Boru Hatları İle Petrol Taşıma Anonim Şirketi (Botaş), dünden geçerli olmak üzere konutlarda kullanılan doğalgaz fiyatına yüzde 22.50, sanayide kullanılan doğalgaza da yüzde 22 zam yaptı.
Botaş, zamma gerekçe olarak döviz kurunun yükselmesini ve geçtiğimiz aylarda petrol fiyatındaki yükselişin yansıması olarak açıkladı.
Radikal'in haberine göre "elektriğin yüzde 48’inin doğalgazdan üretiliyor olması nedeniyle doğalgaza yapılan yüksek oranlı zammın yılbaşında elektrik fiyatlarına çift haneli zammı kaçınılmaz hale getirdiği belirtiliyor."
Ödenmeyen borçlar
Ayrıca, Botaş’ın mali durumununun bozulmasının ve zam yapmasının nedenlerinin başında, sattığı doğalgazın parasını başta Ankara Büyükşehir Belediyesine bağlı Başkent Doğalgaz olmak üzere bazı kamu kurum ve kuruluşlarından tahsil edememesi geliyor.
Botaş’ın Başkent Gaz ve diğer kamu kuruluşlarından halen faiziyle birlikte 13 milyar YTL alacağı bulunuyor. Geçen yılın mayıs ayında Botaş’ın yalnızca Ankara Büyükşehir Belediyesi’nden olan alacağının toplamı 1 milyar 116.6 milyon YTL idi. TBMM’de çıkartılan özel bir yasayla Başkent Doğalgaz’ın Botaş’a olan 439.6 milyon YTL’lik gecikme faizi borcu silindi.
MMO: Mekrezi planlama gerekli
Makine Mühendisleri Odası (MMO) 2008 başından beri yapılan zamlarla doğalgazın fiyatını yüzde 82 arttığını belirtti.
MMO başkanı Emin Koramaz yaptığı yazılı açıklamada “Yüksek Planlama Kurulu Kararı uyarınca 'Maliyet Bazlı Fiyatlandırma Mekanizması' adıyla ve IMF ve ABD’ye verilen taahhütler uyarınca otomatik zam uygulamasına geçildi. Böylelikle doğalgazda aylık, elektrikte üç aylık otomatik zamlar geliyor" dedi.
“Bu durum bütün emekçiler ve dar gelirlilere gündelik yaşamda kâbus yaşatır düzeydedir. Yeterince ısınmak ve yaşanılan mekânları gerektiği gibi aydınlatmak artık olanaklı olmaktan çıkmaktadır.”
MMO'nun çözüm önerileri şöyle:
- Türkiye, doğalgaz temin/alım/ithalatı, arama, yerli üretim ve tüketim politikalarını kamusal çıkarları gözeten bir anlayışla doğru bir şekilde oluşturmalı; kamusal merkezi planlamaya geçmeli.
- Arz güvenliği ve ithalatta arz çeşitliliği sağlanmalı, Rusya ve İran’a bağımlılığın azaltılmasına yönelik çalışmalar yürütülmeli. TPAO eliyle Türkmenistan, Kazakistan, İran v.b. ülkelerle ortak üretim anlaşmaları yapılmalı.
- Doğalgaz depolama kapasitesi acilen artırılmalı.
- Elektrik üretiminde doğalgazın payı düşürülmeli.
- Enerji verimliliği temel bir enerji politikası olarak benimsenmeli.
- Yurtiçi doğalgaz arama çalışmaları artırılmalı.
- TPAO ve BOTAŞ birleşmeli; doğalgaz depolama tesisleri ve doğalgaz iletim hatları özerk bir kamusal yapı bünyesine alınmalı.
- Doğalgaz fiyatları üzerindeki KDV yüzde 1’e düşürülmeli, ÖTV kaldırılmalıdır. İthal edilen doğal gazın alım fiyatlarında gerçekleşebilecek düşüşler, anında tüketicilere yansıtılmalı.
- Yerli ve yenilenebilir enerji kaynakları etkin bir şekilde değerlendirilmeli.
Tüketiciler Birliği'nden tepki
Tüketiciler Birliği Konya Şubesi de zammı protesto etti. Şube Başkanı Mustafa Dinç, petrol fiyatları düştüğü halde benzin fiyatlarının indirilmediğini vurguladı ve şöyle dedi:
"Elektrik ve doğalgaza yapılan zamların gerekçesi Sayın Bakanın açıkladığından tamamen farklıdır. Faturasını ödemeyen kurumların faturası kümesteki kazlara yani bizlere ödetilmek isteniyor. Ama bizler artık kaz olmayacağız."(EÜ)
