*Fotoğraf: Derin Yoksulluk Ağı / Arşiv
Resmî Gazete'de 7 Temmuz'da yayımlanan ve bugün yürürlüğe giren 7346 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı'yla, daha önce yüzde 8'lik Katma Değer Vergisi (KDV) oranına sahip ürünlerin yer aldığı listede yer alan sabun, şampuan, deterjan, dezenfektanlar, ıslak mendil, tuvalet kağıdı, kağıt havlu, kağıt mendil ve peçete, bu listeden kaldırıldı. Bu ürünlere uygulanan KDV oranı yüzde 20'ye yükseltildi.
Derin yoksulluğun sürdürülemez koşullarını görünür kılmak ve yoksulluğu bir insan hakları ihlali olarak tartışmak için çalışmalar yürüten Derin Yoksulluk Ağı'nın Araştırma ve Savunu Koordinatörü Önder Uçar ile söz konusu kararı ve olası etkilerini konuştuk.
"Hastalıklar artabilir"
Derin yoksulluk içerisindeki insanların temizlik malzemesine ulaşmakta zorluk yaşadığını vurgulayan Önder Uçar, KDV oranının yükseltilmesini, 2021'de yaptıkları saha çalışmasının sonuçlarıyla birlikte değerlendirdi.
Uçar, temizlik malzemelerindeki KDV oranının yüzde 8'e düşürülmesinin ardından 2021 yılında yaptıkları çalışmada sorulan "Kişisel hijyeninizi sağlamak için temizlik malzemelere ulaşabiliyor musunuz?" sorusuna, yalnızca yüzde 21'inin 'evet' cevabı verdiğini, "Ev temizliği için gerekli temizlik malzemelere ulaşabiliyor musunuz?" sorusuna ise yüzde 20 'evet' cevabı geldiğini belirterek şu değerlendirmede bulundu:
"Her iki soruda da derin yoksulluk içerisindeki insanların ancak beşte biri temizlik ürünlerinde KDV oranı yüzde 8'e indirilmesine rağmen ulaşabiliyor.
KDV oranında artış hanelerde yaşanan hijyen problemini arttıracaktır. Bu da beraberinde hastalıkların yaşanmasını getirecektir.
Bugün kriz daha çok derinleşti. Böyle bir KDV oranında artış hanelerde yaşanan hijyen problemini arttıracaktır. Bu da beraberinde hastalıkların yaşanmasını getirecektir."
  |
*Fotoğraf: Derin Yoksulluk Ağı / Arşiv |
"Sadece suyla yetinenler var"
Derin yoksulluk içerisindeki insanların hijyen konusundaki deneyimlerini aktaran Uçar, şunları kaydetti:
- Bir kısmı, açıkta satılan temizlik ürünlerini almaya çalışmışlar. Mahallelerindeki bakkallardan açıkta tek tek sabun alma ihtiyacı olduğu ölçüde temin ediyor.
- İkinci olarak komşularından istedikleri olmuş.
- Üçüncü olarak temizlik malzemesinin yerine başka temizlik maddesi kullandıkları olmuş. "Kalıp sabunu rendeliyorum ve çamaşır makinesinin içine kalıp sabunu koyuyorum" gibi cevaplar var.
- Sadece suyla yetinenler var. "Sabunum şampuanım yok. Suyla temizlik yapıyorum" diyen cevapları gördüm.
- Başka bir alternatif temizlik maddesi olmayan maddeler, örneğin sirke kullanmaya çalıştıkları, bu şekilde kendi hijyenlerini ve evin hijyenini sağlamaya çalıştıkları olmuş.
- En sonuncu başvurdukları yöntem ise çöpten toplama. Çöplerde buldukları temizlik malzemelerinin dibinde kalmışsa eğer onları alıp kullanmaları söz konusu olmuş.
- Bir kişi "Ne şampuan ne temizlik malzemesi, eşim geçen çöpten şampuan bulmuş. Çocukları onunla yıkadım" diyor. Bu zamların gelmesiyle beraber bu sorunların çok daha vahim boyutlar alacağını tahmin edebiliriz.
(AD/VC)
.jpg)
