Fotoğraf: DİSK / Twitter
Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun 2020 asgari ücreti belirlemek üzere dün ilk kez toplanmasının ardından bugün TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi’nde bir basın toplantısı düzenledi.
DİSK Yönetim Kurulunun asgari ücret hakkındaki görüşlerini, talep ve önerilerini açıkladığı basın toplantısında DİSK Genel Başkan Arzu Çerkezoğlu “insan onuruna yaraşır asgari ücret” talebi yenilendi.
Çerkezoğlu basın toplantısında özetle şöyle konuştu:
“Asgari ücret ülkemizde sadece asgari ücret ve yakın bir ücretle çalışan 10 milyon işçinin ve ailesinin değil, emeğiyle geçinen herkesin çalışma ve yaşam koşullarını belirleyen temel bir parametredir. O nedenle asgari ücretin belirlenmesi süreci devletin toplumla yaptığı en büyük toplumsal sözleşmedir.
"Çalışanları ekonomik krize karşı korumanın en önemli aracı"
“2020 asgari ücreti ekonomik krizin etkilerinin derinden yaşandığı koşullarda, işsizliğin arttığı, alım gücünün düştüğü, gelir dağılımın bozulduğu koşullarda saptanıyor. Asgari ücret ülkemizde giderek ortalama ücrete dönüşüyor. Asgari ücret çalışanları ekonomik krize karşı korumanın en önemli aracı durumunda. O nedenle asgari ücret milyonların meselesidir, memleket meselesidir.
“Bu memleket meselesi ile ilgili olarak ülkeyi yönetenlerin yaklaşımı işçileri, çalışanları koruyan bir yaklaşım değildir. Bizler krizle boğuşurken, çarşı-pazarda fiyatlar uçarken, yıllardır büyümeden pay alamayan işçi sınıfı zamlarla ve vergilerle krizin faturasını öderken, gelir dağılımı her geçen gün daha fazla bozulurken, ülkeyi yönetenlerin krizden çıkış için belirledikleri rota ‘düşük ücret politikası’ olarak görünmektedir.
"Kimse işçilerden fedakârlık beklemesin"
“Yıllardır ‘ekonomi büyüdü’ diye övünüp, büyümeden payımızı vermeyenler, şimdi kriz kapıya dayandığında ücretleri daha da düşürmeye çalışmaktadır. Ülkeyi yönetenleri şimdiden uyarıyoruz: Şirket kurtarmalara, işveren teşviklerine devasa kaynakların ayrıldığı bir ortamda kimse işçilere ‘fedakârlık’ tavsiyesinde bulunmasın, kimse işçilerden fedakârlık beklemesin."
"Türkiye Avrupa'da en düşük asgari ücrete sahip 4. ülke"
Çerkezoğlu konuşmasının ardından DİSK-AR’ın hazırladığı 2020 Asgari Ücret Raporu'un özet verilerini de paylaştı.
Raporda Türkiye'de asgari ücretin tespitinde uluslararası standartlara uyulmadığı belirten Çerkezaoğlu “Asgari Ücret Tespit Komisyonu yapı itibariyle demokratik değildir. Komisyonda hükümet, işveren ve işçi temsilcisi olarak 5'er kişi yer alırken en fazla üyeye sahip işçi sendikası ve işveren örgütleri tarafından saptanmaktadır. DİSK ve diğer konfederasyonlar asgari ücretin belirlenmesi sürecinde yer alamamaktadır” ifadelerini kullandı.
Çerkezoğlu “TÜİK verilerine göre asgari ücretin altında ücret alanların sayısı 1 milyon 800 bin, asgari ücret alanların sayısı 5 milyon civarında olmak üzere toplamda 6,8 milyondur. Asgari ücretin altında, asgari ücret düzeyinde ve asgari ücretin yüzde 15 üzerinde ücret alan toplam 10 milyon civarında emekçi söz konusudur” dedikten sonra şöyle devam etti:
"Yarısı vergi ve kesintilere gidiyor"
“Türkiye Avrupa'nın en düşük asgari ücretli ülkeleri arasında yer almaktadır. Türkiye Avrupa ülkeleri içinde en düşük asgari ücrete sahip 4. ülkedir. Daha düşük asgari ücrete sahip ülkeler Sırbistan, Bulgaristan ve Arnavutluk'tur. 2009'da Avrupa'da Türkiye'den düşük asgari ücretli 13 ülke varken, 2019'da sadece 3 ülke vardır. Ayrıca asgari ücret maliyetinin yarısı vergi ve kesintilere gitmektedir.
"Asgari ücret döviz karşısında da hızla eridi. Asgari ücret döviz cinsinden son yıllarda ciddi biçimde geriledi. 2008'de 371 ABD doları olan asgari ücret, krizin etkisiyle 2009'da 339 dolara, 2016'daki 430 dolar düzeyinden 2019'da 357 ABD doları düzeyine geriledi.
"Asgari ücretli 11 Cumhuriyet altını kaybetti. Merkez Bankası'nın yıllık ortalama Cumhuriyet altını fiyatlarına göre 2003 yılında asgari ücretin yıllık tutarı ile 25 altın alınabilirken. 2019 itibariyle yıllık net asgari ücretle sadece 14 Cumhuriyet altını alınabilmektedir."
Çerkezoğlu 2020 asgari ücretine dair taleplerini ise şöyle sıraladı:
- Asgari ücret hesabında uluslararası standartlara uyulmalı ve işçinin ailesi de dikkate alınmalıdır.
- Asgari ücret toplu pazarlık yoluyla saptanmalıdır.
- Asgari ücret tespitine ilişkin 131 Sayılı ILO Sözleşmesi onaylanmalı, Avrupa Sosyal Şartı'na asgari ücretle ilgili konan çekince kaldırılmalıdır.
- Asgari ücret tespit komisyonunda kadın temsili sağlanmalıdır.
- TÜİK hesabı asgari ücret saptanmasında alt sınır olmalıdır.
- Asgari ücret net ve AGİ hariç hesaplanmalıdır.
- Bütün işçi ve memurlar için tek asgari ücret saptanmalıdır.
- Asgari ücret geçim ücreti olmalıdır.
- Yeniden değerleme artış oranından daha az asgari ücret artışı olamaz.
- Asgari ücret artışında hedeflenen enflasyon oranları esas alınamaz.
- Asgari ücret tespitinde geçim koşulları ve milli gelir artışı dikkate alınmalıdır.
- Asgari ücret yıllık olarak hesaplanmalı, tümüyle vergi dışı bırakılmalıdır.
- Asgari ücretin tespitinde bütün işçi konfederasyonlarına katılım hakkı sağlanmalı, Asgari Ücret ulusal ölçekli bir toplu pazarlıkla belirlenmeli ve uyuşmazlık durumunda grev hakkını da içermelidir.
- Hem geçim ücretini hem de milli gelir artışını dikkate aldığımızda 2020 yılı asgari ücreti "en az” net 3 bin 200 TL olmalıdır.
(HA)
.jpg)
