Halkların Demokratik Partisi (HDP) Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş, Mardin 1. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın duruşmasına ses ve görüntülü bilişim sistemi (SEGBİS) aracılığıyla katıldı.
Demirtaş dava konusu olan 3 Şubat 2016'da Mardin'de yaptığı konuşmada Cizre'de bodrum katında kalan yaralıları almak için belediyenin sağlık ekibiyle birlikte Cizre'de bekleyen yaralıları almaya gitmek istediklerini açıklamıştı.
Edirne F Tipi Cezaevi’nde tutuklu bulunan Demirtaş, ifadesinde davaya neden konuşmasıyla ilgili “Mardin’deki açıklamam hem hükümete yönelik eleştiridir hem de oradaki insanların canlarını kurtarmaya yöneliktir” dedi. “Türklüğü, Cumhuriyeti ve Meclis’i alenen aşağıladığı” iddialarına karşı çıktı.
HDP Urfa milletvekili Osman Baydemir tanık olarak dinlendi. Demirtaş'ın avukatlarının Cizre'de yaşananlarla ilgili dönemin İçişleri Bakanı Efkan Ala ve yardımcısı Sahabattin Öztürk'ün tanık olarak dinlenmesi talebini mahkeme reddetti. Bir sonraki 22 Şubat 2017 tarihe ertendi.
TIKLAYIN: DEMİRTAŞ: CİZRE'YE GİDİP YARALILARI ALMAK İSTİYORUZ
Avukatların taleplerine ret
Duruşmaya HDP Milletvekilleri Osman Baydemir ve Meral Danış Beştaş tanık olarak; avukatları ile HDP milletvekilleri Mehmet Ali Aslan ve Ali Atalan ile DTK Eş Başkanı Leyla Güven izleyici olarak katıldı.
Kimlik tespitinden sonra söz alan avukatlar yargılamanın anayasaya aykırı olduğunu ve müvekillerinin halen dokunulmazlıkları bulunduğunu belirterek, yargılamanın durdurulmasını ve dokunulmazlığın kaldırılmasıyla ilgili düzenlenmenin anayasaya aykırı olup olmadığının Anayasa Mahkemesi'ne sorulmasını istediler. Talepleri reddedildi.
Duruşmada HDP'nin hazırladığı Cizre Raporu kanıt olarak sunuldu.
“Konuşmam hakaret değil, çağrı mahiyetinde”
Demirtaş ifadesinde şu sözler yer aldı:
“İddianamedeki konuşma bana aittir. Birkaç yerde deşifre ve yazım hatası vardır. ‘Halk birlikleri’ olarak yazılan yer, ‘halkın birlikteliği’ şeklindedir. Türklüğü, Cumhuriyeti ve Meclis’i alenen aşağıladığım iddia edildi. Ancak hangi cümlelerimle bunu yaptığım belirtilmiyor.
“Konuşmamın hiçbir yerinde hakaret yoktur. Meclis’i eleştiren ya da aşağılayan, ima yoluyla bile, bir tek cümle geçmiyor. Konuşmam baştan sona, Ahmet Davutoğlu başkanlığındaki hükümete eleştiri ve çağrı mahiyetindedir. Dolayısıyla, şu aşamada aslında beraat kararı verilmesi gerekir.
“Üçüncü büyük partinin Eş Genel Başkanıyım”
“Dokunulmazlığım ve diğer milletvekillerinin dokunulmazlığı, Cumhuriyet tarihinde ilk defa yapılan bir uygulamayla kaldırıldı. Ben parlamentodaki üçüncü büyük partinin Eş Genel Başkanı ve Grup Başkanı’yım. Dokunulmazlık tartışmaları günlerinde de görüşlerimizi ifade etmiştim, burada da tekrarlamak istiyorum.
“Dokunulmazlıkların böyle kaldırılması hem Anayasa’ya aykırıdır hem de yargılanmamızı imkansız kılmaktadır. Dokunulmazlık 20 Mayıs'tan öncesi için kaldırılmıştır. O dakikadan sonra dokunulmazlıklar devam etmektedir. Daha önceki uygulamalarda dönem sonuna kadar kaldırılırdı. Bizim hükümete teklifimiz, dokunulmazlıkların 550 milletvekilinin tamamını kapsayacak şekilde, dönem sonuna kadar kaldırılması yönündeydi. Dokunulmazlıkların o şekilde kaldırılmasının doğru olmadığını söylemiştik. Ben de dahil, bütün milletvekillerinin mutlak dokunulmazlıkları, 20 Mayıs’tan sonra olduğu gibi devam etmektedir. Yani, dokunulmazlık geleceğe doğru değil, geçmişe doğru kaldırıldı.
“Yargılanmada bir çekinceye sahip değiliz. Tam tersine, adil bir yargılanmayla hakkımızdaki iddialardan kurtulmak istiyoruz.
“Mahkeme dokunulmazlığımı gözardı etti”
Parlamentoda şu dakikada görev yapan milletvekilleri ile benim aramda dokunulmazlık yönüyle zerre kadar fark yoktur. Mahkeme beni ancak 20 Mayıs’tan öncesi için yargılayabilir. Çünkü şu anda mutlak dokunulmazlığım devam ediyor.
“20 Mayıs’tan sonra dokunulmazlık zırhı olduğu gibi korunmaktadır. Burada, yargı mercilerinin kendi hakkını korumaya çalıştığını görüyoruz. Ama aynı şekilde, devletin üç temel erkinden biri olan yasama erkinin bir temsilcisi olarak benim de yasama hakkımı koruma hakkım vardır. Yargı erki, yargılanma gücü ve etkisini kullanma hakkını, bir yasama üyesinin yasama faaliyetlerine katılma hakkından hangi yasaya dayanarak üstün görmektedir?
“Ülkemizde ağır aksak da işliyor olsa, güçlerin ayrılığı ilkesi esastır ve hiçbir erkin diğer erk üzerinde kontrol, soruşturma hakkı yoktur. Ancak şu anda bir yargı erki beni tutuklayarak yasama faaliyetinden fiilen alıkoymuştur.
“Ha keza mahkemeniz, 20 Mayıs’tan sonra devam eden mutlak dokunulmazlığımı göz ardı etmiştir. Benim milli iradeden gelen haklarım zorla elimden alınmıştır.
Cizre’de yaşananlar
“Söz konusu iddianamedeki konuşmayı yaptığım dönemde, Cizre'de uzun süre devam eden askeri operasyonlar söz konusuydu. Silahlı grupların hendek ve barikat yaptığı, güvenlik güçlerinin de operasyon yaptığı dönemlerdi. Sokağa çıkma yasağının devam ettiği bu dönemde, Cizre'de bir grup sivil yurttaşla ilgili olarak; kendilerinin silahlı gruplara dahil olmadığını, hatta bazılarının, DBP'nin PM üyesi olduğunu, bir binanın bodrum katında mahsur kaldıklarını, oradan çıkmak istediklerini, ancak yoğun ateş nedeniyle bir türlü çıkamadıklarını, bizden yardım talep ettiklerini belirten telefon görüşmeleri yapıldı.
“Milletvekili arkadaşlarım durumu bana aktardıklarında Başbakan, İçişleri Bakanı ve Sağlık Bakanı ile görüşmeleri için milletvekili arkadaşlarımı görevlendirdim. Başbakan ile dolaylı, diğer ikisiyle ise yüz yüze görüştüler. Onlar da, gerekenin yapılacağını söylediler. Ambulanslar, sivilleri almak üzere mahalleye doğru harekete geçti. Ancak ambulanslar sokağın girişine yaklaşınca, yeniden yoğun ateşin başladığı bilgisi bize ulaştı. Bu durum birkaç kez üst üste ve 4-5 gün tekrarladı.
“Bu sürede milletvekillerimiz, oradaki sivillerden DBP PM üyesi Mehmet Yavuzel ile telefon bağlantısı yaptılar. Bu üçlü bir görüşmeydi. Bir ucunda bakanlık, bir ucunda milletvekillerimiz, bir ucunda Mehmet Yavuzel vardı. Konuşma kayıtları mahkemeye verilecektir. Siviller çıkmak istiyor ama ateş nedeniyle çıkamıyorlardı.
“Açıklamam insanların canını kurtarmaya yönelik”
“Ben Mardin'de iddianameye konu konuşmayı yaptığımda, o bodrumdaki kişilere 4-5 gündür ulaşamıyorduk. Dönemin İçişleri Bakanı Efkan Ala, milletvekili arkadaşlarıma, ‘Bizi dinlemeyen güvenlik birimleri var. Ben de tam olarak anlayamıyorum’ demişti. Bu gelişmelerden sonra ben Mardin'e geldim ve iddianameye konu açıklamayı yaptım; ‘küçük bir heyetle ve ambulansla söz konusu sokağa girişime izin verilsin’ dedim. Alacağım her insanın da, oradaki adli makamlara geleceğini belirttim. Bu kişiler suçluysa, haklarında adlı işlem yapılsın, değilse serbest bırakılır diye çağrılar yaptım. Dönemin Başbakanı ise, ‘Orada siviller var mı yok mu bilemeyiz’ diye açıklama yaptı. Oysa oradaki sivilleri biz doğrudan bakanlıkla görüştürmüştük.
“Dolayısıyla Benim Mardin’deki açıklamam hem hükümete yönelik eleştiridir hem de oradaki insanların canlarını kurtarmaya yöneliktir. Demokratik hukuk devletleri, iç ve uluslararası hukuka bağlı olmak zorundadır. Tam da arkanızdaki yazı bunu ifade etmektedir. Devlet adına hareket eden kamu görevlileri, zaman zaman kanun dışına çıkma hakkına sahip değildir.
“Sivil yurttaşların oradan sağ salim çıkarılması olanağı varken, açıklamamdan iki gün sonra İçişleri Bakanlığı’nın, Cizre'de bir binanın bodrum katında 60 teröristin ölü ele geçirildiği açıklaması, işte tam da belirttiğim kaygıların ne kadar haklı olduğunu maalesef ki ispatlamıştır."
Doğan Haber Ajansı’ndan Ferit Aslan ve Ahmet Ün’ün haberine göre Demirtaş, duruşmaya verilen aranın ardından da ifadesine devam etti.
Demirtaş, “Cizre'de 60 kişinin bodrumda öldürülmesine sebep olan bütün asker ve polis sorumlularının FETÖ terör örgüttü soruşturmasında görevden alınıp, tutuklandığını” belirtti.
"Şimdi geri dönüp bakınca acaba bu darbeci çeteler, Cizre, Nusaybin ve benzeri gibi yerlerde orantısız güç kullanarak, kanunların dışına aleni bir şekilde çıkarak, terörle mücadele adı altında sivil yurttaşların da katledilmesine yol açarak, ülkede bir darbe ortamımı mı hazırlamak istediler diye sorular aklımıza gelmiyor değil."
Baydemir tanık olarak dinlendi
Duruşmada tanık olarak dinlenen Baydemir, Demirtaş'ın yargılandığı konuşmasına konu olan Cizre'de yaşananları anlattı. Baydemir, dönemin İçişleri Bakanı Efkan Ala'nın kendilerine "Kimi birimlere biz de hükmedemiyoruz, biz de söz geçiremediğimiz anlar oluyor, ama bunları aşacağız" dediğini söyledi.
Beştaş: Asıl sanıklar Cizre'de insanları yakanlardır
Duruşma sonra adliye çıkışında açıklama yapan Demirtaş'ın avukatı Mehmet Emin Aktar, davanın Anayasaya aykırı olduğunu ve müvekkilinin halen dokunulmazlığı bulunduğunu söyledi.
Aktar, hazırlanan iddanamede Türklüğe, Cumhuriyete ve TBMM'yi alenen aşığılayan her hangi bir ifade ve kelimelerin de olmadığını söyledi.
Duruşmada tanık olarak dinlenmesi sonraki celseye bırakılan HDP Milletvekili Meral Danış Beştaş ise, "Bugün aslında Demirtaş sanık değildir. Asıl sanıklar, Cizre'de bodrumlarda insanları yakanlardır. Bodrumlarda insanları yakanlar adil yargıda gerekli cezayı alana kadar, ömrüm yettiğince bunun tanıklığını yapacağım" dedi. (BK)
