İnsan Hakları İzleme Örgütü'nün (Human Rights Watch-HRW) yeni yayınladığı rapora göre Suriye'nin Dera ilinde protesto eylemlerinin başladığı 18 Mart'tan beri güvenlik güçlerince yapılan işkence ve öldürmeler insanlığa karşı işlenen suçlar olarak nitelenebilecek düzeyde.
Örgütün elliden fazla mağdur ve tanıkla yaptığı görüşmeler, Dera ve çevresinde Suriye güvenlik güçlerinin işlediği suçları gün ışığına çıkarıyor. Dera'nın askeri güçler tarafından kuşatma altına alınması nedeniyle bölgeden dışarıya detaylı bilgi ulaşamıyordu.
İnsan Hakları İzleme Örgütü Orta Doğu direktörü Sarah Leah Whitson, "İki aydan uzun bir süredir Suriye güvenlik güçleri kendi halkını öldürüyor ve işkence ediyor; bunu da mutlak bir cezasızlık iklimi içinde yapıyor. Artık bu sona ermeli; ermediği takdirde sorumluların yargılanmasını sağlamak Güvenlik Konseyi'nin sorumluluğundadır" dedi.
Raporda, Dera'da olayların güvenlik güçlerinin hükümet aleyhine slogan yazdıkları gerekçesiyle 15 çocuğu gözaltına alıp işkence yapmasına tepki olarak başladığı belirtiliyor. Yapılan gösterilerin çoğu şiddet içermemesine rağmen, göstericilere tepki yoğun şiddet olarak kendini gösterdi. Tanık ifadelerine göre güvenlik güçleri birçok olayda, herhangi bir ikazda bulunmadan, gösteriyi dağıtmak için çaba göstermeden ve havaya uyarı ateşi açmadan göstericilere hedef gözeterek ateş etti. Ayrıca bazı olaylar sırasında çevre binaların çatılarına yerleştirilen keskin nişancılar göstericileri hedef aldı. Öldürülenlerin birçoğunda kafa, boyun ve göğüs bölgesinde kurşun yarasının bulunması bunu kanıtlıyor.
Suriyeli aktivistlerin tuttuğu kayıtlara göre bugüne dek sadece Dera'da 418, Suriye genelinde ise 887 kişi öldürüldü.
İnsan Hakları İzleme Örgütü'nün belgelediği olaylar içinde en fazla sayıda ölümle sonuçlananlardan bazıları şunlar:
- Göstericilerin protesto gösterileri için toplanma yeri olan ve yaralıların tedavi edilmesi için geçici bir hastane gibi kullanılan El Ömer Camii'ne yapılan saldırı ve ardından 23-25 Mart arasında yapılan gösterilere yönelik saldırılarda otuzdan fazla gösterici öldürüldü.
- 8 Nisan'da düzenlenen iki ayrı gösteriye yapılan saldırılarda en az 25 kişi öldürüldü.
- 22 ve 23 Nisan'da İzra'daki bir gösteri ve cenaze töreni sırasında yapılan saldırı sonucu en az 34 kişi öldü.
- 25 Nisan'da başlayan Dera ve civar köylerin kuşatması sırasında ve komşu köylerin kuşatmayı kırmaya çalıştığı 29 Nisan'da yapılan saldırılarda yaklaşık 200 kişi öldü.
- 1 Mayıs günü Dera'daki bir futbol sahasında oluşturulan gözaltı merkezinde güvenlik güçleri en az 20 kişiyi yargısız infaz etti
İnsan Hakları İzleme Örgütü'nün belgelediği bir diğer ihlal de, güvenlik güçlerinin ambulans ve sağlık görevlilerinin geçişini engelleyerek ve hatta üzerlerine ateş ederek olaylar sırasında yaralananların tedavi görmesini engellemeleri. Dera'daki hastanelerin devletin kontrolüne geçmesi sebebiyle tedavi için hastaneye gitmekten kaçınan yaralılar, derme çatma ve kısıtlı imkânlara sahip sağlık kurumlarında tedavi edildi. Gerekli tıbbi bakım yapılmadığı için en az iki kişinin öldüğü öğrenildi.
İnsan Hakları İzleme Örgütü Suriye hükümetine güvenlik güçlerinin gösterici ve aktivistlere karşı aşırı ve ölümcül güç kullanmasını derhal sona erdirmesi, keyfi gözaltına alınmış herkesi serbest bırakması ve insan hakları örgütlerinin ve gazetecilerin Dera'ya hemen ve herhangi bir kısıtlama olmaksızın girişine izin vermesi için çağrıda bulundu.
Ayrıca BM Güvenlik Konseyi'ne de sürmekte olan insan hakları ihlallerinden sorumlu olan yetkililer hakkında hedefli mali ve seyahat yaptırımlarını uygulamaya koyması yönünde yaptığı çağrının yanı sıra, Suriye'de işlenen ağır, yaygın ve sistemik insan hakları ihlallerinin soruşturulması ve yargılanması için ısrarcı olması ve bu tür çabaları desteklemesi talebinde bulundu. (ÖD/ŞA)
"Böyle Vahşet Görmedik": Dera'da İnsanlığa Karşı İşlenen Suçlar başlıklı rapora (İngilizce) ulaşmak için tıklayın.
Basın açıklamasının tamamı için tıklayın.
