Konya İl Milli Eğitim Müdürlüğü’nün desteğiyle düzenlenen “Gençlik ve İnanç” Çalıştayı’nın sonuç bildirgesinde yer alan “gençler deizme kayıyor” saptamasıyla nisan ayı başlarında alevlenen “deizm” tartışması daha eskiye gidiyor. 2017’nin ağustos ayında Diyanet Dergisi “Deizm, Ateizm, Nihilizm Kıskacında İnsanlık” temasıyla özel sayı çıkarmıştı.
Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş dün TRT Haber'de deizm tartışmasıyla ilgili bir soruya yanıt verirken, "konunun çok abartıldığını" söylemiş ve tartışmayı "batılın propagandası" olarak nitelendirmişi.
Diyanet tarafından sekiz ay önce çıkarılan özel sayıda "günümüzde yanlış inanç ve düşünce akımlarının hızla yayılma imkânı bulduğu" belirtilirken, bunda yeni teknolojilere özel bir sorumluluk yükleniyor.
"Gelişen teknoloji ve kitle iletişim araçlarının da etkisiyle..."
Özel sayının Dr. Yüksel Salman imzalı başyazısında şöyle deniyor:
“Teknolojinin geliştiği, buna bağlı olarak iletişim imkânlarının oldukça arttığı günümüzde, yanlış inanç ve düşünce akımlarının hızla yayılma imkânı bulduğu bir gerçek. Özellikle genç nesiller açısından bakıldığında konu daha da önem kazanıyor. Bu sayıda, Başkanlığımıza gelen talepleri de dikkate alarak; deizm, ateizm ve nihilizm konularını ele aldık.”
Başyazıyı izleyen “İnancı korumak” başlıklı yazıda ise bir kez daha teknoloji”nin altı çizilerek, “bizi inancımızdan, yaratılış gayemizden uzaklaştıran” unsurlara işaret ediliyor:
“Günümüzde her geçen gün gelişen teknolojinin ve kitle iletişim araçlarının da etkisiyle her türlü bilgiye hızla erişimin kolaylaşması ve bilginin kontrolsüz biçimde yayılması, beraberinde olumsuz pek çok düşünce ve fikir akımının da serbestçe dolaşımına imkân vermektedir. Bu durum, inanç değerlerimiz başta olmak üzere günlük hayatımızı birçok açıdan etkilemekte; bizi inancımızdan, yaratılış gayemizden uzaklaştıran ve özümüze yabancılaştıran birtakım unsurlar, değerler dünyamızı tahrip etmektedir.”
Dokuz makale ve bir söyleşi
Özel sayıda Prof. Dr. Şaban Ali Düzgün’ün “Deizm: Öncü İsimler ve Temel Doktrin”, Prof. Dr. İbrahim Coşkun’un “Günümüzde Deizm, Ateizm ve Nihilizmi Doğuran Sebepler”, Yrd. Doç. Dr. Emre Dorman’ın “Modern Çağda Deizmin Popülerleşmesi ve Sebepleri” Prof. Dr. Adnan Bülent Baloğlu’nun “Sanal Dünyanın Seyyar Ateistleri”, Yrd. Doç. Dr. Alper Bilgili’nin “Yeni-Ateizm ve Eleştirisi”, Dr. Enis Doko’nun “Ateizm ve Eleştirisi: Temel Kavramlar”, Prof. Dr. Aydın Topaloğlu’nun “İnsan Zihninin Tanrı’ya Gidişi”, Prof. Dr. Metin Özdemir’in “İlahî Adalet ve Kötülük”, Yrd. Doç. Dr. Faruk Sancar’ın “Batı Uygarlığının Kaçınılmaz Kaderi: Nihilizme Giden Yol Nereden Geçer” başlıklı makaleleri ve Prof. Dr. Saim Yeprem’le "Kargaşadan kurtulabilmenin yolu, bugünkü nesle kendi dilinden konuşabilmek" başlıklı söyleşi ter alıyor.
Mak Danışmanlık tarafından yapılan araştırma
Prof. Dr. İbrahim Coşkun makalesinde, son dönemlerde yapılan araştırmaların “özellikle gençler arasında din karşıtı akımların dikkate değer bir artış kaydettiğini gösterdiğini” belirtiyor ve “bilhassa genç kuşakların İslami-ahlaki değerler sistemine karşı ilgisiz, hatta mesafeli bir dünya görüşüne meylettikleri gerçeğiyle karşılaşıyoruz" saptamasını yapıyor.
Coşkun, bu saptamayı yaparken, Mak Danışmanlık tarafından aynı günlerde yapılan bir araştırmaya atıfta bulunuyor.
12-18 Haziran 2017’de 30 büyükşehir, 23 il ve 154 ilçede 5400 kişi ile yüz yüze görüşme yöntemi ile yapılan "Türk Toplumunun din ve dini değerlere bakışı" araştırmasının sonuçlarına göre, “Allah’ın varlığına, birliğine bizi yaratıp yaşattığına inanıyor musunuz?” sorusuna yüzde 6’lık bir grup, “Evet, Allah’ın sadece varlığına bizi yarattığına inanıyorum ama her şeye karıştığını karışacağını düşünmüyorum” diye cevap veriyor. Yüzde 4, “Hayır, Allah’a inanmıyorum” derken, yüzde 4 soruya cevap vermiyor ya da kararsız olduğunu belirtiyor.
“Kuran’ı kerim ve diğer kitapların vahiyle geldiğine inanıyor musunuz?” sorusuna yüzde 14 “Hayır, inanmıyorum” cevabını verirken, bu soruya cevap vermeyen ya da kararsız olduğunu belirtenlerin oranı yüzde 10.
“Peygamberlere inanıyor musunuz? Hz. Muhammed (SAV) sizin için her anlamda örnek alınacak rol model / örnek insan mıdır?” sorusuna yüzde 63, “Evet, Peygamberlere inanıyorum ve benim için her anlamda rol modeldir” cevabını verirken, yüzde 20, “Evet, Peygamberlere inanıyorum ama bazı konularda örnek alsam da her konuda Hz. Muhammed (SAV) örnek alınacak rol model / örnek değildir” diyor. Yüzde 9, “Hayır, Peygamberlere inanmıyorum” derken, yüzde 8 bu soruyu cevapsız bırakıyor. (ŞA)
