Tüketiciler Birliği Ankara Şube Başkanı Avukat Üstün Bol "Bu resmen hırsızlıktır" dedi ve tüketicileri "Yasal sorumluluk sizde değil" diyerek uyardı.
Konuyu bianet'e değerlendiren Bol "Devlet yıllardır kaçak telefon ticaretine göz yumdu. Yetmedi IMEI numaralarının kopyalanmasına göz yumdu. Şimdi İnsanlardan kendi suçunun karşılığında kuyruğa girerek 5 YTL vermelerini istiyor. Bu hırsızlıktır" dedi.
Yasal sorumluluk tüketicinin değil
Bol'a göre yasal sorumlu tüketiciler değil GSM operatörleri ve Telekomünikasyon Kurumu. Bol "Telekomünikasyon Kurumu garanti belgesi ve faturası mevcut kullanıcılar ile IMEI numaraları kopyalanmış cihazların kullanıcılarından herhangi bir ücret talep edemez.
İnsanlar faturalarını garanti kapsamı için saklamakla yükümlüler ki, bu da ortalama 2 yıllık bir saklama sürecine tekabül ediyor. Hiç kimse kuyruklarda bekletilerek telefonlarını ispat etmek zorunda değil çünkü bu sorun kurumun sorunudur" dedi.
Devletin klonlanmış telefondan kazancı 32,5 trilyon
Bol 5 YTL'nin insanları paniğe sokarak zorla ödetildiğini vurguladı ve klonlanmış telefon sahibinin haklarını yasal süreçte takip etmesi gerektiğini söyledi.
Bol "İnsanlar 5 YTL'i küçük bir miktar olarak görebilirler. Türkiye'de 12 milyon kayıt dışı telefon var. 6,5 milyon ise klonlanmış telefon var. Sadece klonlanmış telefon sahiplerinden alınan para toplan 32,5 trilyon ediyor" dedi ve tüketicinin hakkını mahkeme arayabileceğini ekledi.
IMEI numarası ve klonlanmış telefon ne demek?
Telekomünikasyon Kurumu IMEI numarasını her bir cihazın üretim aşamasında iken aldığı tek ve benzersiz olan kimlik numarası olarak açıklarken Klonlanmış telefon için ise tek ve benzersiz olması gereken IMEI numarasının kopyalanmış, herhangi bir numarası değiştirilmiş ya da 15 basamaktan daha az numaraya sahip olan cihazlar olarak tanımlıyor. Klonlanmış telefonlar aslında faturaları olduğu için yasal telefonlar.
Telekomünikasyon Kurumu ne istiyor?
Telekomünikasyon Kurumu klonlanmış telefon sahibine çözüm olarak 2 seçenek sunuyor.
5392 sayılı Kanunun Geçici 6'ncı maddesi gereği telefonunun IMEI numarasını düzeltmek için GSM operatörüne gitmek ve belge almak ve belgeyi kuruma vermek zorunda ya da abone kayıt dışı klonlanmış GSM telefon cihazını düzeltme işlemi yaptırmadan da ilgili işletmecisine kayıt ettirebiliyor ancak bu durumda IMEI numarası ile SIM kartının IMSI numarası eşlenerek kayıt yapılıyor. Bu da SIM kartı kilitlenmesi anlamına geliyor. Ancak bu noktada GSM operatörleri aboneye kısa mesaj göndererek de bu işlemi yapabiliyor. Ücreti ise 5 YTL.
"Vergi yükünün ağır olması kaçağa teşvik etti"
İstanbul Ticaret Odası'nın (İTO) bianet'e verdiği bilgiye göre GSM pazarında kayıt dışı ciro 2004 verileriyle 250 milyon Euro. Türkiye'ye yılda yaklaşık 1 milyon kaçak telefon giriyor. İTO'ya göre GSM sektöründe kayıt dışı pazarın büyümesinde devletin yüksek vergi yükünün etkisi var ve devlet faturasız telefon satışını yasaklayıp denetleyerek de yaşananların önüne geçebilir. (EÖ)
