Depremin çocuklara nasıl anlatılması gerektiğini, depremi yaşayan çocuklara nasıl davranılması gerektiğini Psikolog Işık Karakaya bianet'e anlattı.
Karakaya: Önce anne babalar sakin olmalı
Karakaya'nın ilk ve önemli uyarısı, önce anne babaların sakin olması. Çünkü "Çocuklar anne babalarının aynası gibidir. Onların ruhsal dalgalanmaları çocuklara daha kuvvetli olarak yansır."
Karakaya üç noktanın üzerinde duruyor.
- Anne babaların depremle ilgili gerekli önlemleri alması.
- Çocuklara depremin bir doğa olayı olduğuna dair doğru bilgi verilmesi.
- Çocuğa güvende olacakları, korunacaklarına dair güven vermek.
Karakaya'nın önerileri şöyle.
Sakin olun: "Depremin çocuklara yansıması farklı şekillerde olabilir. Daha çok anne babaların kaygıları çocuklara yansıyabiliyor. Zaten çocukların depremle ilgili kendi deneyimleri yoksa, bir tepki göstermeleri beklenmiyor. Bu yüzden anne babaların kendilerini sakin tutmaları önemli."
Doğru ve anlayabileceği bilgi verin: "Depremin bir doğa olayı çocuğun anlayabileceği bir dille anlatılmalı. Zaman zaman yaşandığı, ancak gerekli önlemler alınmazsa ciddi sonuçlar doğuracağı yolunda, çocuklara teminat verilmesi gerek. Deprem bir ceza, tanrının gönderdiği bir şey gibi anlatılmamalı. Hemen bütün ülkelerde yaşandığı bilgisi verilmeli. 'Bizim başımıza gelmez' demek yerine 'Herkesin başına gelebilir, önemli olan gerekli önlemleri almak' demeli."
Önlemleri anlatın: "İstanbul'da beklenen bir büyük deprem var. Birçok yerde deprem bekleniyor. Aile gerekli önlemleri alıp almadığına dair çocuğa bilgi verebilir. 'Eşyalarımızı sabitledik, kontrol ettirdik, evimiz güvenli' gibi. Çocuğa depremle ilgili koruyucu önlemlerin öğretilmesinde yarar var. Güvenli bölgelerin nereler olduğu, deprem sırasında cenin pozisyonu almak gibi."
Korunacağını anlatın: "Anne babalar bu tür acil durumlarda kendi korkularının ya da çocukların korkularının olduğunu fark ettiklerinde, hemen endişelenmemeli. Bir süre sonra bu tür korkular kendi kendine yatışma eğiliminde oluyor. Anne babalar çocuğa bunların geçeceğini, çocuğun yanında olduklarını ve onu koruyabileceklerini anlatmalı."
Ailede travma deneyimi olan yetişkin varsa, profesyonel yardım alın: "Anne babanın depremle ilgili travmatik deneyimleri varsa, öncelikle kendilerine dair profesyonel yardım almaları daha iyi. Çünkü böylece daha sağlıklı savunma düzenekleriyle çocuklarına yardımcı olabilirler. Çocuklar da ruhsal olarak kuvvetlenir." (TK/GG)
