Farklı şehir ve üniversitelerden 16 kişinin katıldığı ve 13 Aralık’a kadar sürecek olan "Temel Gazetecilik Atölyesinde Doç. Dr. Esra Arsan, “Gazeteciliğe Giriş” sunumu yaptı.
Haberin tanımı
Gazeteciliğe giriş dersinde öncelikle haberin ne olduğu konuşuldu. Haberin en basit haliyle gerçek dünyada olan bitenlerin aktarılması olduğunu söyleyen Doç. Dr. Arsan, “Gazetecinin yaklaşımına göre haber bizi gerçeğe ulaştıran bir anlatı olabileceği gibi bizi gerçekten uzaklaştıran bir şeye de dönüşebilir” dedi ve Türkiye'de haber kavramına dair yapılan tanımlamaları şöyle sıraladı;
* Haber, bir enformasyon yaratma sürecidir.
* Haber, olgusal bir hikayedir.
* Haber, yeni olandır.
* Haber, gazetecilerin yaptığıdır.
“Haberi hepimiz farklı tanımlayabiliriz çünkü haber ideolojik bir şey ama haber değeri kavramı ile düşünerek haberi tanımlamamız gerekir. Habere sadece duyurulması gereken bir şey olarak yaklaşmamalıyız, ne anlattığı ile birlikte düşünmeliyiz.”
Haber yazımında önemli ölçütlerin bütünlük, doğruluk, dengeli ve adil olmak olduğunu söyleyen Doç. Dr. Arsan, “Gazetecinin neyin haber olup olmayacağına etkisi çok büyük. Bizim işimiz insanlarla ve insan hikayelerini gazetecilik dili aracılığıyla enformasyona çevirerek aktarmaktır” diyerek toplumsal belleğin oluşmasında gazetecilerin rolü üzerinde durdu.
Haber değeri
Günün haberleri üzerinden neyin haber değeri taşıdığı, Türkiye’de gazeteciliğin ve medyanın hangi alanlara yoğunlaştığı tartışıldı. “Hangi olayın diğerinden daha fazla haber değeri taşıdığını belirleme rolü de gazetecinindir” diyen Doç. Dr. Arsan standart olarak haber değeri taşıyan şeyleri şöyle sıraladı:
* İlk kez olan şeyler
* Süre giden, tekrar eden olaylar
* Rutin gündemler
* Rutin akış içerisinde kimsenin görmediği, rutini bozan olaylar
Atölye gazeteciliğe giriş dersi, haber kaynakları, kaynakların seçimi ve haberi yazarken teyit almak konuları ile devam etti.
Haberin doğrulatılması gerektiğini vurgulayan Doç. Dr. Arsan, haber dili ve yansız haber yazımı üzerine konuştu ve haber yazımını anlattı.
Doç. Dr. Arsan, haberin içerisinde 5N1K unsurlarının (Kim, Ne, Nerede, Ne Zaman, Nasıl, Neden) mutlaka olması gerektiğini söyledi ve "Olayın unsurları, her zaman her şey değildir. Haber unsurları eksiksiz olabilir ama haberiniz aynı zamanda dengeli ve adil olmalıdır" dedi.
Haberin unsurları ve haberde olması gereken sorular ve düz haber dışındaki gazetecilik türleri, gazeteciliğin edebi kısmı üzerine konuşuldu.
Öğleden sonraki oturumda, katılımcılarla haber yazma atölyesi gerçekleştirildi. Katılımcılar, verilen örnek üzerinden haber yazdı.
Temel Gazetecilik Atölyesi programı şöyle;
9 Aralık Pazartesi - Hak Odaklı Habercilik - Gazeteci Demet Bilge Erkasap
- Toplumsal Cinsiyet Odaklı Habercilik - Gazeteci Evrim Kepenek
- Barış Gazeteciliği - Gazeteci Murat Utku
- Kuşaktan Kuşağa Gazetecilik Hikayeleri - Gazeteci Pınar Öğünç
10 Aralık Salı - Haber Fotoğrafçılığı - Özcan Yurdalan
11 Aralık Çarşamba - Haberi kurmak&Görüş Almak - Gazeteci Timur Soykan
12 Aralık Perşembe - Dijital Mecra Kullanımı - Pınar İlkiz
13 Aralık - Haber Değerlendirmesi&Sertifika Töreni (SO)
(SO)
Atölye BİA hakkında |
IPS İletişim Vakfı/bianet'in Atölye BİA adıyla düzenlediği habercilik seminerleri medyanın farklı birimlerinden gazetecilere, işsiz bırakılmış gazetecilere, iletişim fakültesi öğrencilerine ve gazetecilik yapmak isteyen herkese açık. Atölye BİA programları hak, toplumsal cinsiyet ve çocuk odaklı habercilikle barış gazeteciliği perspektifi ve tercihiyle temel gazetecilik, haber fotoğrafçılığı, yargı haberciliği, araştırmacı gazetecilik, yeni medya, görselleştirme araçları, dijital güvenlik gibi alan ve temalar üzerinden kuruluyor. Atölye BİA ile birlikte IPS İletişim Vakfı’nın 2002-2007 aralığında düzenlediği temel gazetecilik, kadın, çocuk, insan hakları odaklı habercilik eğitimleri ve 2008-2017 aralığında gerçekleştirilen Okuldan Haber Odası programları yıl içine yayıldı ve gazetecilere ve ilgilenen herkese açık hale geldi. Haziran 2018'de başlayan Atölye BİA programında, Aralık sonu itibariyle 8 atölye (7-13 Haziran Gazeteciler İçin Yeni Medya, 16-25 Temmuz Gazeteciler İçin Haber, 2 Eylül Kürtçe Habercilik ve Çeviri, 7-9 Eylül Haber Fotoğrafçılığı ve Fotoröportaj, 17-26 Eylül Çevre ve Kent Haberciliği, 1-8 Ekim Yargı Haberciliği, 15-23 ve 8-16 Kasım Gazeteciler için Haber Atölyeleri) 101 kişinin katılımıyla gerçekleştirildi. 2019 yılında ise farklı tarihlerde (11-18 Şubat, 20-27 Şubat, 14-21 Haziran, 22-29 Temmuz, 2-10 Eylül) beş "Temel Gazetecilik Atölyesi", yine farklı tarihlerde (27-28 Nisan Kürtçe Habercilik ve Çeviri, 4-5 Mayıs Dijital Güvenlik, 10-12 Mayıs Haber Fotoğrafçılığı, 13-20 Mayıs Gazeteciler Yeni Medya, 21-25 Ekim İklim Haberciliği, 11-15 Kasım Kadın-LGBTİ+ ve Yargı Haberciliği) altı tematik atölye düzenlendi. Yıl boyunca temel ve tematik habercilik atölyeleri devam edecek. Bu proje İsveç Uluslararası Kalkınma İşbirliği Ajansı (SIDA) desteğiyle gerçekleştiriliyor. |
* Atölye BİA haberleri için tıklayın.
Esra Arsan hakkında
Gazetecilik alanındaki akademik çalışmalarını 1990’lardan beri sürdüren Doç. Dr. Esra Arsan, doktora derecesini Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Gazetecilik Ana Bilim Dalından aldı. 1985-1994 yılları arasında Hürriyet, Milliyet, Tempo ve Aktüel gibi yayınlarda aktif gazetecilik yaptı. 1998’de İstanbul Bilgi Üniversitesi İletişim Fakültesi’nde akademik hayatına başladı. 2000 yılında Thomson Reuters Vakfı’nın gazetecilik bursuyla Oxford Üniversitesi’nde ziyaretçi akademisyen statüsünde araştırmalar yaptı ve seminerler verdi. Bilgi Üniversitesi’nde 18 yıl gazetecilik dersleri verdi ve bu alanda çok sayıda araştırma makalesi ulusal ve uluslararası dergilerde yayımlandı. Akademik hayatına 2017 Ocak’ında Bilgi Üniversitesi’nden istifa ederek ara verdi. Halen bağımsız akademisyen çalışmalarını sürdürüyor. "Bu suça ortak olmayacağız” başlıklı bildiriye imza attığı için, 15 ay hapis cezası aldı. Barışı savunmaya devam ediyor. Arsan’ın çalışmaları siyasal iletişim, siyasal gazetecilik, haber ve haber söylemi ile medyanın ekonomi politiği alanlarında yoğunlaşıyor. Medya Gözcüsü, AB ve Gazetecilik, Medya ve İktidar adlı kitapların yazarı ve editörü. Pek çok süreli yayında popüler gazetecilik meseleleri üzerine eleştirileri ve köşe yazıları yayımlandı.
