* Fotoğraf: Gerçek Gündem
Haberin Kürtçesi için tıklayın
Devlet Demiryolları 5. Bölge Müdürlüğü, Diyarbakır’ı, demiryolu boyunca boydan boya ikiye bölecek 12 kilometre uzunluğunda, 1 metre 80 santimetre yüksekliğinde, 50 santimetre genişliğindeki çift taraflı yol yapımına başladı.
Kentteki 21 sivil toplum örgütü (STÖ), kenti ikiye bölecek beton duvarın yapımına tepki gösterdi. Diyarbakır Ticaret Odası, kentteki iş insanları dernekleri ve TMMOB’a bağlı odaların aralarında bulunduğu 21 STÖ, yaptıkları yazılı açıklamada, duvarın kentin bütüncül gelişmelerine dikkat edilmeden ve kent dinamikleriyle paylaşılmadan gerçekleştirildiğine dikkat çekti.
Gazete Duvar'ın aktardığına göre, açıklamada, duvarın Çevresel Etki Düzenlemesi (ÇED) Raporu hazırlanmadan yapıldığına da vurgu yapıldı.
Söz konusu çalışma meclis gündemine de taşındı. Halkların Demokratik Partisi (HDP) Diyarbakır Milletvekili Semra Güzel, duvarın şehrin dokusunu değiştirip birçok mağduriyet yaratacağını belirterek Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığına soru önergesi verdi.
“Bilim ve teknikten yoksun”
21 STÖ tarafından yapılan açıklamada, mevcut demiryolunun Cumhuriyetin ilk dönemlerinde yapıldığı ve o dönemden bugüne hâlâ değiştirilmediği, gürültüye neden olduğu ifade edilerek, duvar yapımıyla birlikte raylı sistem ile ilgili devam eden sorunlara bir yenisinin daha eklendiği belirtildi. Açıklamada şu ifadelere yer verildi:
“İlgili proje bütünüyle ele alındığında, raylı sistemin etrafında planlanan ve ihalesi yapılan bu korkulukların fen, sanat ve sosyal hayat gibi olguları dikkate almadan yapıldığı görülmektedir. Yayalar, hayvanlar, araçlar gibi kentin temel unsurları için hiçbir geçişin gözetilmediği ve bununla ilgili herhangi bir önlemin de alınmadığı görülmektedir.
“Çalışmayla ilgili görüştüğümüz yetkililerin dile getirdikleri sorunlar, sundukları raporlar, alanda yaptığımız keşifler ve teknik değerlendirmeler sonucunda; bütün karar ve uygulamaların bilim ve teknikten yoksun, herhangi bir ÇED raporu olmaksızın hazırlandığı görülmektedir. Kamu yararı ilkesinin hiçbir surette gözetilmediği değerlendirilmektedir.
Proje yapılırsa ne olacak?
Açıklamada projenin yapılması halinde meydana gelecek zararlar şu şekilde sıralandı:
* Ofis semtindeki yaya geçiş noktaları kapatılacak.
* Ofis-Koşuyolu-Batıkent Sitesi ve bölgede bulunan anaokulu, ilköğretim, liselerde eğitim gören öğrencilerin geçişleri engellenecek.
* Küçük Sanayi Sitesi bölgesinde, sanayi sitesi kullanıcılarının ve esnafın ihtiyaç ve taleplerine yönelik yaya, araç geçişleri kısıtlanacak.
* Devlet Su İşleri (DSİ) 10. Bölge Müdürlüğü çevresinde bulunan eğitim yapıları ile tren yolunun diğer tarafında kalan yerleşim bölgesinden burada eğitimlerini sürdüren öğrencilerin ulaşımı engellenecek.
* Yenişehir Belediyesi ve yakınında bulunan alışveriş merkezi gibi yoğun yaya kullanıcısı olan alanlara yaya erişimi ortadan kaldırılacak.
* Eski Tekel Fabrikası’ndan Gazi Yaşargil Eğitim Araştırma Hastanesi’ne, oradan 4. Sanayi Sitesi’ne kadar ki güzergahta hiçbir yaya ulaşımı bırakılmayacak.
* Gazi Yaşargil Eğitim Araştırma Hastanesi ve 4. Sanayi Sitesi’ne kadar ki güzergahta yoğunluklu küçükbaş olmak üzere hayvan otlatan vatandaşların geçişleri engellenecek.
* Şehrin bazı bölgelerinde yaşamını sürdüren sahipsiz veya yabani hayvanların yaşamı hiçe sayılmakta ve bu hayvanlar kentin bir bölgesine hapsedilecek.
* Tren yolunun her iki tarafında bulunan ailelerin, komşuların, esnafın tüm ilişkileri koparılacak.
Proje için öneriler
Projenin yeniden değerlendirilmesi isteyen sivil toplum örgütleri, çözüm önerilerini de şöyle sıraladı:
* Çalışmaların bir an önce durdurulması, gerekli saha tespitleri, teknik veriler, ÇED raporu hazırlanarak ihtiyaç duyulan noktalarda uygulama yapılmasının sağlanması,
* Taşıma amacıyla kullanılmak üzere şehrin dışından geçen ayrı bir hat yapılması ve yük trenleri ile ve tehlikeli madde sevkıyatının bu hattan gerçekleştirilmesi,
* Mevcut hattın, çağın gereklerine ve teknolojisine uygun hale getirilmesi suretiyle sadece yolcu taşıma için kullanılması.
“Projeden haberiniz var mı?”
Konuyu Meclis’e taşıyan HDP Diyarbakır Milletvekili Semra Güzel, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu’na şu soruları yöneltti:
Devlet Demiryolları 5. Bölge Müdürlüğü tarafından yapımına başlanılan proje Bakanlığınızın bilgisi dahilinde midir?
Diyarbakır halkına ve şehirdeki Sivil Toplum Kurumlarına başvurulmadan, herhangi bir ÇED raporu hazırlanmadan uygulanmaya konulan bu projenin yapılış amacı nedir? Hangi kamusal fayda gözetilerek yapılmaktadır?
Projenin maliyeti ne kadardır? İşsizliğin ve yoksulluk sınırının yüksek olduğu Diyarbakır’da halkın ihtiyaçlarına yönelik yatırımlar yapılması yerine neden böylesi bir proje ile ihtiyaç dışı harcamalar yapılmaktadır?
Yaya yolunun tamamen kapanacağı bu proje ile hem ticaretin hem insani ilişkilerin hem şehrin dokusunun zarar göreceği ve projenin herhangi bir kamusal fayda taşımadığı göz önünde bulundurularak bu projenin durdurulması için acilen adım atılacak mıdır?
Açıklamaya imza veren 21 sivil toplum kuruluşu şöyle:
Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası, Diyarbakır Barosu, Diyarbakır Ticaret Borsası, TMMOB Diyarbakır İl Koordinasyon Kurulu, Diyarbakır Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği, Diyarbakır Tabip Odası, Diyarbakır Sanayici ve İş İnsanları Derneği, Serbest Muhasebeci ve Mali Müşavirler Odası, Güneydoğu Tekstil Sanayi ve İş İnsanları Derneği, Amed KESK Şubeler Platformu, Güneydoğu Genç İşadamları Derneği, DİSK Diyarbakır Temsilciliği, Ortadoğu Sanayici ve Girişimci İş İnsanları Derneği, TURSAB Diyarbakır Bölge Başkanlığı, Diyarbakır Organize Sanayi İş İnsanları Derneği, Diyarbakır Turizm Platformu, Tüm Sanayici ve İşadamları Derneği Diyarbakır Şubesi, Hak Sanayici ve İş Adamları Derneği, Diyarbakır Ticaret ve Sanayi odası Kadın Meclisi, TOBB Kadın Girişimciler Kurulu, TOBB Genç Girişimciler Kurulu.
(TP)
