Diyarbakır’ın merkez Sur ilçesindeki Demirciler Çarşısı’nda, birçok demirci sanayileşme ve gün geçtikçe artan ekonomik kriz sebebiyle dükkanlarının kapısına kilit vurdu.
Mesleğe uzun yıllar emek veren, çarşıda çeşitliliği artıran, ekonomik canlılık sağlayan esnafın bir kısmı sanayileşmeye direnemedi ve dükkanını kapattı. Kimisi de ekonomik kriz karşısında dükkanlarını kapatıp farklı mesleğe yöneldi. Kalan az sayıda esnaf ise zorlu koşullara rağmen çarşıda kalmayı sürdürüyor.
84 yıl önce babasının Ermenilerden öğrendiği sıcak demir ustalığını 24 yıldır kendisi devam ettiren Eşref Koç (44) ile çarşının geldiği noktayı esnafın durumunu konuştuk.
"Eskiden dayanışma vardı"
Mesleğe başladığı yıllardan söze başlayan Koç, işini eskiden çok severek ve heyecanla yaptığını anlatıyor. Eskiden çarşıda kolektif bir çalışma anlayışı olduğunu, “güçlü bir topluluk” hissi olduğunu belirtiyor. Bugün bu duygunun kalmadığını ve ekonomik zorlulukların da bu durumu pekiştirdiğini ifade ediyor:
"Buraya ilk geldiğimde, bu mesleği çok seviyordum ama insan yaptığı işin karşılığını alamayınca kendisini sömürülmüş, kullanılmış hissediyor. Ben bu sektörde yaklaşık 10 senedir kendimi gerçekten sömürülmüş hissediyorum. Bu ülkede kaybolmuş, unutulmuş birçok meslek gurubu var ama kimse bunu umursamıyor.
"Ayakta kalmak için direniyoruz"
"Eskiden daha güzeldi, güzel bir atmosfer vardı. Bütün dükkânlar demirciydi, herkes beraber çalışırdı, müthiş bir aksiyon vardı. Şimdi o aksiyon geçmişe oranla yüzde sekseni bitti geriye yüzde yirmi kaldı. Artık daha çok dışarıdan gelen işlerle meşgul oluyoruz. Birileri gelir dövmeyle alakalı bir şey ister onunla uğraşırız. Hem mesleği ayakta tutmak hem de kendimizi ayakta tutmak için direniyoruz.
"Çalışma şartlarının zorlaşması ve ekonomik olarak karşılığını alamamak ve yeni eleman yetiştirmemek mesleğin kaybolmasına neden olacak. Geçmişte çarşıda bir canlılık vardı, sosyal etkileşim ama artık bunlar yok oldu. Bütün bunlardan kaynaklı Demirciler Çarşı’sında da dükkanlar bir bir kapanıyor."
(MT/RT)
