Dijital mecrada haber servisi: Mecraları iyi tanıyor muyuz?

Atölye BİA'nın 2021 Güz Dönemi Programı'nın ikinci Temel Gazetecilik Atölyesi’nde yedinci gün oturumunda Pınar İlkiz ile haberlerin dijital mecralarda nasıl servis edileceği üzerine konuşuldu.

Pikan Ajans İletişim Geliştirme Direktörü Pınar İlkiz katılımcılara haberlerin dijital mecralarda nasıl servis edilmesi gerektiğini anlattı.

İlkiz'in oturumda anlattığı temel başlıklar şöyleydi:

• Dijital mecralar haberlerin servisi için nasıl olanaklar sunuyor?
• Üretilen haberlerin sosyal medyadaki servis metinleri nasıl olmalı?
• Etkileşimi artırmak için nasıl yöntemler izlenmeli?
• Etiket kullanımı ve etiketleme, ne zaman, ne kadar?
• Twitter'da haberleriniz için görsel nasıl hazırlanır?

Mecraları tanımak

Mecra kullanımlarını değerlendiren ve mecraların sunduğu karakter limitlerinden bahseden İlkiz, "Bu karakter limitlerinin aşılmaması gerekir" dedi ve şöyle devam etti:

"Bu limitler aslında sizin karşıdaki kullanıcıyı yakaladığınız noktadır. Kullanıcıyı çektiniz çektiniz, çekemezseniz pas geçmiş olursunuz. Pas geçmemek için de, içeriklerinize spot çıkartmalısınız. İçeriden bir şeyi çekip spota çıkartmak, kullanıcıyı çekmeniz için daha etkili bir yöntemdir.

"Sosyal medyanın sunduğu olanakları, insanlara haberi servis ederken etkin bir şekilde kullanırsanız ve haberin sosyal medyadaki servis edilme şekli kişiyi haberin devamını okumaya itmişse bu başarılı bir kullanım olmuş demektir.

"Kullanacağınız mecranın sunduğu özellikleri bildiğinizden de emin olmanız gerekir. Bu iletişim stratejinizi etkili şekilde kullanmanızı da sağlar."

Okuyucuyla bağ

"Mecraları iyi tanıyor musunuz, okuyucuyla nasıl bağ kuruyorsunuz, ben mecralardan ne istiyorum?" sorularını soran İlkiz, "Mecraları etkili kullanın. Mecranızda insanlara fikirlerini sorun ve konuşacakları alanlar açın” diyerek mecraların nasıl etkili kullanılacağına dair başarılı örnekler gösterdi.

Tweetlerde etiket nasıl kullanılmalı, ne zaman ve ne kadar kullanılmalı üzerinde duran İlkiz, başarılı yeni medya kullanımlarından da örnekler sundu. Etkin bir haber tweetinin nasıl oluşturulacağı üzerine konuşuldu. Uygulamalı kısa bir çalışma yapıldı.

Atölyenin dünkü oturumunda ise gazeteci Murat Utku ile "barış gazeteciliği", bianet kadın-LGBTİ+ editörü Evrim Kepenek ile de "toplumsal cinsiyet odaklı habercilik" konuşuldu.

Barış gazeteciliği ve doğru habercilik ilişkisi

Utku “Barış gazeteciliği” oturumuna, medyanın dönüşümü içerisinde barış gazeteciliğinin ve dilinin nasıl değiştiğinden bahsederek başladı. Utku, katılımcılarla günümüzde barış gazeteciliğinin mümkün olup olmadığı üzerine konuştu.

"İyi ve doğru gazetecilik yapmanın kuralları, her zaman devreye girmelidir. Görüneni iki kere doğrulatmak, derinlemesine araştırmak ve bütün unsurlarıyla ortaya koyduğunuz ve iki tarafada söz verdiğiniz bir haberle doğru habercilik yapmış olursunuz" diyen Utku, barış gazeteciliğinin insanlara gerçeği bütün çıplaklığıyla göstermek olduğunu söyledi.

"Barış gazeteciliği yapan kişi, üstü örtülen bir olayın parçası olmamalı, aksine o örtüyü kaldırıp görünmeyenin altındakini haber yapması gerekir. Barış gazetecisi, çatışmayı anlamaya, nedenlerini ortaya çıkartmaya çalışan kişidir" diyen Utku barış gazeteciliği için şunları söyledi:

* Barış gazeteciliği, çatışmayı körükleyen değil, uzlaştıran bir haberciliktir.

* Barış gazeteciliği, eril dile karşı olmaktır.

* Barış gazeteciliği kolaylaştırıcı roldedir.

* Barış gazetecileri, çatışma ortamındaysa eğer, taraflara kuşbakışı bakan olmalı ve durumu anlamaya çalışmalıdır.

"Barış gazeteciliği yapmak için sadece çatışma ortamlarında olmamız gerekmiyor. Barış gazeteciliği her olayda mutlaka öncelenmeli, yani devletin sizinle bir biçimde çatışmaya girebileceği her ortamda barış gazeteciliği ilkelerini kullanmak gerekiyor" diyen Utku, bianet’in barış gazeteciliği diliyle kurulan ve kurulmayan bir video-haberini izletti, aradaki farkları üzerine tartışıldı.

TIKLAYIN - Aynı Görüntülerle "Barış" ve "Savaş" Odaklı İki TV Haberi

Atölye BİA - Barış Gazeteciliği Eğitim Notu için tıklayınız. 

Yapılması gerekenler

Utku’nun ardından bianet kadın-LGBTİ+ editörü Evrim Kepenek, “Toplumsal cinsiyet odaklı habercilik nedir, nasıl yapılır, örnekleri nelerdir?”i anlattı.

Kepenek, toplumsal cinsiyet odaklı habercilikte ilk adımdan başlayarak yapılması gerekenleri şöyle sıraladı:

• İlk adım: Haberi seçmek ve hangi taraftayız, buna karar vermek.
• İkinci adım: Haberi kim için ve neden yapıyorum, buna karar vermek.
• Uzman görüşlerinden yararlanmak. Uzman görüşlerinde de alanında uzman kadınları öncelik olarak alın.
• Haber içerisinde yer alan kadın-erkek-LGBTİ+ öznelerinin oranlarına dikkat edin.
• Haberleriniz sarsıcı ve tık derdinde olmasın.
• Haberiniz bilgi verici şekilde olsun.

Sistematik bir eril şiddet var

Sistematik eril bir şiddetin var olduğunu söyleyen Kepenek, toplumsal cinsiyet odaklı haber yazarken dikkat edilmesi gereken noktaları da sıraladı:

• 5N1K detayı vermeyin.
• Ayrımcılık yapmayın.
• Edilgen dil kullanmayın.
• Haberi pornografikleştirmeyin.
• Kelime oyunları yapmayın.
• Militarist dil kullanmayın.
• Sıfatlardan kaçın.
• Kategorize etmeyin.
• Sembolikleştirmeyin.
• Yol yöntem gösterme.
• İstatiksel veri toplayın.
• Cinsiyetçi klişeler kullanmayın.

Kepenek, haberlerde fotoğraf kullanımını da anlatarak katılımcıların toplumsal cinsiyet odaklı haberciliğe dair sorularını yanıtladı.

Atölye yarın haber sunumlarının ardından sona erecek.

* Atölye BİA haberleri için tıklayın.

(SO)