Ermenistan ile Azerbaycan arasında yıllardır üzerinde uzlaşılamayan Dağlık Karabağ sorunu yeniden gündemde.
Son beş gündür yaşanan çatışmalarda 13 Azeri askeri, beş Ermenistan askeri hayatını kaybetti.
20 yıl önce Ermenistan’la Azerbaycan arasında altı yıl süren ve 30 bin kişinin ölümüne, yaklaşık bir milyon kişinin yerlerinden edilmesine neden olan savaşın ardından ateşkes yapılmıştı.
Son olaylarda her iki ülkede birbirini ateşkesi bozmakla suçluyor.
Ermenistan Başbakanı Hovik Abrahamyan’ın açıklamasına göre, Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan haftasonu Rusya'nın Soçi kentinde Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile görüşecek.
Rusya 1994'teki ateşkese arabuluculuk etmişti.
Anlaşma imzalanamadı
25 yıllık anlaşmazlıkAzerbaycan Parlamentosu 1989'da Dağlık Karabağ'ın 1923'ten o yana süren özerk bölge statüsüne son verdi. Sovyetler Birliği çözülürken başlayan çatışmalar güç kazanan Ermenistan'ın Dağlık Karabağ'ı kendi sınırlarına katacağını açıklayarak işgal etmesiyle ağırlaştı. 1991'de bölgedeki ayrılıkçı yönetim bağımsızlığını ilan etti. Karabağ'da yaşayan Azeriler bu yönde yapılan referandumu boykot etti. Karabağ'ın bağımsızlığını halen hiçbir ülke resmi olarak tanımıyor. Ancak 1994'te Azerbaycan Dağlık Karabağ'ı uzlaşmazlıkta üçüncü taraf olarak tanıdı ve doğrudan müzakerelere başladı. Mayıs 1994'te Rusya üzerinden gerçekleşen müzakereler sonucu ulaşılan ateşkes bugün de resmi olarak sürüyor. |
20 yıldan bu yana diplomatik çözüm bulunamayan Dağlık Karabağ sorunu nedeniyle, ateşkese rağmen çeşitli dönemlerde can kayıpları yaşandı.
En son 2013’te sınırda açılan ateş sonucu 20 asker ölmüştü. Ateşkes döneminde farklı zamanlarda siviller de hayatını kaybetti.
İki ülke arasında kalıcı bir anlaşması bugüne kadar yapılamadı. Savaş sırasında evlerini terk etmek zorunda kalanların büyük kısmı evine dönemedi.
Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından Dağlık Karabağ bölgesi paylaşılamayan toprak haline geldi. Bölge eskiden Azerbaycan sınırları içindeydi, ancak nüfusun çoğunluğunu Ermeniler oluşturuyordu.
Azerbaycan kendi sınırları içinde bulunan ama Ermenistan’ın kontrolünde kalan bölgeyi geri almak istiyor.
Rusya yine arabulucu
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, bölgede artan gerilimden duyulan endişeyi dile getiren Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı'nın (AGİT) Minsk Grubu’nun tarafların siyasi çözüm ilkelerini içeren belgeyi kabul etmesi için çok çaba sarfettiğini belirtti.
“Taraflar, birbirini provokasyonlarla suçluyor. Bunlar daha önce de yaşanmıştı ve maalesef dönem dönem bu tür çatışmalar gözlemliyoruz. Ancak bu sefer her şey daha keskin bir şekilde algılanıyor ve sunuluyor.
“Çok kişi öldü ve biz, diğer taraflarla birlikte, buna AGİT Minsk Grubu’nun eş başkanları da dahil, yani Rusya’yla birlikte ABD ve Fransa, tarafları azami itidale, yeni şiddet olaylarına yol açabilecek tüm eylemleri engellemeye çağırdık.” (YY)