Sarmaşık Yoksullukla Mücadele ve Sürdürülebilir Kalkınma Derneği ve Yerel Gündem 21'in yürüttüğü araştırma, inceleme yapılan ve ortalama 6,4 kişilik hanelere giren paranın 273 YTL olduğunu belirledi. Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) rakamlarına göre dört kişilik ailenin açlık sınırını 567 YTL.
2 bin 421 hanenin 447'sinde engelli bulunuyor; yeşil karta ulaşamayanların oranıysa yüzde 14.
Sarmaşık Derneği Proje Koordinatörü Barış Dikilitaş, Fatihpaşa'da bin 301, Gürdoğan'da bin 120 olmak üzere toplam 2421 hanede inceleme yaptıklarını açıkladı.
Göç sebebi: Çatışmalı ortam
Çalışmaya göre, Fatihpaşa'da 1301 hanede 7 bin 627 kişi yaşıyor; hane başına düşen kişi sayısı 5,8. Mahalledeki en kalabalık aile 24 kişiden oluşuyor. Gürdoğan'da ise, bin 120 hanede 7 bin 958 kişi yaşıyor ve hane başına düşen nüfus 7,1.
Fatihpaşa'da 184, Gürdoğan'da 108 aile, tek odalı evlerde yaşıyor. Fatihpaşa'da yaşayanların yüzde 52'si hiç göç etmediğini belirtirken, 1990-1999 arasında göç edenlerin oranı yüzde 29,8.
Gürdoğan Mahallesi'ndeyse hiç göç etmeyenlerin oranı yüzde 5,5; 1990-1999 yılları arasında göç edenlerin oranı yüzde 72.
"Temel göç sebebiniz nedir" sorusuna Fatihpaşa'dakilerin yüzde 49,1'i "çatışmalı ortam", yüzde 31,6'sı "ekonomik sebepler" diye yanıt veriyor. Gürdoğan'da çatışmalı ortam nedeniyle göç ettiğini belirtenlerin oranı yüzde 67.6; yüzde 19,8'lik kesim geçim sıkıntısı nedeniyle göç ettiğini açıklıyor.
Göç durumu düzeltmiyor
Göç ettikten sonra durumlarının düzelip düzelmediği sorusu üzerine Fatihpaşa'dakilerin yüzde 59,4'ü göç etmeden önce durumlarının daha iyi olduğunu, yüzde 27,2'si ise "daha kötü" yanıtını verdi. Yüzde 26,4'ü ise değişen bir şey olmadığını ifade etti.
Gürdoğan'da göç etmeden önceki durumunun daha iyi olduğunu söyleyenlerin oranı yüzde 65. Durumlarının daha kötü olduğunu belirtenlerin oranı yüzde 10,8; yüzde 19,2'si ise değişen bir şey olmadığını ifade etti.
"Hane reislerinin iş durumu" sorusuna Fatihpaşa'dakilerin yüzde 23,9'u "işsiz", yüzde 32,2'si "vasıfsız işçi" yanıtını verirken, Gürdoğan'da kendini "mevsimlik vasıfsız işçi" olarak tanımlayanların oranı yüzde 63,3 oldu.
Açlık sınırı altındalar, yeşil kartları yok
Türkiye İstatistik Kurumu'nun Kasım 2006 değerlerine göre 4 kişilik bir ailenin açlık sınırı 567,38 YTL. Ortalama 5,8 kişilik haneye sahip Fatihpaşa'da bir ailenin eline geçen para ortalama 272,9 YTL olarak belirlendi. Fatihpaşa'da hanelerinin net bir gelirinin olmadığını belirten ailelerin oranı yüzde 10,5; Gürdoğan'da hiç geliri olmayanların oranı yüzde 4,3.
Gürdoğan'da 200 YTL ve altında gelire sahip olanların oranı yüzde 37.3, 201-400 YTL gelire sahip olanların oranı yüzde 43,4. Gürdoğan'daki hanelerin yüzde 80.7'si, 400 YTL ve altında bir gelirle yaşıyor.
Araştırmanın bir diğer saptaması da, mahallelerde yaşayanların sosyal güvenceden yoksun olmaları. Fatihpaşa'da Emekli Sandığı, Bağ-Kur ve SSK'lilerin oranı yüzde 22,2; "yoksulluk belgesi" olarak da kabul edilen yeşil kartlıların oranı yüzde 63'ü buluyor. Yeşil karta da sahip olamayanların oranıysa yüzde 14.3.
Gürdoğan'daysa yine temel sosyal güvenlik kurumu olan Emekli Sandığı, Bağ-Kur ve SSK güvencesinde olanların oranı yüzde 10.1; yeşil kart güvencesinde olanların oranı yüzde 73,4. Gürdoğan'da hiçbir güvenceye sahip olamayanların oranı ise yüzde 16.
Çocuklar okutulmuyor çalıştırılıyor
Fatihpaşa Mahallesi'nde görüşülen "hane reisleri"nin yüzde 38'inin okuma yazması yok; Gürdoğan'da bu oran yüzde 34.
Fatihpaşa'da 285 hanedeki 438, Gürdoğan'da 206 hanedeki 296 çocuk okul çağında olmasına karşın okula gönderilmiyor. Her iki mahallede 214 hanede yaşayan 289 çocuk çalıştırılıyor.
Fatihpaşa'daki hanelerin yüzde 50,5'inde tedavi gerektiren hasta bulunurken, evde bulunan engelli oranı yüzde 18,5. 4 hanede 4, 6 hanede 3, 25 hanede 2, 206 hanede 1 olmak üzere toplam 231 hanede 280 engelli var. Gürdoğan'da hanelerin yüzde 34,5'inde tedavi gerektiren hasta, 216 hanede engelli bulunuyor.
Talepler iş ve aş
Fatihpaşa'da görüşülen "hane reisleri"nin yüzde 54,4'ü birinci ihtiyacının gıda olduğunu söyledi; yüzde 3.9'u "sıcak aş" istedi. Ev eşyası talep edenlerin oranı ise yüzde 7,7 oldu. Gürdoğan'daysa görüşülenlerin yüzde 21,6'sı gıdayı, yüzde 14,3'ü barınmayı birinci ihtiyaç olarak sıraladı. Gürdoğan'da iş talep edenlerin oranı ise yüzde 28,2. (AÖ/TK)
