Mardin Artuklu Üniversitesi Türkiye'de Yaşayan Diller Enstitüsü Bölümü'nde bu yıl ilk kez sertifikalı İbranice ve Süryanice kurslar açılıyor. Yakın zamanda İbranice Dili ve Kültürü Bölümü açılması da planlanıyor.
Hafta sonu ve hafta içi seçenekleriyle üç ay devam edecek kursa 7 Eylül'e kadar başvurulabilir. Kursların her birine 40 kişi başvurabiliyor. Kurs sonunda başarılı öğrencilere sertifika verilecek. Her iki dil için de bir üst seviyedeki kurlar, ikinci yarıyılda devam ettirilerek dillerin tamamen öğretilmesi amaçlanıyor.
"Sami dilleriyle ilgili çalışmalar çok önemli"
Süryani Dili ve Kültürü Anabilimdalı Başkanı Yrd. Doç. Dr. Mehmet Sait Toprak, amaçlarının Süryanice ve İbranice'yi en iyi şekilde öğreterek Süryani ve İbrani kültürüyle ilgili çalışmalar yapmak olduğunu söyledi.
"Başvuru sayılarını sınırlı tuttuk çünkü yeterli hocamız yok. Sadece üç kişiyiz. Amacımız iki dili de en üst seviyede öğretmek. Sonra da Süryanice ve İbrance dili ve kültürüyle ilgili çalışmaları bilimsel anlamda kendi dilleriyle yapacak araştırmacılar yetiştirmek.
"Belki ileride Süryani Araştırmaları ve Yahudi Araştırmaları Merkezleri kurarak daha bilimsel çalışma kurumları oluşturmak. Bir iki ay içinde de İbranice Dili ve Kültürü Bölümü'nün açılması için YÖK'e başvuracağız."
Süryanice yok olma tehlikesinde
Toprak, Süryanice'nin yok olma tehlikesi altında olduğuna dikkat çekerek bir dili kimin ne kadar konuştuğunu bile bilemediklerini söyledi.
"Sami dilleriyle ilgili çalışmaların yapılması son derece önemli bir şey. Mardin, kültür ve dillerin bir arada olduğu bir laboratuvar. Ancak insanlar uzun yıllar anadillerini konuşamadığı için bu dilleri kaç kişinin kullandığını ya da kullanabildiklerini bile bilemiyoruz. Sadece manastırlarda din adamlarının özel gayretleriyle bazı eğitim faaliyetleri olmakla beraber bu son derece yetersizdir.
"Yok olma tehlikesi altındaki Süryanice dili bazı manastırlarda düzensiz bir şekilde kurslarda veriliyor. Geçen sene ilk kez yine Mardin Üniversitesi'nde 20 günlük bir kurs açıldı. Kısa bir süre önce de ilk kez Süryanice yayın yapan 'Sabro' gazetesi çıktı."
Kursa Türkiye'nin farklı şehirlerinden felsefe, arkeoloji, edebiyat alanında genellikle yüksek lisans öğrencileri başvuruyor.
Türkiye'de çok az kişi tarafından konuşulan Semitik dil grubundaki Süryanice ve İbranice 22 harften oluşuyor.
Türkiye'de yaklaşık 25 bini bulan Süryanilerden çoğu İstanbul'da, 5 bini de Mardin, Midyat, Şırnak, Batman'da yaşıyor. Ancak Türkiye'deki Süryanilerin çok az bir kısmının Süryanice konuştuğu biliniyor.
İbranice, İsrail'in resmi dili olmakla beraber, İsrail dışında yaşayan Yahudi azınlıklarla beraber 7 milyon kişi tarafından konuşuluyor. Türkiye'de yaşayan 25.000 Yahudi'nin büyük kısmını oluşturan Sefaradların bir kısmı(İspanyol Yahudisi) yok olma tehlikesi altındaki Ladino dilini konuşuyor.
Türkiye'nin tek yaşayan diller enstitüsü
Mardin Artuklu Üniversitesi bünyesinde, üç yıl önce kurulan Türkiye'de Yaşayan Diller Enstitüsü, Türkiye'nin ilk ve tek dil enstitüsü.
Enstitü bünyesinde Kürt Dili ve Kültürü Anabilim Dalı, Süryani Dili ve Kültürü Anabilim Dalı ile Arap Dili ve Kültür Anabilim Dalı mevcut. Enstitü tarihi Zinciriye Medresesinde faaliyetlerini sürdürüyor. (NV)
