Fotoğraf: Kartepe Belediyesi
DİSK’e bağlı Genel-İş Sendikası koronavirüsle birlikte gündeme gelen 65 yaş ve üstünü ele alan bir rapor yayınladı.
Pandemi sonrası 65 yaş ve üstü kişiler için 21 Mart Cumartesi saat 24.00 itibariyle sokağa çıkma yasağının ilan edildiği hatırlatılan raporda yaşlıların sorunlarına değinildi.
Gündeme gelen sorunların yeni olmadığı belirtilirken, koronavirüse karşı alınan önlemlerin yeterli olmadığı aktarıldı.
Raporda öne çıkan başlıklar şöyle:
65 yaş ve üstü nüfus artıyor
"Türkiye’de 65 yaş ve üstü nüfus oranı yıldan yıla artıyor. 65 ve daha yukarı yaştaki nüfus, 2014’te 6 milyon 192 bin 962 kişi iken son beş yılda yüzde 21,9 artarak 2019’da 7 milyon 550 bin 727 kişi oldu. Bu nüfusun, toplam nüfus içindeki oranı ise 2014’te yüzde 8,0 iken, 2019’da yüzde 9,0’ yükseldi. Yaş grubuna göre dağılımı ise; yüzde 62,8’i 65-74 yaş arası, yüzde 28,2’si 75-84 yaş arası, yüzde 9,1’de 85 yaş ve üstü şeklinde.
Yaşam beklenti düzeyi birçok ülkeden düşük
"Türkiye nüfusunun yaklaşık yüzde 10’unu oluşturan bu kesimin yaşam yılı beklentisi Covid-19’la mücadele eden diğer ülkelere göre daha düşük. 65 yaş üstü yoksulluğun düşük olduğu ve 65 yaş üstüne yönelik uygulanan sosyal politikaların yaygın olduğu ülkelerde yaşam yıl beklentisi Türkiye’ye göre daha yüksek. 65 yaşından sonra yaşam yıl beklentilerine baktığımızda, Türkiye’de kadınların 65 yaşından sonra yaşam yıl beklentisi 19 iken İngiltere’de ve Almanya’da 21, İtalya’da 22, İspanya ve Fransa’da 23 yıldan fazladır. Erkekler için ise Türkiye’de 16, Amerika, İngiltere ve Almanya’da 18’den fazla, İtalya, İspanya ve Fransa’da ise 19 yıldan fazladır.
5 yaşlıdan 1'i tek başına yaşıyor
"Toplam yaşlı sayısının 7,5 milyon olduğu dikkate alındığında Türkiye’deki yaşlıların yüzde 18,2’si evde tek başına yaşamaktadır. 65 yaş ve üzeri bu kesimin ihtiyaç ve gereksinimlerinin nasıl karşılanacağı belirlenmeden sokağa çıkma yasağı kararı alınarak büyük bir mağduriyet durumu yaratılmıştır.
En fazla yaşlı yoksulluğu ABD’de
"Türkiye’de 65 yaş üstü nüfusun yaşam beklentisinin Covid-19 ile mücadele eden ülkelere göre daha düşük olmasının en önemli nedeni yoksulluktur. Türkiye’de 65 yaş üstü nüfusun yoksulluk oranı yüzde 17’dir.
"Covid-19’un en çok etkilediği ülkelerin başında olan İtalya’da yoksulluk oranı yüzde 9,7, Fransa’da yüzde 3,6, İspanya’da ise yüzde 10,2’dir. Türkiye’ye en yakın oran İngiltere’de yüzde 15,3, en fazla yaşlı yoksulluğu oranı ise yüzde 23 ile ABD’ye aittir.
Türkiye’de 65 yaş ve üstü çalışan kişi sayısı artıyor
"Yoksulluk oranının diğer ülkelere göre yüksek olduğu Türkiye’de, 65 yaş üstü nüfusun önemli bir kısmı geçinebilmek için çalışmak zorunda kalmaktadır. Bu nedenle 65 yaş üstü nüfus içerisinde çalışanların oranı yıldan yıla artmaktadır. 2014 yılında toplam 65 yaş ve üstü nüfus içerisinde çalışanların oranı yüzde 11,2 iken, 2019 yılında bu oran yüzde 11,6’ya yükselmiştir. İşsizlik oranı ise 2014’de yüzde 2,1 iken 2019 yılında yüzde 3’e yükselmiştir.
65+ çalışanların yüzde 16,6’sı ücretli
"Toplam 65 yaş üstü nüfusun yüzde 16,6’sı ücretli, maaşlı veya yevmiyeli çalışırken yüzde 56,9’u kendi hesabına, yüzde 20,2’si ücretsiz aile işçisi, yüzde 5,9’u da işverendir.
Yüzde 92’si kayıt dışı çalıştırılıyor
"65 yaş ve üstü çalışanların kayıt dışı çalıştırılma oranı da çok fazladır. 65 yaş üstü çalışanlarda kayıt dışı istihdamı 787 bin kişi ile yüzde 92’dir. 65 yaş üstü çalışanların sadece 64 bin kişi yani yüzde 8’i kayıtlıdır. Kadınların yüzde 3,5’i (8 bin kişi) kayıtlı iken yüzde 96,4’ü (218 bin kişi) kayıt dışı, erkeklerin ise yüzde 9’u (56 bin kişi) kayıtlı iken yüzde 91’i (569 bin kişi) kayıt dışıdır." (HA)
