Genel Müdür Lemi Bilgin'in görevinden alınmasının ardından devlet tiyatroları bünyesinde meydana gelen gelişmelere, İstanbul Şehir Tiyatrosu Sanatçıları Derneği'ndende (İSTİSAN) destek geldi.
İSTİSAN yaptığı açıklamada, "Devlet Tiyatrosu Geleceği Savunuyor" dedi.
İSTİSAN Başkanı Macit Koper, "Devlet Tiyatrosu sanatçılarının haklı ve onurlu karşı koyuşunu sonuna kadar desteklemektedir" açıklamasını yaptı.
Koper, Şehir Tiyatrosu'nun da, Devlet Tiyatrosu gibi Türk tiyatrosunun önemli kurumlarından biri olduğuna dikkat çektiği açıklamasında şunları söyledi:
"Devlet Tiyatroları sanatçıları, tarihi bir anda, bu büyük sanat kurumunun varlık nedenlerini, ilkelerini, geleceğini savunmaktadır.Baskılarla, yönlendirme girişimleriyle, ele geçirme hevesleriyle kuklalaştırılmaya çalışılan bir sanat kurumunun içinden yükselen bu karşı koyuş, gündelik siyasi bürokrasinin dar ufuklu hırsı ile sanatçının uzak görüşlü erdeminin yüzleşmesidir bir bakıma."
Koper, Devlet Tiyatrosu sanatçılarının, sanat kurumlarının doğaları gereği sahip olması gereken "sanatsal özerklik"lerini, unutulması mümkün olmayan bir sanatsal eyleme dönüştürdüklerini söylüyor.
Siyasi erkle, sanatsal özerkliğin her iktidar değişikliğinde karşı karşıya gelmesinin kaçınılmaz olduğuna değinen Macit Koper, sanatçıların, meslek etiğinden aldıkları güçle, tarihi uyarıda bulunduklarını belirtti.
İSTİSAN'ın açıklamasında son olarak, sanat kurumları üzerinde oynanan, hiçbir hukuku ve mesleki ilkeyi gözetmeyen kuşatma, ele geçirme, yok etme politikaları karşısında seyirci kalınmayacağı vurgulandı.
SODEV: Baskı sanatı öldürür
Sosyal Demokrasi Vakfı SODEV'den yapılan açıklamada, "Sanata ve sanatçıya siyasi müdahale sanatı öldürür" denildi.
"Kültür ve Turizm Bakanı'nın bakanlıktaki kadrolaşma hareketi, kültür ve sanat yaşamımızı olumsuz etkileyen boyutlara ulaşmaktadır" denilen açıklamada Bilgin'in görevine iade edilmesi gerektiği belirtildi.
SODEV'in açıklaması şöyle:
"Devlet Tiyatroları Genel Müdürü Lemi Bilgin'in görevden alınmasıyla gerçekleştirilen yönetim değişikliğinin, sanatsal değil siyasi beklentilerle gerçekleştirildiği anlaşılmaktadır." Bu yönetim değişikliğiyle, özerk bir işleyişe sahip olması gereken sanat kurumlarına müdahale edilmesini kınıyoruz.
Kültür Bakanlığı örneğinde olduğu gibi, herhangi birisi bakan olabilir ama bu o kişiye, ne sanatçıları değerlendirme ne de sanatçıya ve sanata müdahale ve baskı hakkı verir.Sanata parti siyaseti karıştırılmasına karşı çıkan yönetici ve sanatçılara baskı yapılmasından vazgeçilmesini ve genel müdürün görevine iade edilmesini talep ediyoruz."
Başdramaturg Acar vekaleten atandı
Bilgin'in yerine de DT'de başdramaturg olarak çalışan vekaleten Mine Acar göreve başlamıştı. Bu atamanın da DT teammüllerine aykırı olduğu ileri sürülmüştü.
Acar'ın düne kadar Devlet Tiyatroları'nda dramaturg olarak görev yaptığı, ve kurumdaki asıl sıkıntının, "tüzel kişiliğe müdahale edilerek, genel müdürlük görevine bir sanatçının getirilmemesinden" doğduğu ifade ediliyor.
Kültür ve Turizm Bakanı Atilla Koç'un, Mine Acar'ın atama kararnamesinin, Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer tarafından onaylanmayabileceği endişesiyle, "vekaleten atama" yöntemine başvurduğu da, iddialar arasında.
Öte yandan Devlet Tiyatroları Sanatçıları Derneği (DETİS) Yönetim Kurulu adına Mehmet Ege'nin yaptığı açıklamada da şöyle denildi:
"Genel Müdürlük makamına birikimi, eğitimi, görevi, deneyimi ile tartışılır bir adayın getirilişi, elbette ki devlet tiyatrosunun gerek sanatçılarından gerekse idari kademelerde görev yapan sanatçı ve bürokratlarından hak ettiği karşılığı alacaktır. Dileriz ki Bakanlık tüm hukuk ve sanatsal işleyiş kurallarını zorlayan bu davranışından en kısa sürede vazgeçer."
Ege, genel müdür atamasının, Devlet Tiyatroları sanatçılarının katıldığı eğilim yoklamasıyla saptanacak adaylar arasında yapılması gerektiğini savundu.
DT'de istifa eden sanatçılar
Bilindiği üzere DT Genel müdürü Lemi Bilgin'in görevden alınmasıyla birlikte DT'de istifalar yaşandı. İstifa edenler şu sanatçılardı:
Devlet Tiyatroları Genel Müdür Yardımcısı Sabri Özmener, DT Genel Müdür Yardımcısı Tamer Levent, Başdramaturg Firuzan Tercan, Yönetim Kurulu Üyesi Sanatçı Temsilcisi Tuncer Yığıcı başta olmak üzere, Edebi Kurul Temsilcisi Erdal Küçükkömürcü, Disiplin Kurulu Üyesi Şahin Ergüney, Ankara Devlet Tiyatrosu Müdürü Tayfun Eraslan, Sivas Devlet Tiyatrosu Müdürü Fırat Demirağ, İstanbul Devlet Tiyatrosu Müdürü Osman Wöber, Müdür Yardımcıları Zafer Algöz ve Hidayet Erdinç, İzmir Devlet Tiyatrosu Müdürü Hülya Savaş, Adana Devlet Tiyatrosu Müdürü İskender Altın, Antalya Devlet Tiyatrosu Müdürü Selim Gürata, Van Devlet Tiyatrosu Müdürü Süleyman Atanısev, Diyarbakır Devlet Tiyatrosu Müdürü Şamil Kafkas, Trabzon Devlet Tiyatrosu Müdürü Murat Gökçer, Bursa Devlet Tiyatrosu Müdürü Mehmet Gökçer, Erzurum Devlet Tiyatrosu Müdürü Ahmet Burak Bacınoğlu ve Konya Devlet Tiyatrosu Müdürü Tomris Çetinel istifa etmişti. (AD)