Danıştay Munzu Milli Parkı içinde yapılması planlanan iki hidroelektrik santraliyle (HES) ilgili iznin yürütmesini durdurdu.
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'nun (EPDK) elektrik üretecek baraj ve santraller için lisans verirken çevre mevzuatını da gözetmesi gerektiğini vurgulayan Danıştay 13. Dairesi, bu konuda mücadele yürüten isimlerden avukat Barış Yıldırım'ın açtığı davada durdurma talebini kabul etti.
EPDK, Kocaktepe Elektrik Üretim AŞ'ye iki HES'in 49 yıllık lisansını 28 Ocak 2010 tarihinde vermişti.
Danıştay kararında Anayasanın "herkesin sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkı"nı güvence altına aldığını hatırlattı
Çevreye bakmak zorunda
Karara göre,
* Elektrik Piyasası Kanunu, tüketicilere elektriğin yeterli, kaliteli, sürekli ve düşük maliyetli olmanın yanı sıra çevreyle uyumlu bir şekilde sunulması gerektiğini söylüyor.
* Dolayısıyka EPDK'nin lisans başvurularını Çevre Kanunu ve Milli Parklar Kanunu'na göre de değerlendirmesi gerekiyor.
* Milli Parklar Kanunu'na göre her parkla ilgili bir gelişme planı olması, parklarda yapılacak uygulamaların da bu plana uygun olması şart. Kanun ayrıca milli parklarda ekolojik dengenin bozulamayacağını, yaban hayatının tahrip edilemeyeceğini, "kamu yararı açısından vazgeçilemez ve kesin bir zorunluluk olmadıkça hiçbir tesisin kurulamayacağını, işletilemeyeceğini" güvence altına alıyor.
* İlgili yönetmelikte de bu ilkelere uygun tesislerin planda gerekli değişiklik yapıldıktan sonra bakanlık izniyle yapılabileceği belirleniyor. Danıştay "Buna göre milli park sayılan yerlerde tabi kaynakların işletilmesi yasaktır" diyor. "Ancak kamu yararı açısından vazgeçilemez bir zorunluluk halinde ve bakanlık izniyle ayrıksı olarak bu tür yerlerde bir proje uygulanabilir."
Plan yok, izin yok
* Danıştay Çevre ve Orman Bakanlığı'ndan, Munzur'la ilgili planın onaylanıp onaylanmadığını ve iki HES projesinin çevre mevzuatı açısından değerlendirilmesiyle ilgili belgeleri istedi. Bakanlık iki HES için verilmiş izin olmadığını, gelişme planının da henüz onaylanmadığını söyledi.
* Maliye Bakanlığı ve Devlet Su İşleri'nden de çevre izinleri soruldu, yok cevabı alındı.
"Su kalmayacak"
Avukat Yıldırım dava dilekçesinde Munzur gelişme planı için yapılan etüdlerde uzmanların "“Konaktepe Barajı Torunoba’nın aşağısından başlayarak Ovacık merkezine kadar olan bölümü sular alında kalacak, 110 metrelik göl oluşacaktır. Bu baraj gölünden sonra Munzur Suyu, Halbori Gözeleri’ne kadar 15,1 Km uzunluktaki tünel- borularla taşınacağından, bu mesafede Munzur’un yatağından hemen hemen hiç su akmayacaktır” dediğini aktardı.
"Baraj Projelerini oluşturan Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü ile Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü aynı bakanlığa bağlı. Doğayı korumakla yükümlü bir genel müdürlük ile doğaya ve çevreye zarar vereceği tartışmasız olan baraj ve HES projelerini hazırlayan bir genel müdürlüğün aynı bakanlığa bağlı olması dünyada eşine az rastlanır bir durumdur."
Danıştay iptal istemini bilahare karara bağlayacak. (EÜ)
