* Fotoğraf: Flickr
Nevşehir’deki Göreme Vadisi‘nin milli park statüsünden çıkarılmasına yapılan itiraz Danıştay Tetkik Hakiminin görüşüne rağmen reddedildi.
Halkın Kurtuluşu Partisi, 1985’ten itibaren UNESCO‘nun Dünya Miras Listesi‘nde yer alan ve 1986’da da milli park statüsü verilen Göreme Vadisi’nin 2019’da Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile milli park olmaktan çıkarılmasına karşı Danıştay‘a başvurmuş ve yürütmenin durdurulmasını talep etmişti.
Konuya ilişkin görüşünü açıklayan Danıştay tetkik hakimi Muhammed Şeker, Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin yasaya ve hukuka aykırı olduğunu belirterek, işlemin iptalini istedi.
Yeşil Gazete’de yer alan habere göre, Tetkik Hakimi Şeker’in bu görüşüne rağmen Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, HKP’nin itirazını “oybirliği” ile reddetti.
Hakim Şeker’in kararı
Tetkik Hakimi Şeker görüşünü; Anayasanın 63. üncü maddesindeki, “Devlet, tarih, kültür ve tabiat varlıklarının ve değerlerinin korunmasını sağlar, bu amaçla destekleyici ve teşvik edici tedbirleri alır. Bu varlıklar ve değerlerden özel mülkiyet konusu olanlara getirilecek sınırlamalar ve bu nedenle hak sahiplerine yapılacak yardımlar ve tanınacak muafiyetler kanunla düzenlenir” hükmüne ve 14/04/1982 tarih ve 2658 sayılı kanunla Türkiye’nin katılması uygun bulunan, UNESCO’nun 16/10/1972 tarihli “Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına Dair Sözleşme”ye atıfta bulunarak gerekçelendirdi.
Şeker, davaya konu olan Göreme Vadisi’nin 1985’te UNESCO Dünya Miras Listesi’ne alınmış olması nedeniyle bu sözleşmede yer alan hükümler çerçevesinde irdelenmesi gerektiğini vurguladı.
"Uluslararası sözleşmelerle korunuyor"
Tetkik Hakimi Şeker görüşünde şu ifadelere yer verdi:
“Var olan yasalarda ve imza koyduğumuz uluslararası sözleşmelerde Göreme Vadisi korunmaktadır. Kanunda Milli Parklar bakımından; Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğünün yetkileri yeni kurulan Kapadokya Alan Komisyonunda bulunmamaktadır.
“Bu durum her ne kadar Kanunun amacının bir ölçüde eksik gerçekleşmesi sonucunu doğuracak olsa da, Kanunda yapılan bir düzenleme hatasından hareketle alanın koruma statüsünün ortadan kaldırılması mümkün değildir.”
HKP: Yasalara da hukuka da uygun değil
Konuyla ilgili HKP Genel Merkezi tarafından yapılan yazılı açıklamada şu ifadeler kullanıldı:
“Kapadokya insanlığın ortak mirasıdır. AKP’liler için bütün bu değerler, kültür varlıkları, geçmişin yadigârı kurumlar, hastaneler, fabrikalar, limanlar, ormanlar, dağlar, madenler, sanayi tesisleri yağma Hasan’ın böreğidir. Yiyorlar durmadan, doymuyorlar. Bu karar ne var olan yasalara ne hukuka ne de vicdana uygundur.”
Göreme VadisiKuzeyde Kızılırmak, doğuda Yeşilhisar, güneyde Hasan ve Melendiz Dağları, batıda Aksaray ve kuzeybatıda Kırşehir ile sınırlanan Kapadokya bölgesi, Kalkolitik Dönemden beri devamlı yerleşim alanı oldu. Alanın en önemli özelliği, Erciyes Dağı ve Hasan Dağı tüflerinin, rüzgar ve su aşındırması sonucunda oluşan olağanüstü kaya şekilleri ve kışın ılık, yazın serin olan ve bu nedenle her mevsim için uygun iç iklim koşulları taşıyan kayaya oyma mekanlar. Göreme ve çevresinin Millî Park olarak ayrılması ise 1967'de gündeme geldi ve bu yıllarda Millî Parkın uzun devreli gelişim planı yapıldı. Ancak o dönemde yürürlükte bulunan 6831 sayılı yasanın 25.maddesine göre yalnız orman rejimine giren alanlar Milli Park olarak ayrılabileceğinden bu plan uygulamaya konulamadı. 2873 sayılı yasanın 1983 yılında yayınlanması ile birlikte Göreme Tarihi Milli Parkı’nın kuruluş yolu da açıldı ve 30.10.1986 tarih 86/11135 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Milli Parkın ilanı gerçekleşti. Göreme Vadisi, Ekim 2019’da, Resmi Gazete’de Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın imzasıyla yayımlanan kararla milli park olmaktan çıkarıldı. Cumhurbaşkanı kararı ile Göreme Vadisi ve çevresindeki alanın milli park olarak belirlenmesi hakkındaki 30 Ekim 1986 tarihli Bakanlar Kurulu kararı yürürlükten kaldırıldı. Söz konusu karar 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu'nun 3. maddesi gereğince verildi. Verilen karar sonrasında Türkiye'nin milli park sayısı 43'e düşmüş oldu. |
(TP)