Amerika Birleşik Devletleri (ABD) İran'a karşı kurmak istediği füze kalkanı projesine Türkiye'yi de katmak için bastırıyor.
Boğaziçi Üniversitesi Siyasal Bilimler ve Uluslararası İlişkiler bölümü öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. Koray Çalışkan'a göre bu durum dış politikada "göreceli bir otonomi" kazanmış Türkiye'yle ABD arasında gerilime yol açacak.
ABD'nin bu otonomiden rahatsız olduğunu söyleyen Çalışkan, Türkiye'nin Irak işgaline katılmayarak ve Ahmet Davutoğlu'nun dışişleri bakanı olmasıyla geliştirdiği bu pozisyonu sonuna kadar korumasının zor olduğunu; "kırmızı çizgilere yaklaşamayacağını" öngörüyor.
Devlet Bakanı Mehmet Aydın'ın projeye karşı çıkarken "Savunmamızı başka ellere emanet edemeyiz" demesini gülümseyerek karşılayan Çalışkan "NATO'da yer alırken, İncirlik'te nükleer başlıklar barındıran ABD üssü dururken, askerleri, polisleri ABD'de eğitirken bunu söylemek komik" diye ekledi.
Kalkan NATO'ya girdi
ABD yaklaşık 10 yıldır gündemde olan füze kalkanı projesini Barack Obama'nın başkanlığa seçilmesiyle birlikte revize ederek Polonya ve Çek Cumhuriyeti yerine Türkiye'nin de içinde olduğu daha geniş bölgeye yayılmış bir sisteme dönüştürdü.
Son dönemde İran, Suriye gibi komşularıyla diplomatik ve ekonomik ilşkilerini güçlendiren Türkiye'yse buna mesafeli yaklaştı. ABD yönetimi, projeyi NATO çatısı altına alarak destek bulşmaya çalışıyor.
Kasımda yapılacak NATO hükümet ve devlet başkanları buluşması öncesinde bugün Brüksel'de toplanan dışişleri ve savunma bakanları bu konuyu tartışıyor.
"İran'a baskı otoriterliği besliyor"
Çalışkan, ABD'nin İran'ın nükleer silah kapasitesini geliştirmesini engellemeye çalıştığını, ancak bölgedeki bir diğer nükleer güç olan İsrail hakkında kimsenin konuşmadığını vurguladı. Bu durumda İran'ı hedef alan bir kalkan kurulmasının "gel silahlarımızı bırakalım ama ben önce bir çelik yeleğimi giyeyim" demek olduğunu belirtti.
Uluslararası ilişkilere "Irak'ın işgaline katılalım da milli gelir bin dolar artsın" gibi salt çıkar ilişkisi şeklinde bakılmamasını savunan Çalışkan "Baskı otoriterleşmeyi getirir. İran'daki insanlara mümkün olduğunca karışmamak gerekir. Irak'tan yabancı askerlerin bir an önce çekilmesi gerekir" dedi.
"Türkiye'nin komşularıyla sıfır sorun politikası izlemesi yerine herkesi birbiriyle sıfır sorunu hedeflemeyeceği bir uluslararası ilişkiler düzeni kurulması lazım." (EÜ)
