Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM) Diyarbakır Milletvekili ve TBMM Dijital Mecralar Komisyonu üyesi Sevilay Çelenk Meclis’te düzenlediği basın açıklamasında Instagram’a getirilen erişim yasağını eleştirdi.
Yaman Akdeniz: Instagram, hangi katalog suç nedeniyle kapatıldı?
Çelenk, Instagram yasağının küçük işletmelere zarar verdiğini belirtirken, SMA hastası çocuklar için yapılan yardım kampanyalarının da bu yüzden sekteye uğradığını söyledi.
“AKP baltayı taşa vurdu”
Çelenk, Instagram yasağının küçük işletmelere zarar verdiğini belirtirken, SMA hastası çocuklar için yapılan yardım kampanyalarının da bu yüzden sekteye uğradığını söyledi.
Çelenk sözlerini şöyle sürdürdü:
“Küçük işletmeler büyük zarara uğruyor, evinde üretim yapan küçük üreticinin işini tanıtımı ve dolayısıyla satışları tümüyle durmuş durumda. SMA hastaları yardım toplayamıyor. 58 milyon kullanıcının ifade ve iletişim kanallarından biri tümüyle tıkanmış durumda. Esasen bu anlamda da AKP iktidarı böyle baş aşağı gittiği bir dönemde geniş bir yurttaş kesimini karşısına almakla baltayı da taşa vurmuş oldu. Hala da yanlıştan dönmüyorlar.”
“Instagram beş gündür neden kapalı bilmiyoruz”
Çelenk, Meclis’te düzenlediği basın açıklamasıyla iktidarın Instagram’ı yasaklamasını eleştirdi.
İktidarın bu sefer deyim yerindeyse baltayı taşa vurduğunu söyleyen Çelenk, sansürün üzerinden beş gün geçmesine rağmen Instagram’ın halen neden kapalı olduğunu bilmediklerini belirtti.
Yasağın hemen ilk günlerinde Çelenk, DEM Parti Dijital Mecralar Komisyonunun diğer üyesi Burcugül Çubuk ile birlikte, CHP’li komisyon üyeleriyle hızla iletişime geçerek, TBMM Dijital Mecralar Komisyonunun toplanması için diğer partilerle birlikte çağrı yapıldığını kendi sosyal medyasından duyurmuştu. Bu toplantının da en kısa zamanda yapılması umuluyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun’un Instagram ile ilgili sözlerini hatırlatan Çelenk, kararın hukuki değil siyasi olduğunu söyledi. Çelenk, “Yasak kararı Fahrettin Altun’un Instagram’ı eleştirmesi sonrası getirildi. Hani bu yasak kararı katalog suçlarla ilgiliydi. Cumhurbaşkanı da yasak kararının hukuki olmadığını gösteren açıklamalar yaptı” dedi.
“Cumhurbaşkanı da VPN mi kullanıyor?”
Instagram’a uygulanan erişim yasağı sonrası milyonlarca yurttaş bu yasağı aşmanın yollarını arıyor. Bu yollardan birisi de VPN kullanımı. Tüm ülkenin bu kararla VPN’e muhtaç olduğunu söyleyen Çelenk, yasağın ilk günün de Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Instagram üzerinden paylaşım yapmasını hatırlatarak şunları söyledi:
“Bu yasak kararı, iktidar baskı ve yasak politikasının son halkasıdır. Maalesef siyasi iktidar yurttaşlarımızı güvenilir olmayan VPN, "Virtual Private Network"e mecbur bırakıyor. Bu uygulamaların çoğu da maalesef güvenli değil. Şimdi buradan tüm kamuoyu önünde sormak istiyorum. Sayın Cumhurbaşkanı da mı VPN mi kullanıyor? Cumhurbaşkanı erişim yasağının ilk gününde Instagram’dan ‘Hayırlı cumalar’ mesajı paylaştı. Sonra da mesajı sildi.”
“Instagram erişim engeli, bu işletmelerin mağduriyetini daha da artırıyor"
Instagram yasağının ekonomik boyutuna da değinen Çelenk, binlerce işletmenin satışlarını Instagram üzerinden yaptığını söyledi.
DEM Partili Çelenk, yasakla birlikte kültürel aktivitelerde de sorunlar yaşandığını belirtti:
“Instagram’ın yasaklanması ifade ve iletişim özgürlüğüne bir saldırıdır. Bu karar aynı zamanda geçimlerini buradan sağlayan yurttaşlarımızın ekmeğine de saldırıdır. Türkiye, dünyada en çok Instagram kullanıcısına sahip beşinci ülke ve burada 58 milyon üyesi var. Instagram, yurttaşlar tarafından çok aktif olarak kullanılıyor ve bu nedenle küçük işletmeler tanıtımlarını ve e-ticaret satışlarını buradan yapıyor. Erişim engeli, bu işletmelerle müşteriler arasındaki bağı koparıyor."
"Instagram görsel ağırlıklı bir platform olduğu için yeme-içme, turizm, kültür-sanat ve seyahat sektörleri için kritik öneme sahip."
"Ayrıca, sosyal medya içerik üretiminde çalışan binlerce insan var . Evde yemek yapıp satanlar ve el işi üreticiler sipariş alamıyor. Kültürel etkinlikler ve bilet satışları durdu. Kafeler ve restoranlar müşteri kaybetti, ancak masraflar devam ediyor. Instagram erişim engeli, bu işletmelerin mağduriyetini daha da artırıyor.”
“SMA hastası çocukların yardım kampanyaları engellendi”
SMA hastası çocukları olan ailelerin kampanyalarının önemli bir ayağını da Instagram oluşturuyordu. İktidarın aldığı yasak kararı sonrası bu kampanyalar da engellenmiş oldu. Bu durumu hatırlatan Çelenk, “Değerli arkadaşlar Instagram’ın engellenmesiyle birlikte bu platform üzerinden düzenlenen yardım kampanyaları da engellendi.Burada en çok, kampanya yapanlardan birisi de valilik onaylı yardım kampanyası yapan SMA hastası çocuklu ailelerdi. Bu kararla bu aileler şu an yardım toplayamıyor. SMA hastalığı genetik bir hastalıktır ve tedavi süreci oldukça maliyetlidir. Bu platformlarda yaşanan engellemeler sadece ifade özgürlüğünü ve iletişim hakkını değil, aynı zamanda ailelerin umutlarını da ortadan kaldırıyor. Sağlık Bakanlığı, bu pahalı tedaviyi maalesef karşılamıyor ve yalnız kalan aileler, şimdi tamamen destekten mahrum bırakılmış durumda” dedi.
“AYM kararları uygulanmıyor”
İktidarın geçmiş yıllarda aldığı erişim yasağı kararlarını eleştiren Çelenk, Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) bu doğrultuda aldığı kararlarının ise uygulanmadığına dikkat çekti. Çelenk, kararların Türkiye’ye bir faydası olmadığını belirtti:
“YouTube, Wikipedia, X (eski adıyla Twitter) ve Ekşi Sözlük gibi platformların yasakları en bilinen örnekleridir. Bazı platformlar yıllarca yasaklı kaldı. İktidar, mahkeme kararı olmadan keyfi bir şekilde vatandaşların ifade ve iletişim özgürlüğüne ipotek koyuyor."
"Bu yasaklar, Türkiye'yi özgürlüklerin kısıtlandığı ve korkulan ülkelerle aynı seviyeye getiriyor. Basın ve ifade özgürlüğünün en önemli araçlarından olan sosyal medya platformlarına yönelik yasaklarda, Rusya, Çin ve İran gibi ülkelerle yarışıyoruz. Yurttaşlarımız bunu mu hak ediyor? AYM bu kapatmalar ve yasaklarla ilgili her seferinde hak ihlali kararı veriyor. Örneğin AYM’nin Youtube kararı yine AYM’Nin Wikipedia kararı var. Ancak iktidar AYM’yi umursamıyor.”
(EMK)
