Beşa 3yem a Cezayan a Dadgeha Bilind, ji ber biryara wan a derbarê Parlamenterê Partiya Karkeran a Tirkiyeyê (TIP) Can Atalayî de, giliyê endamên Dadgeha Destûra Bingehîn kir. Dadgeha Bilind, gilîname ji Serdozgeriya Komarî ya Dadgeha Bilind re şand.
Dadgeha Destûra Bingehîn, di biryareke xwe de diyar kiribû ku “mafê Atalayî hatiye binpêkirin.”
Dadgeha Bilind daxwaza tehliyekirina Can Atalayî nepejirandiye
Serokê Beşa 3yem a Cezayan a Dadgeha Bilind Mûhsîn Şenturk, endamên heyete dadger Hakan Yuksel, Mûstafa Dogrû, Şerafettîn Saka û Mûstafa Karayildizî gilîname pêşkêş kir. Her weha wan biryar da ku ji bo dosyeya derbarê Can Atalayî de bi şûn de bişîne Dadgeha Cezayê Giran a 13an a Stenbolê, pêşkêşî Serdozgeriya Komarî ya Dadgeha Bilind bikin.
Endamên beşa 3yem a Cezayan a Dadgeha Bilind ev biryar bi yekdengî wergirt û wan diyar ku bi pesendkirina cezayê Atalayî re, biryar misoger bûye û divê “biryara binpêkirina mafî” ya Dadgeha Destûra Bingehîn daye bi cih neynin.
Dadgeha Bilind diyar kir ku ne erka Dadgeha Destûra Bingehîn e di vê mijarê de lêkolînê bike. Her weha biryar da ku ji bo parlamenteriya Can Atalayî betal bibe û dest bi kar û baran bikin, mînakeke wê bişînin Serokatiya Parlamentoyê.
HEDEP: “Darbe ye”
Piştî biryara Dadgeha Bilind, partiyên siyasî yên mixalif bertek nîşan dan û biryar bi gotina “derbe”yê penase kir.
Hevserokê Giştî yê HEDEê Tûncer Bakirhanî li ser hesabê xwe yê medyaya civakî peyamek weşand û diyar kir ku “desthilatdariya siyasî, berpirsê mezin ê vê bûyera di pelên reş ê dîroka hiqûqê de nivîsandiye.”
Bakirhanî ji bo biryara Dadgeha Bilind, peyva “darbe”yê bi kar anî: “Darbeyên siyasî yên Dadgeha Bilind bi doza girtina HDPyê re dest pê kiribû û bi dîlgirtina Parlamenterê Hatayê Can Atalayî û bi gilîkirina endamên Dadgeha Destûra Bingehîn dewam dike.”
Hevseroka Giştî ya HEDEPê Tulay Hatîmogûllariyê jî diyar kir ku “Desthilata AKP-MHPyê welat xistiye vê rewşê û desthilat dixwaze bi çoyê darazê mixalif, gelê kurd û hemû kesên daxwaza mafan dikin, bixin zeftê.”
Lijneya Navendî ya Rêveber a HEDEPê piştî biryara Dadgeha Bilind civiya. Hevserokên HEDEPê wê îro civîneke çapemeniyê li dar bixin.
Ozgur Ozel: "Em ê li ber xwe bidin"
Serokê Giştî yê Partiya Gel a Komarî (CHP) Ozgur Ozelî piştî biryara Dadgeha Bilnid, civîneke awarte bi koma partiya xwe re saz kir.
Piştî civînê Ozelî, li Salona Koman a Parlamentoyê civîneke çapemeniyê li dar xist. Ozelî diyar kir ku ew ji bo vê “hewldana darbeye” têk bibin, çi ji dest wan tê wê bikin: “Ne tenê ji bo azadiya Atalayî, ji bo em xwedî li vê destûra bingehîn derbikevin, me soz da. Ji bo em xwedî li vê destûra bingehîn derkevin, ji bo em vê hewldana derbeyê têk bibin, çi ji destê me tê em ê bikin. Em bang li gel dikin ku li ber xwe bidin. Em bang li hemû komên Parlamentoyê dikin ku li ber xwe bidin. Em bang li hemû akademîsyenan, hiqûqnasan dikin ku bertekên xwe ragihînin. Li beramberî kesên dixwazin destûra bingehîn rakin, roj roja berxwedanê ye. Em her cûre bertekên wê ji rêxistina me bên dayîn, yên ji civaka sivîl bên, em piştevaniya wan dikin. Ji niha û pê de em li cem civaka sivîl in. Li beramberî berxwedana wan, li beramberî berxwedana gel, parlamenter, endamên CHPyê li ku hewce bike wê li wir bin. Em li kolanan, li qadan li ber xwe bidin, em ê radestî vê nehiqûqiyê nebin.”
Yekîtiya Baroyan: “Serhildaneke li dijî sîstema Destûrî ye”
Yekîtiya Baroyan a Tirkiyeyê biryara Dadgeha Bilind bi gotina “Serhildaneke aşkere ya li dijî sîstema Destûrî” penase kir û biryar da ku civîneke awarte pêk bîne.
Çav li rê ye civîna Baroyê, vê sibê pêk bê.
Serşêwirmendê Serokomarî piştgiriya biryara Dadgeha Bilind kir
Mehmet Ûçûm, Serşêwirmendê Serokomar Recep Tayyîp Erdoganî li ser hesabê xwe yê Xyê peyamek derbarê biryara Dadgeha Bilind de weşand û got: “Em dikarin nîqaşê bikin ku ka rêbaza wê ev e yan na lê em nikarin wêrekiya wê nîqaş bikin.”
Ûçûmî destnîşan kir ku biryara Dadgeha Bilind, “Helwesteke bertekdayinê ya ku ji ber êrîşên li dijî Daraza Netewî zêde bûne pêk hatiye” û bi van gotinan peyama xwe berdewam kir:
“Wê diyar bibe kî bi Daraza Netewî re ye kî ne pê re ye. Tirkiye, li dijî ferasetên daraza rojavayî û ya neolîberal heta dawiyê wê Daraza xwe ya Netewî biparêze, bila şik û gûmana kesî ji vê nebe.”
Yaziciyê AKPyî: “Heyf e, gelekî heyf e”
Alîkarê Serokê Giştî yê AKPyê Hayatî Yaziciyî jî peyamek weşand û bi gotinên xwe nîşan da ku ew biryara Dadgeha Bilind napejirîne:
“Car caran hin tişt dibin ji bo analîzê, mirov biaxive jî ne axive jî dibe pirsgirêk. Bûyereke wiha rû da ku divê hîç bi rengekî nebûya. Heyf e, gelekî heyf e. Erkên dewletan saz dikin, pirsgirêkan çareser dikin. Bi ti rengî pirsgrêkan dernaxin, nikarin derxin. Nikarin hevdu biwerqilînin.”
Wezîr Tûnç: “Komara Tirkiyeyê dewleteke hiqûqê ye”
Piştî bertek li dijî biryara Dadgeha Bilind diyar bûn, Wezîrê Dadê Yilmaz Tûnçî peyamek weşand. Tûnçî daxuyaniyên ku dibêjin “Biryara Dadgeha Bilind darbeyeke li dijî Parlamentoyê” rexne kir û wan bi gotina “heqaret” penase kir:
“Komara Tirkiyeyê dewleteke hiqûqê ye. Fêda wî tiştî li kesî nabe ku biryarên dadgehan bikin mahne û banga çalakiyên kolanan bikin. Di dewletên hiqûqê de pirsgirêk ne li kolanan, lê dîsa bi mekanîzmayên hiqûqî çareser dibin.” (RT-AEK-AS/FD)
