gerekiyor. Aslında yan etkisiz hiç bir aşı veya tıbbi uygulama -ilaç gibi- yoktur. Burada bakılması gereken aşının, kitle uygulamalarında kabul edilebilir oranda düşük; ciddi ve hayati risk oluşturmayan yan etkiye sahip olması. Aşının yan etkileri erken (aşı yapıldıktan sonraki günler içinde), ve geç (aşı sonrası haftalar, aylar içinde) görülebilir. Ayrıca aşılarda çok nadir görülen (örneğin milyonda bir gibi) görülen yan etkilerin saptanabilmesi için de aşının çok yüksek oranlarda (örneğin milyonlarca kişiye) uygulanması gerekir. Domuz gribi aşısının erken yan etkileri çalışmalarda belirlenmiş olup bu yan etkiler (aşı yarinde kızarıklık, şişlik ağrı, ateş halsizlik, kırgınlık gibi) kabul edilebilir oranlarda ve diğer aşılar ve mevsimsel girip aşısıyla benzer düzeyde bulundu.
Domuz gribi aşı yeni bir aşıdır, hastalık yükü ve ciddiyeti nedeniyle yeni uygulamaya girdi ve ABD'de bu gün itibariyle inaktif enjekte edilerek uygulanan aşı daha bir ayı doldurmadı. Bu nedenle aşının geç yan etkileri konusunda dünyada henüz yeterli veri yok. Bu çerçevede aşının erken yan etkileri açısından güvenilir ve uygulanabilir olduğu ancak geç ve nadir etkileri konusunda yeterli veri olmadığı söylenebilir.
Ancak aşının genel grip aşısı hazırlama teknikleri ile hazırlandığı ve bu konuda uzun yıllardır devam eden deneyim olduğu varsayılarak ve sadece yeni virüs antijenlerinin eklenmesiyle hazırlandığı düşünülecek olursa, aşının geç ve ciddi-nadir yan etkilerinin de önemli bir sorun oluşturmayacağı düşünülebilir. Zaten Dünya Sağlık Örgütü, ABD ve Avrupa'da konu ile ilgili uzman kuruluşlar aşının güvenli olduğunu belirtmekte. Özetle aşı yeni bir aşı olmasına rağmen, etkin ve güvenilir olarak düşünülmeli.(ÖG)
